Postanowienie SN z dnia 19 lutego 2025 r., sygn. II USK 232/24
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Ewa Stryczyńska
w sprawie z odwołania A. I.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w Elblągu
o prawo do emerytury,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w dniu 19 lutego 2025 r.,
skargi kasacyjnej organu rentowego od wyroku Sądu Apelacyjnego w Gdańsku
z dnia 23 listopada 2023 r., sygn. akt III AUa 889/23,
odmawia przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania.
UZASADNIENIE
Sąd Okręgowy w Elblągu, wyrokiem z 15 czerwca 2023 r. zmienił decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w Elblągu z 6 kwietnia 2022 r., w ten sposób, że przyznał ubezpieczonej A. I. prawo do emerytury od 24 października 2021 r.
Sąd Okręgowy ustalił, że ubezpieczona A. I. ur. […] 1961 r., wnioskiem z 8 lipca 2021 r. wystąpiła do organu rentowego o przyznanie jej prawa do emerytury. Ubezpieczona od 1 maja 1979 r. do 20 stycznia 1986 r. podlegała ubezpieczeniom społecznym z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę. Niemiecka instytucja ubezpieczeniowa Deutsche Rentenversicherung [...] potwierdziła nieograniczony pobyt ubezpieczonej na terenie Niemiec od 24 stycznia 1986 r. Prawo do podstawowej emerytury z niemieckiego systemu emerytalnemu będzie ubezpieczonej przysługiwało od 1 maja 2028 r., a prawo do wcześniejszej emerytury najwcześniej od 1 listopada 2024 r., jeśli spełnione zostaną wymogi kwalifikacyjne. Decyzją z 6 kwietnia 2022 r. organ rentowy odmówił wnioskodawczyni prawa do emerytury, ponieważ w sprawie zastosowanie ma umowa między Polską Rzeczpospolitą Ludową a Republiką Federalną Niemiec z 9 października 1975 r. o zaopatrzeniu emerytalnym i wypadkowym, która obowiązuje od 1 maja 1976 r.
Sąd Okręgowy podniósł, że uwarunkowania historyczne doprowadziły do zmiany sytuacji migrujących pracowników i okoliczność ta wywołała konieczność dostosowania przepisów do zachodzących zmian społecznych i politycznych. Wyrazem powyższego była umowa między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec o zabezpieczeniu społecznym z 8 grudnia 1990 r. (Dz.U. 1991 r. Nr 108, poz. 468; dalej jako „umowa z 1990 r.”) W artykule 27 ust. 2 wskazano, że niniejsza umowa nie narusza roszczeń i uprawnień, nabytych do 1 stycznia 1991 r. w jednej z umawiających się stron na podstawie umowy z 9 października 1975 r. między Polską Rzecząpospolitą Ludową a Republiką Federalną Niemiec o zaopatrzeniu emerytalnym i wypadkowym tak długo, jak te osoby, także po 31 grudnia 1990 r. będą mieszkać na terytorium tej umawiającej się strony. Obowiązywanie przepisów umowy z 1975 r. jest wynikiem regulacji zawartej w art. 8 ust. 1 rozporządzenia nr 883/2004 i w załączniku II do tego rozporządzenia, zgodnie z którym rozporządzenie zastępuje wszelkie konwencje wchodzące w jego zakres, dotyczące ubezpieczeń społecznych, mające zastosowanie między Państwami Członkowskimi. Pewne przepisy konwencji dotyczące ubezpieczeń społecznych zawartych między Państwami Członkowskimi przed terminem stosowania ww. rozporządzenia stosuje się jednak nadal, pod warunkiem, że są bardziej korzystne dla beneficjentów lub jeżeli wynikają ze szczególnych okoliczności historycznych, a ich skutki są ograniczone w czasie. Aby te przepisy były nadal skuteczne prawnie, muszą być ujęte w załączniku II. Jeżeli z przyczyn obiektywnych, nie jest możliwe rozszerzenie niektórych z tych przepisów na wszystkie osoby, do których stosuje się rozporządzenie, to jest to określone w sposób wyraźny. Zgodnie z załącznikiem II do ww. rozporządzenia nr 883/2004 umowa polsko- niemiecka z 1975 r. obowiązuje zgodnie z warunkami i zakresem określonym w art. 27 ust. 24 późniejszej umowy polsko-niemieckiej z 1990 r., nakazującej zachowanie na podstawie umowy z 1975 r. statusu prawnego osób, które zamieszkały na terytorium Niemiec lub Polski przed 1 stycznia 1991 r. i które nadal zamieszkują na tym terytorium. Zgodnie z art. 27 ust. 2 umowy polsko-niemieckiej z 1990 r., umowa nie narusza roszczeń i uprawnień nabytych do 1 stycznia 1991 r. w jednej z umawiających się stron na podstawie umowy z 1975 r. tak długo, jak te osoby, także po 1 stycznia 1990 r. będą mieszkać na terytorium tej umawiającej się strony.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
