Postanowienie SN z dnia 27 marca 2025 r., sygn. I CSK 3568/23
27 marca 2025 r.
Sąd Najwyższy w Izbie Cywilnej w składzie:
SSN Dariusz Pawłyszcze
na posiedzeniu niejawnym 27 marca 2025 r. w Warszawie
w sprawie z powództwa S.M. i K.M.
przeciwko B. S.A. w W.
o ustalenie,
na skutek skargi kasacyjnej B. S.A. w W.
od wyroku Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z 29 marca 2023 r., I ACa 2078/22,
1. odmawia przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania;
UZASADNIENIE
Wyrokiem z 19 lipca 2022 r., XII C 897/18, Sąd Okręgowy we Wrocławiu ustalił nieważność umowy kredytu zawartej w dniu 26 kwietnia 2008 r. między powodowymi kredytobiorcami a pozwanym bankiem.
Wyrokiem z 29 marca 2023 r., I ACa 2078/22, Sąd Apelacyjny we Wrocławiu oddalił apelację pozwanego banku. Sąd w całości podzielił stanowisko Sądu pierwszej instancji co do nieważności umowy zawartej pomiędzy stronami, na skutek uznania postanowień umowy kredytowej dotyczących przeliczania kredytu i rat, za klauzule abuzywne. Postanowienia umowy nie były indywidualnie uzgodnione, okoliczność przeciwna nie została przez stronę pozwaną wykazana, a to na niej spoczywał ciężar dowodu w tym zakresie. Kwestionowana w sprawie klauzula indeksacyjna określała główne świadczenia w umowie stron, jednak pozwany nie przedstawił w sposób przejrzysty, obiektywny i jednoznaczny konkretnego działania mechanizmu wymiany waluty obcej, tak by powodowie byli w stanie samodzielnie oszacować, w oparciu o jednoznaczne i zrozumiałe kryteria, wypływające z umowy konsekwencje ekonomiczne. Postanowienia umowy miały charakter abuzywny, gdyż pozostawiały pozwanemu bankowi pozbawioną kontroli ze strony powodów swobodę i dowolność w kształtowaniu rozmiaru ich świadczenia poprzez blankietowe określenie w umowie sposobu kształtowania kursów walut mających zastosowanie do umowy. Dodatkowo Sąd wskazał, że bank nie zrealizował swojego obowiązku informacyjnego, tymczasem wprowadzenie do umowy kredytowej zawieranej na wiele lat, stanowiącej istotne obciążenie finansowe dla konsumentów, mechanizmu działania ryzyka kursowego, wymagało szczególnej staranności Banku. W ocenie Sądu Apelacyjnego prawidłowe były także rozważania Sądu I instancji co do wpływu abuzywności na byt i charakter kwestionowanej umowy. Usunięcie abuzywnych klauzul indeksacyjnych spowodowałoby nie tylko zniesienie mechanizmu indeksacji oraz różnic kursów walutowych, ale również - pośrednio - zaniknięcie ryzyka kursowego, które jest związane bezpośrednio z indeksacją kredytu do waluty. Zaś po wyeliminowaniu abuzywnych postanowień odnoszących się do kursu walutowego nie byłoby możliwe ustalenie świadczenia konsumenta. Postulat apelującego Banku utrzymania umowy i skorzystania w miejsce kursu stosowanego przez Bank ze średniego kursu NBP nie zasługiwał na uwzględnienie jako sprzeczny z celem dyrektywy 93/13. Sąd Apelacyjny podkreślił także, że powodowie mieli interes prawny w wytoczeniu powództwa o ustalenie, skoro dochodzili swego żądania w toku realizacji umowy, w celu uchylenia niepewności co do tego, czy umowa ta jest dla nich wiążąca.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
