Postanowienie SN z dnia 8 listopada 2024 r., sygn. II CSKP 1211/22
8 listopada 2024 r.
Sąd Najwyższy w Izbie Cywilnej w składzie:
SSN Dariusz Dończyk (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Paweł Grzegorczyk
SSN Monika Koba
na posiedzeniu niejawnym 8 listopada 2024 r. w Warszawie
na skutek skargi kasacyjnej Bank spółki akcyjnej w W.
od wyroku Sądu Apelacyjnego w Warszawie
z 13 maja 2021 r., I ACa 104/21,
w sprawie z powództwa H. K.
przeciwko Bank spółce akcyjnej w W.
o zapłatę
1. stwierdza, że rozstrzygnięcie z 11 sierpnia 2022 r.
w sprawie II CSKP 1211/22 w przedmiocie żądania sędziego wyłączenia od rozpoznania skargi kasacyjnej strony pozwanej nie jest orzeczeniem Sądu Najwyższego w rozumieniu art. 52 k.p.c. oraz art. 45 ust. 1 Konstytucji RP;
Paweł Grzegorczyk Dariusz Dończyk Monika Koba
[SOP]
UZASADNIENIE
I. W sprawie z powództwa H.K. przeciwko Bank spółce akcyjnej z siedzibą w W. o zapłatę Sąd Apelacyjny w Warszawie wyrokiem z 13 maja 2021 r. oddalił apelację pozwanego wniesioną od wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie z 9 listopada 2020 r. (sygn. akt I C 849/17). Tym ostatnim wyrokiem Sąd pierwszej instancji zasądził od pozwanego na rzecz powódki kwotę 85 429,83 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 19 sierpnia 2017 r. do dnia zapłaty - z tytułu nieważności umowy kredytu nr […] z dnia 9 sierpnia 2007 r. zawartej pomiędzy H.K. a Bank S.A. z siedzibą w W. (uprzednio: Bank S.A. z siedzibą w W.). Podłożem sporu była zawarta przez powódkę oraz poprzednika prawnego strony pozwanej umowa o kredyt hipoteczny, na podstawie której bank udzielił powódce kredytu w kwocie 492 800 zł waloryzowanego kursem do CHF (franka szwajcarskiego). Sąd pierwszej instancji uznał za zasadny zarzut poniesiony przez powódkę, mającej status konsumenta, abuzywności postanowień umowy kredytu hipotecznego z uwzględnieniem zapisów Regulaminu pozwanego dotyczącego udzielonego kredytu w zakresie wadliwego mechanizmu waloryzacji świadczeń umownych kredytobiorcy. Kształtowały one prawa i obowiązki powódki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jej interesy. Samodzielnie skutkowałoby to bezskutecznością postanowień wprowadzających ten mechanizm, na podstawie art. 385 § 1 k.c., a ze względu na konstrukcję umowy, skutkuje to także stwierdzeniem jej nieważności. Postanowień umowy o charakterze abuzywnym nie można bowiem zastąpić innym zapisem umownym, czy też innym przepisem stosowanym przez analogię. Powódce przysługiwało więc na podstawie art. 410 § 1 i 2 k.c. w zw. z art. 405 k.c. roszczenie z tytułu zwrotu nienależnie spełnionych świadczeń na rzecz strony pozwanej. Ocenę prawną Sądu pierwszej instancji zasadniczo podzielił także Sąd drugiej instancji, dokonując jedynie odmiennej oceny spornych postanowień umownych przez uznanie ich za odnoszących się do głównych świadczeń stron wynikających z umowy. W konkluzji swoich rozważań stwierdził, że umowy kredytu nie da się utrzymać w pozostałej części, tj. po usunięciu klauzul umownych, których elementem jest ryzyko kursowe. W związku z tym ich eliminacja z umowy prowadzi do jej upadku. Należy uznać, iż umowa kredytu nie wiąże stron ze skutkiem ex tunc, co oznacza, że roszczenie powódki o zwrot spełnionego przez nią świadczenia w postaci spłaconych rat kredytu wymaga oceny na płaszczyźnie art. 410 k.c.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
