Wyrok SN z dnia 16 października 2024 r., sygn. III USKP 144/23
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Dawid Miąsik (przewodniczący)
SSN Jolanta Frańczak (sprawozdawca)
SSN Krzysztof Rączka
w sprawie z odwołania G. R.
od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w Biłgoraju
o wysokość emerytury,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w dniu 16 października 2024 r.,
skargi kasacyjnej odwołującej się od wyroku Sądu Apelacyjnego w Lublinie
z dnia 14 czerwca 2022 r., sygn. akt III AUa 180/22,
1. oddala skargę kasacyjną,
2. zasądza od odwołującej się na rzecz organu rentowego kwotę 240 (dwieście czterdzieści) złotych wraz z odsetkami z art. 98 § 11 k.p.c. tytułem zwrotu kosztów zastępstwa prawnego w postępowaniu kasacyjnym.
Jolanta Frańczak Dawid Miąsik Krzysztof Rączka
UZASADNIENIE
Sąd Okręgowy w Lublinie wyrokiem z dnia 31 grudnia 2021 r. odrzucił odwołania wnioskodawczyni G. R. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Biłgoraju z dnia 23 kwietnia 2014 r. i z dnia 12 sierpnia 2015 r. (pkt 1), odrzucił odwołanie w zakresie żądanie wydania postanowienia o wycofaniu wniosku o przyznanie emerytury powszechnej 2013/2014/2015 (pkt 2), oddalił odwołania w pozostałej części oraz wniosek o zasądzenie kosztów procesu (pkt 3 i 4), a także nie obciążył wnioskodawczyni kosztami procesu (pkt 5).
Sąd Okręgowy ustalił, że wnioskodawczyni, ur. 3 marca 1953 r., na mocy decyzji organu rentowego z dnia 9 marca 2009 r. pobierała od dnia 1 marca 2009 r. wcześniejszą emeryturę przyznaną jej na podstawie art. 46 w związku z art. 29 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2023 r., poz. 1251 ze zm., dalej jako ustawa emerytalna) w związku z ukończeniem 55 lat. W marcu 2013 r. wnioskodawczyni osiągnęła powszechny wiek emerytalny (60 lat) i w dniu 30 lipca 2013 r. złożyła wniosek o „wyliczenie kolejnej emerytury na nowych zasadach i wybranie wariantu korzystnego”. Wobec tego organ rentowy decyzją z dnia 23 kwietnia 2014 r. przeliczył na nowo jej emeryturę od dnia 1 lipca 2013 r. (tj. od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek o emeryturę w wieku powszechnym) w oparciu o art. 25 ust. 1b ustawy emerytalnej i ustalił jej wysokość na kwotę 1.815,59 zł, obliczoną w wyniku podzielenia podstawy emerytury (tj. kwoty składek zewidencjonowanych na koncie z uwzględnieniem waloryzacji w wysokości 132.953.54 zł i kwoty zwaloryzowanego kapitału początkowego w wysokości 398.954,44 zł, pomniejszonej o sumę kwot pobranych emerytur w wysokości 73.835,35 zł) przez średnie dalsze trwanie życia, na dzień osiągnięcia wieku emerytalnego, tj. przez 252,30 miesięcy. Jednocześnie zawieszono wypłatę tego świadczenia, gdyż jego wysokość okazała się mniej korzystna od dotychczas pobieranej przez wnioskodawczynię wcześniejszej emerytury. Decyzją z dnia 12 sierpnia 2015 r. wysokość emerytury ustalono na kwotę 1.962,09 zł, począwszy od dnia 1 czerwca 2015 r. Wyrokiem z dnia 6 marca 2019 r., P 20/16 (Dz.U. z 2019 r., poz. 539), Trybunał Konstytucyjny orzekł, że art. 25 ust. 1b ustawy emerytalnej, w brzmieniu obowiązującym do dnia 30 września 2017 r., w zakresie, w jakim dotyczy urodzonych w 1953 r. kobiet, które przed dniem 1 stycznia 2013 r. nabyły prawo do emerytury na podstawie art. 46 tej ustawy, jest niezgodny z art. 2 Konstytucji RP. W związku z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego, na skutek skargi wnioskodawczyni o wznowienie postępowania, organ rentowy decyzją z dnia 26 kwietnia 2019 r. uchylił własną decyzję z dnia 23 kwietnia 2014 r. i przeliczył emeryturę wnioskodawczyni od dnia 1 marca 2019 r. (tj. od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek o wznowienie postępowania), bez pomniejszania ustalonej poprzednio podstawy emerytury o sumę kwot pobranych emerytur. Tak ustalona wysokość emerytury wyniosła kwotę 2.188.41 zł, która również była mniej korzystna od dotychczas pobieranej emerytury wcześniejszej, dlatego jej wypłatę zawieszono. Sąd Okręgowy wyrokiem z dnia 30 czerwca 2020 r., VIII U 2279/19, oddalił odwołanie wnioskodawczyni od powyższej decyzji z dnia 26 kwietnia 2019 r., a w części dotyczącej ponownego obliczenia wysokości emerytury z uwzględnieniem wskaźnika dalszego trwania życia w wieku 66 lat i z uwzględnieniem waloryzacji kapitału początkowego do 2019 r. przekazał sprawę do rozpoznania organowi rentowemu. Rozpoznając przekazany wyrokiem Sądu Okręgowego wniosek, organ rentowy decyzją z dnia 31 grudnia 2020 r. odmówił wnioskodawczyni przeliczenia wysokości emerytury w oparciu o wskaźnik z tabeli średniego dalszego trwania życia w wieku 66 lat i nie uwzględnił waloryzacji kapitału i składek na 2019 r., powołując się na art. 26 ustawy emerytalnej, wskazując, że przyjęty w decyzji wskaźnik z tabeli średniego dalszego trwania życia wynika z art. 194j tej ustawy. Decyzją z dnia 12 stycznia 2021 r. ponownie ustalono wysokość emerytury wnioskodawczyni w kwocie 2.498,52 zł, która była mniej korzystna od emerytury wcześniejszej pobieranej w okresie od dnia 1 lipca 2013 r. do dnia 30 kwietnia 2015 r. Z dniem wydania tej decyzji z mocy prawa zostało umorzone postępowanie w sprawie VIII U 2279/19, na podstawie art. 2 ust. 4 ustawy z dnia 19 czerwca 2020 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2020 r., poz. 1222, dalej jako nowelizacja z 2020 r.). Kolejną decyzją z dnia 27 stycznia 2021 r. ustalono wysokość emerytury wnioskodawczyni od dnia 1 stycznia 2021 r. (tj. od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek) na kwotę 2.191,88 zł, z uwzględnieniem wysokości składek w kwocie 13.2953,54 zł, zwaloryzowanego kapitału w wysokości 419.182.09 zł i średniej dalszej długości życia 251.90 miesięcy, przyjętej z dnia osiągnięcia wieku emerytalnego jako korzystniejszej niż średnie dalsze trwanie życia w dniu zgłoszenia wniosku o emeryturę.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
