Abuzywność klauzul przeliczeniowych w umowach kredytowych - Wyrok SN z dnia 15 października 2024 r., sygn. II CSKP 434/23
Klauzule przeliczeniowe w umowach kredytowych indeksowanych do waluty obcej, które pozostawiają bankowi pełną swobodę w ustalaniu kursów walut, są sprzeczne z dobrymi obyczajami, rażąco naruszają interesy konsumenta i mogą prowadzić do nieważności umowy, jeśli konsument nie został w pełni i jasno poinformowany o związanym z nimi ryzyku kursowym.
15 października 2024 r.
Sąd Najwyższy w Izbie Cywilnej w składzie:
SSN Władysław Pawlak (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Roman Trzaskowski
SSN Karol Weitz
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym 15 października 2024 r. w Warszawie
skargi kasacyjnej Banku
1. oddala skargę kasacyjną;
2. zasądza od pozwanego na rzecz powódki kwotę 2700 (dwa tysiące siedemset) zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego za czas po upływie tygodnia od dnia doręczenia pozwanemu niniejszego orzeczenia do dnia zapłaty, tytułem kosztów postępowania kasacyjnego.
Roman Trzaskowski Władysław Pawlak Karol Weitz
(E.C.)
UZASADNIENIE
Wyrokiem z 16 grudnia 2021 r. Sąd Apelacyjny w Szczecinie oddalił apelację pozwanego Banku od wyroku Sądu Okręgowego w Gorzowie Wielkopolskim zasądzającego od pozwanego na rzecz powódki M. S. kwotę 139 171,66 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 16 września 2020 r. do dnia zapłaty.
Sądy obu instancji ustaliły, że powódka była właścicielką domu w stanie surowym, ale nie miała środków finansowych na jego wykończenie. Wcześniej na nabycie prawa użytkowania wieczystego działki budowlanej zawarła z Bankiem1 (obecnie Bankiem) umowę kredytu indeksowanego do CHF na okres 5 lat. W 2009 r. w celu pozyskania środków na wykończenie budynku postanowiła zaciągnąć kredyt. W tym czasie kończyła spłatę kredytu na zakup działki budowlanej. Pracownik Banku1 przedstawił jej ofertę kredytu indeksowanego do CHF i poinformował ją, że CHF jest walutą bardzo stabilną, a wahania kursowe są niewielkie. Nie została jednak pouczona, iż kurs CHF będzie wpływał na wysokość zadłużenia kredytowego. W dniu 18 maja 2009 r. powódka wraz z partnerem R. H. zawarła z Bankiem1 umowę o kredyt hipoteczny dla osób fizycznych „[…]” w kwocie 202 800 zł, waloryzowanej kursem CHF, ze spłatą w 360 miesięcznych ratach. Kwota kredytu wyrażona w PLN została przeliczona na CHF, co dało kwotę 71 063,14 CHF. Raty kapitałowo-odsetkowe i odsetkowe miały być spłacane w PLN po uprzednim ich przeliczeniu według kursu sprzedaży CHF z tabeli kursowej Banku1 obowiązującego na dzień spłaty z godz. 14:50. W umowie zapisano, że kredytobiorca został zapoznany z kryteriami zmiany stóp procentowych kredytów obowiązującymi w pozwanym Banku oraz zasadami modyfikacji oprocentowania kredytu i w pełni je akceptuje, a także zostało w niej zawarte oświadczenie kredytobiorcy, iż został dokładnie zapoznany z warunkami udzielania kredytu złotowego waloryzowanego kursem waluty obcej, w tym w zakresie zasad dotyczących spłaty kredytu i je w pełni akceptuje, a ponadto, że jest świadomy tego, iż z kredytem waloryzowanym związane jest ryzyko kursowe, a jego konsekwencje wynikające z niekorzystnych wahań kursu PLN wobec walut obcych mogą mieć wpływ na wzrost kosztów obsługi kredytu. Integralną częścią umowy kredytowej był Regulamin udzielania kredytów i pożyczek hipotecznych dla osób fizycznych - w ramach „[…]” (dalej: „Regulamin”). Kredytobiorcy podpisali oświadczenie o zapoznaniu się z ewentualnym ponoszeniem ryzyka walutowego i spreadu walutowego. Kredyt został uruchomiony w dwóch transzach, pierwsza 1 czerwca 2009 r. w kwocie 104 100 zł (równowartość ówczesnych 36 485,35 CHF), a druga 20 maja 2010 r. w kwocie 98 700,02 zł (równowartość ówczesnych 35 376,35 CHF). W okresie od 1 czerwca 2009 r. do 31 lipca 2020 r. powódka spłaciła 81 218,82 zł tytułem odsetek i 68 325,47 zł tytułem kapitału. Pismem z 4 września 2009 r. powódka wezwała pozwanego do zapłaty kwoty 150 963,89 zł (oprócz powyższych kwot także uiszczonej prowizji za udzielenie kredytu i prowizji od ubezpieczenia). Powódka nadal jest wieczystym użytkownikiem nieruchomości, na której znajduje się budynek mieszkalny. Środki na spłatę rat kredytowych były pobierane przez pozwany Bank z rachunku bankowego powódki, na który wpływało wynagrodzenie za pracę oraz środki pochodzące ze sprzedanych przez nią towarów na aukcjach, a także środki przekazywane przez członków jej rodziny.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
