Granice uznania administracyjnego w kontekście ważnego interesu podatnika i interesu publicznego - Wyrok NSA z dnia 6 sierpnia 2024 r., sygn. III FSK 339/24
Przez 'ważny interes podatnika' rozumie się nadzwyczajne okoliczności zagrażające jego egzystencji, natomiast 'interes publiczny' oznacza dbałość o wartości ogólnospołeczne, takie jak sprawiedliwość i zaufanie do instytucji publicznych. Obie przesłanki, jako klauzule generalne, wymagają indywidualnej oceny, a ich stosowanie powinno być wyjątkiem, respektując zasadę powszechności opodatkowania.
Teza od Redakcji
Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Jan Rudowski, Sędzia NSA Jacek Pruszyński, Sędzia WSA (del.) Mirella Łent (sprawozdawca), po rozpoznaniu w dniu 6 sierpnia 2024 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej W. R. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku z dnia 12 grudnia 2023 r. sygn. akt I SA/Bk 344/23 w sprawie ze skargi W. R. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Białymstoku z dnia 10 lipca 2023 r. nr 405.409/D-1/22/2023 w przedmiocie ulgi płatniczej oddala skargę kasacyjną.
Uzasadnienie
Wyrokiem z dnia 12 grudnia 2023 r., I SA/Bk 344/23, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku oddalił skargę W. R. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Białymstoku z dnia 10 lipca 2023 r. w przedmiocie odmowy umorzenia zaległości z tytułu opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi za rok 2021 i 2022 r.
W uzasadnieniu wyroku, sąd pierwszej instancji wskazał, że rozstrzygnięcie sporu wymagało dokonania oceny legalności zaskarżonej decyzji SKO w Białymstoku z 10 lipca 2023 r., nr 405.409/D-1/22/2023. Mocą tej decyzji została utrzymana w mocy decyzja Wójta Gminy T. z dnia 6 kwietnia 2023 r. nr [...], w sprawie odmowy umorzenia zaległości z tytułu opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi za rok 2021 w kwocie - 561,20 zł, oraz za rok 2022 w kwocie - 656 zł. Wskazał, że podstawę wydania zaskarżonej decyzji, jak również poprzedzającej ją decyzji organu pierwszej instancji, stanowił m. in. art. 67a § 1 pkt 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 tj. ze zm.) – dalej jako: "O.p.". W opinii sądu pierwszej instancji w zaskarżonej decyzji zasadnie organ stwierdził, że brak było okoliczności uzasadniających przyznanie skarżącemu wnioskowanej ulgi. Zauważył, że powoływane przez skarżącego argumenty nie mogły zostać uznane za okoliczność uzasadniającą umorzenie zaległości podatkowej, oceniając je w zestawieniu ze zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym, który dał organom obraz sytuacji majątkowej i rodzinnej skarżącego. Wskazywane przez stronę okoliczności nie jawiły się jako wyjątkowe, w sytuacji gdy na przestrzeni długiego okresu czasu nie podjął żadnych aktywnych działań w kierunku znalezienia jakiegokolwiek zatrudnienia bądź ewentualnie przekwalifikowania się. Zdaniem WSA w Białymstoku tego rodzaju postawa nie zwalnia z konieczności pokrywania zobowiązań publicznoprawnych. Udzielenie skarżącemu wnioskowanej ulgi stawiałoby go w uprzywilejowanej sytuacji w odniesieniu do innych podatników, którzy znajdując się w trudnej sytuacji, wywiązują się ze swoich zobowiązań podatkowych. Sąd ten dodał, że jedyną aktywnością strony zmierzającą do likwidacji zadłużenia podatkowego było wielokrotne składanie wniosków o umorzenia zaległości. WSA w Białymstoku za trafną uznał ocenę organów, że interes publiczny nie przemawia za umarzaniem zaległości osobom, które mimo regulowania innych zobowiązań nie wykonują własnych wymagalnych zobowiązań podatkowych. Zauważył, że w rozpoznawanej sprawie nie ulegało wątpliwości, że zestawienie dochodów i wydatków skarżącego wskazywało, że osiąga on bardzo niewielki dochód. W ocenie sądu pierwszej instancji za fakt należało uznać to, że strona nie dysponuje znacznymi środkami finansowym, ale za niezrozumiałe, że znajduje finanse, by regulować niektóre ze zobowiązań, a jednocześnie nie znajduje środków, by pokryć zobowiązania z tytułu opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi. WSA w Białymstoku podkreślił, że skarżący prezentował bierną postawę jeśli chodzi o dążenie do poprawy swojej sytuacji materialnej, czego dowodzą choćby działania w zakresie podjęcia zatrudniania. Pomimo wyższego wykształcenia, co z pewnością daje mu pewne możliwości zawodowe, skarżący nie podejmował żadnych działań aby znaleźć pracę. Sąd ten przy tym podkreślił, że nie kwestionuje, że skarżącemu może być trudniej z uwagi na posiadane orzeczenia o niepełnosprawności, jednakże zauważył, że może być on zatrudniony w warunkach pracy chronionej. Skarżący to osoba samodzielnie gospodarująca, a ze zgormadzonego materiału dowodowego wynika, że dysponuje stałym dochodem z pomocy społecznej, który nie podlega egzekucji. Jednocześnie nie wykazuje aktywności celem poprawy swojej sytuacji finansowej, poprzez poszukiwanie zatrudnienia, szczególnie że nie jest osobą w wieku emerytalnym. Sąd pierwszej instancji stwierdził, że umorzenie zaległości ma charakter stały, a sytuacja skarżącego może ulec poprawie w pewnej perspektywie czasowej. Podkreślił, że skarżący reguluje pewne zobowiązania, czy też finansuje zakupy jak. np. zakup orbitreka, czy atlasu do ćwiczeń, zaś inne pomija (jak sporne gospodarowanie odpadami komunalnymi), których - co istotne - nie regulował również, gdy jego sytuacja finansowa była lepsza, co doprowadziło do ich nagromadzenia. Jednocześnie, pomimo podkreślania trudności z jakimi się mierzy z uwagi na sytuację finansową, nie podejmuje aktywności celem jej poprawy. Zdaniem tego sądu, premiowanie tego typu zachowania byłoby nieuzasadnionym preferencyjnym podejściem do osób, które unikają opłaty za gospodarowanie odpadami względem podatników, którzy podejmują wysiłki, by takie opłaty regulować. WSA w Białymstoku stanął na stanowisku, że nie jest w interesie społecznym, by umarzać zaległości osobom, które z jednej strony aktualnie zachowują bierną postawę w spłacie swoich zobowiązań, z drugiej mają choćby odległą perspektywę poprawy swojej sytuacji. Wyrok ten w całości dostępny jest w Centralnej Bazie Orzeczeń Sądów Administracyjnych (http://orzeczenia.nsa.gov.pl, dalej w skrócie CBOSA).
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
