16.11.2021

Postanowienie SN z dnia 16 listopada 2021 r., sygn. I USK 239/21

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Zbigniew Korzeniowski

w sprawie z odwołania U.P.
‎przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w P.
‎o emeryturę,
‎po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w dniu 16 listopada 2021 r.,
‎skargi kasacyjnej organu rentowego od wyroku Sądu Apelacyjnego w (…)
‎z dnia 27 lutego 2020 r., sygn. akt III AUa (…),

odmawia przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania.

UZASADNIENIE

Sąd Apelacyjny w (…) wyrokiem z 27 lutego 2020 r. zmienił wyrok Sądu Okręgowego w P. z 1 lipca 2019 r. oraz decyzję pozwanego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w P. z 19 listopada 2018 r. i przyznał U.P. prawo do wcześniejszej emerytury od 9 listopada 2018 r. z tytułu pracy w szczególnych warunkach.

We wniosku o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania wskazano na podstawę przedsądu z art. 3989 § 1 pkt 2 k.p.c.

W uzasadnieniu wniosku podano, iż istnieje potrzeba wykładni przepisów prawnych budzących poważne wątpliwości. „W ocenie organu rentowego przyjęcie przez Sądy orzekające w sprawach ubezpieczeniowych stanowiska, że okresy pobierania zasiłków chorobowych przypadających po 14.11.1991 r. są okresami pracy w szczególnych warunkach, narusza art. 184 ust. 1 pkt 1 i art. 32 ust. 1, ust. 1a i ust. 4 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2020 r., poz. 53 ze zm.). Zgodnie z art. 184 ust. 1 ustawy emerytalnej prawo do emerytury w wieku 55/60 lat mają ubezpieczeni, którzy na dzień wejścia w życie ustawy legitymują się między innymi okresem zatrudnienia w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat mężczyzn. Uprawnienia ubezpieczonych zatrudnionych w szczególnych warunkach reguluje także art. 32 ustawy o emeryturach i rentach z FUS stanowiąc, że (ust. 4) wiek emerytalny, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki na podstawie których osobom wymienionym w tym przepisie przysługuje prawo do emerytury ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych. Przepisem dotychczasowym regulującym uprawnienia pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach jest rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze (Dz.U. z 1983 r., Nr 8, poz. 43 ze zm.). Rozporządzenie (§ 2 ust. 1) określa, że okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczenia są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy, w § 3 rozporządzenia określony jest „wymagany okres zatrudnienia” na który składają się okresy zatrudnienia, okresu równorzędne i zaliczane do okresów zatrudnienia, a w § 4 ust. 3 rozporządzenia określony jest jeden z warunków do nabycia uprawnień, tj. „wymagany okres zatrudnienia w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach”. Przepisy obowiązujące od 1.01.1999 r., tj. od dnia wejścia w życie ustawy o emeryturach i rentach z FUS w zasadzie były niezmieniane ponieważ do nabycia uprawnień koniecznym było spełnienie warunku stażu ogólnego czyli okresów składkowych i nieskładkowych (przed 1.01.1999 r. okresy zatrudnienia, okresy równorzędne i zaliczalne) i warunku stażu w szczególnych warunkach przez co rozumie się pracę wykonywaną stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obwiązującym na danym stanowisku pracy. Przepisy te rozróżniają okres zatrudnienia i okres pracy w szczególnych warunkach i do tego ostatniego okresu winien być zaliczany wyłącznie ten okres, w którym pracownik faktycznie wykonywał prace i otrzymywał za nią wynagrodzenie. Inny okres mógłby być zaliczony jeżeli przepis szczególny tak stanowi (np. art. 50 e ust. 2 pkt 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS). Okres pobierania zasiłku chorobowego jest okresem nieskładkowym związanym z zatrudnieniem ale finansowanym z innych funduszy i do wszystkich innych uprawnień nie jest traktowany jako okres ubezpieczenia i okres składkowy. Status zasiłków chorobowych nie zmienił się w okresie obowiązywania ustawy o emeryturach i rentach z FUS a zmiana ustawy uzupełniająca art. 32 ust. 1a pkt 1 od 1.07.2004 r. o zapis, że do okresów pracy w szczególnych warunkach nie wlicza się okresów niewykonywania pracy za którą pracownik po dniu 14.11.1991 r. otrzymał wynagrodzenie chorobowe lub zasiłek chorobowy nie stanowi zmiany merytorycznej a jedynie porządkującą. Wprowadzenie tego zapisu było spowodowane orzecznictwem Sądów, które od opublikowania uchwały Sądu Najwyższego z 27 listopada 2003 r. (sygn. akt. III UZP 10/03) stosowały ją we wszystkich sprawach nie uwzględniając, że uchwała ta dotyczyła emerytury nauczycielskiej, która była skonstruowana w sposób szczególny”.

ikona kłódki
Treści dostępne dla abonentów IFK Platformy Księgowych i Kadrowych

Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych

  • Codzienne aktualności prawne
  • Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
  • Bogatą bibliotekę materiałów wideo
  • Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
Kup dostęp