26.10.2021

Postanowienie SN z dnia 26 października 2021 r., sygn. IV CSKP 242/21

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Karol Weitz (przewodniczący, sprawozdawca)
‎SSN Maria Szulc
‎SSN Roman Trzaskowski

w sprawie z wniosku A. O.
‎przy uczestnictwie A.O., M. Ś. oraz Prokuratora Prokuratury Regionalnej w L.
‎o ubezwłasnowolnienie,
‎po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej

w dniu 26 października 2021 r.,
‎skargi kasacyjnej uczestniczki postępowania M. Ś.

od postanowienia Sądu Apelacyjnego w (…)

z dnia 18 sierpnia 2020 r., sygn. akt I ACa (…)

uchyla zaskarżone postanowienie, znosi postępowanie przed Sądem Apelacyjnym w (…) począwszy od dnia 12 września 2018 r. i przekazuje sprawę temu Sądowi do ponownego rozpoznania i orzeczenia o kosztach postępowania kasacyjnego.

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 15 marca 2017 r. Sąd Okręgowy w S. ubezwłasnowolnił całkowicie A. O. z d. Ś. urodzoną […] 1980 r. w S. PESEL (…) córkę R. Ś. i M. Ś., z powodu zaburzeń psychicznych.

W sprawie ustalono, że A. O. w dniu 12 listopada 2013 r. uległa wypadkowi komunikacyjnemu, w wyniku którego doznała licznych obrażeń bliżej opisanych w uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia, a po wypadku poddana została hospitalizacji i leczeniu oraz rehabilitacji w różnych placówkach opieki zdrowotnej na terenie kraju. Od maja 2015 r. A. O. przebywa w domu razem z mężem i dziećmi. Z wnioskiem o jej ubezwłasnowolnienie wystąpił mąż A. O., który wspierany przez swoją siostrę, opiekuje się żoną, która ma oddzielny pokój w domu, zaopatrzony w odpowiednie łóżko i sprzęty do rehabilitacji, poddawana jest stałej rehabilitacji ruchowej i logopedycznej. Podczas wysłuchania uczestniczki postępowania A. O. w miejscu jej pobytu w dniu 6 listopada 2015 r. sędzia delegowany potwierdził, że jest ona osobą leżącą, z czterokończynowym niedowładem, wymagającą stałej opieki i pielęgnacji. Porozumiewanie się z uczestniczką było możliwe za pomocą mrugnięć oczami lub ruchu głowy, starała się ona odpowiadać „tak” lub „nie” na proste pytania. Jest osobą całkowicie niesamodzielną, wymaga stałej opieki i ciągłej rehabilitacji, kontakt z nią jest utrudniony i może odbywać się jedynie pozawerbalnie, jednocześnie konieczne jest podejmowanie decyzji dotyczących jej rehabilitacji, zakupu dla niej i refundacji sprzętu rehabilitacyjnego, a także decyzji leczniczych co do jej osoby, poza tym uczestniczka jest współwłaścicielką gospodarstwa rolnego i ma wspólny majątek z wnioskodawcą, w odniesieniu do którego również konieczne jest podejmowanie decyzji. Wspomniane wysłuchanie uczestniczki potwierdziło fakt, że jest ona osobą przytomną o pewnej orientacji w zakresie swojej osoby i osób jej najbliższych. Nie można jednak stwierdzić, że uczestniczka postępowania mogłaby samodzielnie reprezentować swoją osobę lub swoje prawa bądź zadbać o własne potrzeby. Podczas wysłuchania skinieniem głowy potwierdziła, że zgadza się na to, aby inna osoba podejmowała za nią decyzje. Z opinii biegłych: lekarza psychiatrii oraz psychologa sporządzonej podczas wysłuchania w dniu 12 listopada 2016 r wynika, że A. O. jest osobą całkowicie niesamodzielną i wymaga stałej opieki we wszystkich czynnościach życia codziennego, stan uczestniczki dzięki intensywnej rehabilitacji poprawia się, ale nadal jest zmienny i zależny od dnia. Poważnym problemem w osiąganiu postępów w rehabilitacji są zaburzenia pamięci bezpośredniej. A. O. szybko zapomina, co działo się przed chwilą, w czym uczestniczyła, niekiedy jej możliwości nawiązywania logicznego kontaktu z otoczeniem są wyraźnie obniżone, nie wykonuje nawet dobrze znanych sobie poleceń, nie rozpoznaje bliskich. Biegli wskazali, że uczestniczka jest zorientowana jedynie w zakresie najprostszych, powtarzalnych sytuacji dnia codziennego, w których stale uczestniczy, zazwyczaj rozumie podstawowe pytania i polecenia, sama jednak nie sygnalizuje żadnych potrzeb, nie rozumie bardziej złożonych sytuacji społecznych, w związku z zespołem otępiennym (inne zaburzenia psychiczne) spowodowanym uszkodzeniem ośrodkowego układu nerwowego. A. O. spełnia kryteria ubezwłasnowolnienia całkowitego, nie posiada zdolności kierowania swoim postępowaniem i prowadzenia swoich spraw, jest całkowicie zależna od innych osób w zakresie wszystkich czynności życia codziennego.

ikona kłódki
Treści dostępne dla abonentów IFK Platformy Księgowych i Kadrowych

Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych

  • Codzienne aktualności prawne
  • Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
  • Bogatą bibliotekę materiałów wideo
  • Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
Kup dostęp