Wyrok SN z dnia 28 listopada 2019 r., sygn. III CSK 304/17
Sygn. akt III CSK 304/17
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Małgorzata Manowska (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Jacek Grela
SSN Beata Janiszewska
w sprawie z powództwa I.K.
przeciwko P. S.A. W.
o zapłatę i ustalenie,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 28 listopada 2019 r.,
skargi kasacyjnej powódki od wyroku Sądu Apelacyjnego w (…)
z dnia 31 maja 2017 r., sygn. akt I ACa (…),
uchyla zaskarżony wyrok częściowo, to jest w zakresie oddalającym apelację co do żądania zadośćuczynienia w kwocie 87.000 (osiemdziesiąt siedem tysięcy) zł z ustawowymi odsetkami od dnia 20 listopada 2012 r., a co do pozostałych żądań oraz w zakresie rozstrzygnięcia o kosztach postępowania apelacyjnego - w całości i sprawę w tak określonej części przekazuje Sądowi Apelacyjnemu w (…) do ponownego rozpoznania i rozstrzygnięcia o kosztach postępowania kasacyjnego.
UZASADNIENIE
Zaskarżonym wyrokiem Sąd Apelacyjny w (…) oddalił apelację powódki od wyroku Sądu Okręgowego w K. z dnia 8 czerwca 2016 r. oddalającego powództwo I.K. o zasądzenie od P. S.A. w W. zadośćuczynienia w kwocie 187 000 zł, skapitalizowanej renty w kwocie 42 028 zł oraz dalszej renty w kwotach po 1 500 zł miesięcznie począwszy od dnia 1 września 2013 r., jak również o ustalenie odpowiedzialności pozwanego za szkody mogące powstać w przyszłości.
Sądy obu instancji ustaliły, że w dniu 19 stycznia 2012 r. w K.- T.M. kierujący pojazdem mechanicznym umyślnie naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu drogowym w ten sposób, że kierując bez wymaganych uprawnień nie dostosował prędkości do warunków ruchu, nie zatrzymując się do kontroli Policji zaczął uciekać, skutkiem czego zjechał z jezdni na pobocze, gdzie uderzył w drzewo powodując obrażenia u pasażerki - powódki I.W. (obecnie K.). T.M. skazany został prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego w O. (II K (…)) za popełnienie występku z art. 177 par. 1 k.k. W wyniku wypadku powódka doznała obrażeń ciała w postaci złamania trzonu kości ramiennej, z powodu którego powódka poddana została zabiegowi operacyjnemu oraz złamania podstawy I kości śródręcza, które leczone było zachowawczo. I.K. poddana była zabiegom fizjoterapeutycznym i leczeniu neurologicznemu. U poszkodowanej stwierdzono ubytek czynnych włókien ruchowych nerwu łokciowego prawego, stan po przebytym, operacyjnie leczonym i zrośniętym złamaniu kości ramiennej prawej, pourazowy zespół bolesnego barku, cechy niedowładu prawego nerwu łokciowego, szpecące blizny podudzia prawego. Powódka doznała uszczerbku na zdrowiu na poziomie 42%. I.K. nie może wykonywać czynności związanych z pracą na wysokości, np. wieszania firanek, sięgania na półki powyżej jej głowy, ponadto miewa zaniki czucia w dłoni, przez co upuszcza przedmioty trzymane w dłoni. Powódka wymagała stałej opieki innych osób w wymiarze 8 godzin dziennie przez 4 tygodnie w zakresie czynności samoobsługowych, robieniu zakupów, przygotowywaniu posiłków, czynności związanych z prowadzeniem domu, a następnie przez okres około 3 godzin dziennie (przez okres nie krótszy niż 2 miesiące) - pomocy w wykonywaniu cięższych prac domowych, dźwiganiu, robieniu zakupów. U powódki stwierdzono również zaburzenia lękowo - depresyjne. Nasilenie tych zaburzeń utrudnia codzienne funkcjonowanie, jednakże nie w stopniu pozwalającym na przyjęcie ograniczenia możliwości zarobkowych. Sądy obu instancji ustaliły również, że powódka w chwili zdarzenia nie miała zapiętych pasów, o czym mają świadczyć uszkodzenia samochodu po wypadku (kształt uszkodzeń przedniej szyby, lokalizacja uszkodzeń, występowanie podobnego uszkodzenia po stronie kierowcy, który nie miał zapiętych pasów) oraz obrażenia doznane przez poszkodowaną. Sądy obu instancji uznały, że powódka, nie zapiąwszy pasów, w istotnym stopniu przyczyniła się do powstania u niej obrażeń ciała. Zapięcie pasów uchroniłoby powódkę przed obrażeniami głowy, prawej kończyny górnej i stawów kolanowych, natomiast nie uchroniłoby jej przed obrażeniami w postaci ogólnych potłuczeń związanych z przemieszczeniem się ciała do tyłu po uderzeniu ani przed stłuczeniami klatki piersiowej na skutek działania samego pasa bezpieczeństwa. Możliwe również, że na skutek działania pasów bezpieczeństwa u powódki doszłoby do urazu kręgosłupa w części szyjnej (tzw. strzału z bicza). Biorąc pod uwagę prędkość pojazdu w chwili wypadku, sądy wykluczyły możliwość powstania u powódki złamania łopatki czy też mostka. Zdaniem sądów obu instancji, długotrwały uszczerbek powódki na zdrowiu w przypadku zapiętego pasa bezpieczeństwa wyniósłby 1%, a w przypadku urazu kręgosłupa - 5 do 7%. Stosując art. 362 k.c., sądy obu instancji uznały, że powódka przyczyniła się do powstania u niej obrażeń w stopniu znacznym, stąd jej powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie. Wypłacona przez pozwanego I.K. kwota 24 368 zł odpowiada sumie odszkodowania za koszty leczenia, które powódka musiałaby ponieść nawet wówczas, gdyby miała zapięte pasy bezpieczeństwa oraz zadośćuczynienia za doznaną krzywdę. Sądy obu instancji uznały dalej idące żądania powódki za bezzasadne z uwagi na fakt, że obrażenia, których doznałaby poszkodowana, mając zapięte pasy bezpieczeństwa, nie skutkowałyby koniecznością przyznania renty, wyższego zadośćuczynienia ani odpowiedzialnością pozwanego za szkody mogące powstać w przyszłości.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
