28.11.2019

Postanowienie SN z dnia 28 listopada 2019 r., sygn. II CSK 658/18

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Małgorzata Manowska (przewodniczący, sprawozdawca)
‎SSN Jacek Grela
‎SSN Marcin Krajewski

Protokolant Anna Banasiuk

w sprawie z powództwa Centrum […] "Ż." Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Ł.
‎przeciwko Gminie Miejskiej O.
‎o zapłatę,
‎po rozpoznaniu na rozprawie

w Izbie Cywilnej w dniu 28 listopada 2019 r.,
‎skargi kasacyjnej strony powodowej

od postanowienia Sądu Apelacyjnego w (…)
‎z dnia 25 maja 2018 r., sygn. akt I ACz (…),

1) oddala skargę kasacyjną;

2) zasądza od Centrum […] "Ż." spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Ł. na rzecz Gminy Miejskiej O. kwotę 2700 (dwa tysiące siedemset) zł tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem Sąd Apelacyjny w (…) oddalił zażalenie wniesione przez Centrum […] „Ż.” sp. z o.o. z siedzibą w (…) od postanowienia Sądu Okręgowego w Ł. odrzucającego pozew z uwagi na niedopuszczalność drogi sądowej. Pozwem tym Centrum […] „Ż.” sp. z o.o. z siedzibą w Ł. dochodził od Gminy Miejskiej O. kwoty 126 517,00 zł jako dotacji na podstawie art. 90 ust. 3 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (dalej u.s.o.) za miesiąc marzec 2017 r., wobec odmowy jej przyznania przez pozwaną w dniu 27 grudnia 2016 r.

Sądy obu instancji uznały, że droga sądowa w rozpoznawanej sprawie jest niedopuszczalna. Sąd Apelacyjny w (…) wyjaśnił, że problem dopuszczalności drogi sądowej przed sądami powszechnymi w postępowaniu cywilnym w sprawach dotacji na podstawie powołanej wyżej ustawy był przedmiotem licznych rozważań judykatury. Orzecznictwo Sądu Najwyższego w tym zakresie ewoluowało. Początkowo Sąd Najwyższy przyjmował, że w sprawie o zapłatę dotacji udzielonej na podstawie art. 90 ustawy o systemie oświaty droga sądowa jest niedopuszczalna (tak np. w postanowieniu z dnia 18 października 2002 r., V CK 281/02). Począwszy od wyroku z dnia 3 stycznia 2007 r. (IV CSK 312/06) Sąd Najwyższy prezentował stanowisko, że wymienione w art. 90 ustawy o systemie oświaty jednostki uprawnione do dotacji nie podlegają podmiotom zobowiązanym do udzielenia dotacji, gdyż ustawodawca w ustawie nie przewidział władczego orzekania w przedmiocie dotacji ani możliwości dochodzenia dotacji na drodze administracyjnej. Sąd Apelacyjny nie podzielił tego poglądu wskazując, że – stosownie do art. 90 ust. 4 ustawy o systemie oświaty – organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego ustala tryb udzielania i rozliczania dotacji, o których mowa w ust. 1a – 1c i 2 – 3b oraz tryb i zakres kontroli prawidłowości ich pobierania i wykorzystywania. W ten sposób organ administracji publicznej kreuje pewną indywidualno-konkretną normę, której realizacja następuje przez dokonanie wypłaty należnej kwoty dotacji. Norma ta ustalana jest władczo i jednostronnie, ponieważ beneficjent nie ma wpływu na jej treść. Z tych względów, zdaniem Sądu Apelacyjnego, przyznanie dotacji przewidzianej przez art. 90 ust. 1a i 2a – 3a ustawy o systemie oświaty i ustalenie jej wysokości powinno być traktowane jako inny akt administracyjny, o jakim mowa w art. 3 § 2 pkt 4 p.p.s.a. i – jako taki – podlega kontroli sądowoadministracyjnej na zasadach właściwych dla tej kategorii form działania administracji.

ikona kłódki
Treści dostępne dla abonentów IFK Platformy Księgowych i Kadrowych

Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych

  • Codzienne aktualności prawne
  • Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
  • Bogatą bibliotekę materiałów wideo
  • Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
Kup dostęp