10.10.2019

Wyrok SN z dnia 10 października 2019 r., sygn. I UK 201/18

Sygn. akt I UK 201/18

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Zbigniew Myszka (przewodniczący)
‎SSN Dawid Miąsik
‎SSN Romualda Spyt (sprawozdawca)

w sprawie z odwołania E.S.
‎przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych I Oddziałowi w Ł.
‎z udziałem zainteresowanego D.M.
‎o ustalenie podlegania ubezpieczeniom społecznym,
‎po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w dniu 10 października 2019 r.,
‎skargi kasacyjnej organu rentowego od wyroku Sądu Apelacyjnego w (…)
‎z dnia 23 października 2017 r., sygn. akt III AUa (…),

uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje Sądowi Apelacyjnemu w (…) do ponownego rozpoznania i orzeczenia o kosztach postępowania kasacyjnego.

UZASADNIENIE

Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. decyzją z 16 grudnia 2014 r. stwierdził, że E.S. nie podlega od 1 września 2014 r. ubezpieczeniom społecznym (emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu) jako pracownik u płatnika składek D.M.. E.S. złożyła odwołanie od tej decyzji. Do odwołania przyłączył się płatnik składek.

Wyrokiem z 25 lipca 2016 r., sygn. akt VIII U (…), Sąd Okręgowy w Ł. oddalił odwołanie od powyższej decyzji oraz rozstrzygnął o kosztach postępowania. Sąd ustalił, że odwołująca się, urodzona […]1956 r., ma wykształcenie wyższe, z zawodu jest lekarzem ze specjalizacją z zakresu medycyny rodzinnej. Cierpi na dolegliwości kręgosłupa od kilkunastu lat, a każdy kto cierpi na dyskopatie i okresowo, rwę kulszową, musi liczyć się z koniecznością operacji. Jest pod stałą opiekę medyczną. W dniu 11 sierpnia 2014 r. odwołująca się otrzymała skierowanie do szpitala w trybie pilnym z rozpoznaniem: rwa udowa prawostronna, brak poprawy po leczeniu ambulatoryjnym. W dniu 12 sierpnia 2014 r. o godzinie 10.45 została przyjęta do Powiatowego Centrum Zdrowia w B. z powodu rwy kulszowej prawostronnej i wypisana tego dnia o godzinie 13.00. W dniu 27 sierpnia 2014 r. odwołująca się otrzymała kolejne skierowanie do szpitala na Oddział Neurochirurgii z rozpoznaniem: rwa kulszowa prawostronna, przepuklina L3/L4/L5 stenoza kanału kręgowego w tym odcinku. Została przyjęta do szpitala […] w dniu 2 września 2014 r. o godzinie 10.11, z informacją o leczeniu operacyjnym. Następnie w okresie od 18 listopada 2014 r. do 18 grudnia 2014 r. przebywała w Powiatowym Centrum Zdrowia w B. - po przeprowadzonym we wrześniu 2014 r. zabiegu operacyjnym. Sąd ustalił ponadto, że płatnik składek prowadzi działalność gospodarczą od maja 2008 r.; przedmiotem działalności są usługi medyczne prowadzone w Niepublicznym Zakładzie Opieki Zdrowotnej M. (NZOZ M.) w B.. W ramach realizacji usług medycznych płatnik angażował lekarzy prowadzących własne działalności gospodarcze. Odwołująca się prowadziła własną działalność gospodarczą od 2 września 2013 r. pod nazwą E. w K.. Złożyła wniosek o wyrejestrowanie działalności gospodarczej w dniu 4 września 2014 r., z informacją, że zakończyła prowadzenie działalności 31 sierpnia 2014 r. W ramach prowadzonej działalności gospodarczej odwołująca się świadczyła na rzecz płatnika NZOZ M. usługi medyczne, lekarskie w siedzibie NZOZ M. między innymi w marcu, maju, lipcu 2014 r. Odwołująca się była związana umowami o pracę na czas określony z Niepublicznym Zakładem Opieki Zdrowotnej „Z.” w R.: z dnia 2 września 2013 r. - do 28 lutego 2014 r. i z dnia 28 lutego 2014 r. - na okres jednego roku, do 28 lutego 2015 r. - w wymiarze 1/2 etatu, z wynagrodzeniem odpowiednio 1600 i 1680 zł. Odwołująca się podpisała w dniu 1 września 2014 r. z NZOZ M. umowę, nazwaną umową o pracę, na czas określony - od 1 września 2014 r. do 31 sierpnia 2016 r. na stanowisku lekarza w pełnym wymiarze czasu pracy za wynagrodzeniem 5.500 zł, którą była związana do 28 lutego 2015 r. Odwołująca się załączyła zaświadczenie lekarskie z dnia 27 sierpnia 2014 r. o zdolności do wykonywania pracy na stanowisku lekarza. W dniu 1 września 2014 r. w siedzibie M. przyjęła kilku pacjentów. Płatnik składek zgłosił odwołującą się do ubezpieczenia społecznego oraz zdrowotnego 5 września 2014 r. Płatnik złożył za wrzesień 2014 r. raport miesięczny o należnych składkach i wypłaconych świadczenia ZUS RCA, w którym została wykazana podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne w kwocie 183,33 zł. Od 2 września 2014 r. odwołująca się stała się niezdolna do pracy. Płatnik wykazał wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy za okres 2 września 2014 r. do 15 września 2014 r. W dniu 23 września 2014 r. wystąpił do ZUS o przyznanie odwołującej się prawa do zasiłku chorobowego od 16 września 2014 r. do 8 października 2014 r. W okresie niezdolności odwołującej się do pracy płatnik nie zatrudnił nikogo na jej miejsce. Odwołująca się, po zakończeniu zwolnienia lekarskiego, nie podjęła aktywności u płatnika, korzystając z urlopu wypoczynkowego. Oceniając zgromadzony materiał dowodowy, Sąd Okręgowy nie dał wiary twierdzeniom odwołującej się, że nie planowała zabiegu przeprowadzonego w dniu 8 września 2014 r. W tym kontekście wskazał, że skierowanie do szpitala z dnia 11 sierpnia 2014 r. zostało wystawione w trybie pilnym z rozpoznaniem: rwa udowa prawostronna - przy braku postępów po leczeniu ambulatoryjnym, a odwołująca się zgłosiła się, ale nie poddała leczeniu. Zdaniem Sądu, w świetle tych okoliczności uprawniona jest teza, że odwołująca się zamierzała podjąć najpierw działania związane z podniesieniem ewentualnej podstawy wypłaty świadczeń z ubezpieczenia społecznego. Sąd dodatkowo wskazał, że w dniu 27 sierpnia 2014 r. odwołująca się uzyskała skierowanie do szpitala, a z dokumentacji z dnia przyjęcia do szpitala wynika, że ból trwa od miesiąca. Sąd stwierdził, że skoro odwołująca się prowadziła własną działalność gospodarczą, w ramach której świadczyła na rzecz płatnika NZOZ M. usługi medyczne, lekarskie w siedzibie NZOZ M., uprawniona jest teza, że także w dniu 1 września 2014 r., przyjmując pacjentów, czyniła to, realizując swoją działalność gospodarczą, w związku z tym stosunek prawny między stronami nie nosił cech umowy o pracę. Sąd wskazał, że art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (jednolity tekst: Dz.U. z 2019 r., poz. 300) stanowi o obowiązkowym ubezpieczeniu emerytalnym i rentowym pracowników, czyli - stosownie do art. 22 k.p. – osób rzeczywiście zatrudnionych na podstawie umowy o pracę, a nie tych, które tylko umowę o pracę „formalnie” zawarły.

ikona kłódki
Treści dostępne dla abonentów IFK Platformy Księgowych i Kadrowych

Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych

  • Codzienne aktualności prawne
  • Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
  • Bogatą bibliotekę materiałów wideo
  • Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
Kup dostęp