Wyrok SN z dnia 11 września 2019 r., sygn. IV CSK 471/18
Sygn. akt IV CSK 471/18
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Beata Janiszewska (przewodniczący)
SSN Marcin Krajewski (sprawozdawca)
SSN Kamil Zaradkiewicz
Protokolant Katarzyna Jóskowiak
w sprawie z powództwa Skarbu Państwa - Naczelnika Urzędu Skarbowego
w K.
przeciwko A. C. , R. A. C. i A. Z. C.
o uznanie czynności prawnej za bezskuteczną,
po rozpoznaniu na rozprawie w Izbie Cywilnej
w dniu 11 września 2019 r.,
skargi kasacyjnej strony powodowej
od wyroku Sądu Apelacyjnego w (…)
z dnia 29 marca 2018 r., sygn. akt I ACa (…),
oddala skargę kasacyjną.
UZASADNIENIE
Wyrokiem z 14 sierpnia 2017 r. Sąd Okręgowy w Ł. uznał za bezskuteczną w stosunku do powoda Skarbu Państwa - Naczelnika Urzędu Skarbowego w K. umowę dożywocia z 2 grudnia 2013 r., na mocy której R. i A. małżonkowie C. przenieśli na rzecz syna A. C. prawo własności gospodarstwa rolnego, w zamian za co A. C. zobowiązał się zapewnić rodzicom dożywotnie utrzymanie. Uznanie umowy za bezskuteczną nastąpiło w związku z wierzytelnościami, które przysługują powodowi wobec R. i A. C. z tytułu zaległości podatkowych, przy czym powództwo zostało uwzględnione jedynie w stosunku do pozwanego A. C. , a oddalono je w odniesieniu do R. i A. C. .
Sąd pierwszej instancji ustalił, że w sprawie zaistniały wszystkie przesłanki zastosowania skargi pauliańskiej, w związku z czym powództwo uwzględniono w stosunku do A. C. jako osoby trzeciej w rozumieniu art. 531 § 1 k.c. Wobec dłużników R. i A. C. powództwo zostało oddalone, gdyż brak było po ich stronie legitymacji biernej. Wprawdzie zaskarżona czynność powoduje pokrzywdzenie wierzyciela nie tylko z powodu wyzbycia się przez dłużników składnika majątku, ale także z racji obciążenia nieruchomości prawem dożywocia i ograniczeniem możliwości przeprowadzenia skutecznej egzekucji w związku z treścią art. 1000 § 3 k.p.c., to jednak obciążenie nieruchomości prawem dożywocia nie jest rozporządzeniem przez pozwanego A. C. uzyskaną korzyścią, lecz jego świadczeniem na rzecz rodziców w zamian za przeniesienie własności w ramach jednej i tej samej czynności prawnej zaskarżonej skargą pauliańską. Oznacza to, że w sprawie nie może mieć zastosowania art. 531 § 2 k.c., który dotyczy przypadku dalszego rozporządzenia korzyścią przez osobę trzecią.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
