04.09.2019

Wyrok SN z dnia 4 września 2019 r., sygn. II UK 22/18

Sygn. akt II UK 22/18

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Jolanta Frańczak (przewodniczący, sprawozdawca)
‎SSN Zbigniew Myszka
‎SSN Krzysztof Rączka

w sprawie z wniosku A. K.
‎przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w B.
‎o zasiłek chorobowy,
‎po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w dniu 4 września 2019 r.,
‎skargi kasacyjnej wnioskodawcy od wyroku Sądu Okręgowego Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w B.
‎z dnia 25 czerwca 2015 r., sygn. akt VI Ua (…),

1. oddala skargę kasacyjną,

2. zasądza od wnioskodawcy A. K. na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w B. kwotę 240 zł (dwieście czterdzieści) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu kasacyjnym.

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy w B. wyrokiem z dnia 7 kwietnia 2014 r. oddalił odwołanie ubezpieczonego A. K. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w B. z dnia 9 sierpnia 2013 r. stwierdzającej, że podstawę wymiaru zasiłku chorobowego ubezpieczonego za okres od dnia 13 maja do dnia 15 października 1999 r. stanowi kwota 655,95 zł, tj. zadeklarowana podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe za maj 1999 r. po odliczeniu kwoty odpowiadającej 18,71% podstawy wymiaru składek na to ubezpieczenie, a kwota należnego zasiłku chorobowego za ten okres wynosi 3.020,40 zł, zaś nowo zgłoszone przez ubezpieczonego roszczenia przekazał organowi rentowemu do rozpoznania jako nieobjęte rozstrzygnięciem zawartym w zaskarżonej decyzji.

W sprawie tej Sąd Rejonowy ustalił, że ubezpieczony zgłosił się do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej od dnia 30 stycznia 1999 r., jednak z uwagi na opłatę składki za okres styczeń-marzec 1999 r. w dniu 12 maja 1999 r., czyli po terminie, ubezpieczenie to ustało. Ubezpieczony w dniu 27 lipca 1999 r. złożył wniosek o wyrażenie zgody na opłacenie składek po terminie, który decyzją z dnia 10 sierpnia 1999 r. rozpatrzono negatywnie. Ponownego zgłoszenia do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego dokonał w dniu 12 maja 1999 r. i z tym dniem został objęty ubezpieczeniem. W okresie od dnia 13 maja do dnia 15 października 1999 r. ubezpieczony stał się niezdolny do pracy. Wobec tego, że niezdolność powstała w pierwszym miesiącu podlegania dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu, jako podstawę naliczenia zasiłku chorobowego za okres niezdolności do pracy przyjęto zadeklarowaną przez ubezpieczonego za maj 1999 r. podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe, po odliczeniu kwoty odpowiadającej 18,71% podstawy wymiaru składek na to ubezpieczenie, tj. 655,95 zł (podstawa wymiaru składki 806,92 zł po pomniejszeniu o kwotę potrąconych składek, tj. 150,97 zł). Łączna kwota wypłaconego zasiłku chorobowego za ten okres wyniosła 3.020,40 zł. W wyniku przeprowadzonego postępowania wyjaśniającego organ rentowy decyzją z dnia 18 lutego 2000 r. orzekł, że ubezpieczony od dnia 30 stycznia 1999 r. nie podlega ubezpieczeniom społecznym z tytułu zgłoszonej działalności gospodarczej, a wypłacony zasiłek chorobowy za okres od dnia 13 maja do dnia 15 października 1999 r. jest świadczeniem nienależnym i podlega zwrotowi. Sąd Okręgowy w B. prawomocnym wyrokiem z dnia 7 czerwca 2001 r., VII U (…), oddalił odwołanie od tej decyzji. W dniu 17 lutego 2010 r. ubezpieczony wystąpił z wnioskiem o ponowne ustalenie prawa do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych od dnia 31 stycznia 1999 r. oraz ustalenie uprawnień do zasiłku chorobowego, dołączając nowe dokumenty w sprawie. Organ rentowy po ponownym rozpatrzeniu sprawy decyzją z dnia 10 czerwca 2010 r. utrzymał w mocy decyzję z dnia 18 lutego 2000 r., która - na skutek odwołania ubezpieczonego - została przez Sąd Okręgowy w B. wyrokiem dnia 31 stycznia 2013 r., VI U (…), zmieniona i ubezpieczony został objęty ubezpieczeniami społecznymi z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej w okresie od dnia 30 stycznia 1999 r. do dnia 27 września 2001 r. Po ponownym rozpoznaniu sprawy o zasiłek chorobowy, organ rentowy decyzją z dnia 9 maja 2013 r. orzekł, że pobrany przez ubezpieczonego zasiłek chorobowy jest świadczeniem należnym i nie podlega zwrotowi. W dniach 1 i 10 lipca oraz 7 i 13 sierpnia 2013 r. do organu rentowego wpłynęły pisma ubezpieczonego w sprawie podlegania dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu od dnia 30 stycznia 1999 r. oraz nieprawidłowej wysokości zasiłku chorobowego za sporny okres. W odpowiedzi organ rentowy udzielił ubezpieczonemu wyjaśnień dotyczących zasad obejmowania osób prowadzących działalność gospodarczą dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym. Pismem z dnia 31 lipca 2013 r. ubezpieczony wezwał organ rentowy do wyrównania wypłaconego zasiłku chorobowego za okres od dnia 13 maja do dnia 15 października 1999 r., z uwzględnieniem zadeklarowanych podstaw do naliczenia składek za faktyczny okres podlegania ubezpieczeniom społecznym, tj. od dnia 30 stycznia 1999 r. Decyzją z dnia 26 sierpnia 2013 r. organ rentowy stwierdził, że z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej ubezpieczony podlega dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu w okresie od dnia 12 maja do dnia 31 października 1999 r. Zaskarżoną w niniejszym postępowaniu decyzją z dnia 9 sierpnia 2013 r. organ rentowy orzekł, że podstawę wymiaru zasiłku chorobowego ubezpieczonego za okres od dnia 13 maja do dnia 15 października 1999 r., stanowi kwota 655,95 zł, tj. zadeklarowana podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe za maj 1999 r. po odliczeniu kwoty odpowiadającej 18,71% podstawy wymiaru składek na to ubezpieczenie, zaś kwota należnego zasiłku chorobowego za sporny okres wynosi 3.020,40 zł.

ikona kłódki
Treści dostępne dla abonentów IFK Platformy Księgowych i Kadrowych

Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych

  • Codzienne aktualności prawne
  • Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
  • Bogatą bibliotekę materiałów wideo
  • Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
Kup dostęp