Wyrok SN z dnia 21 sierpnia 2019 r., sygn. I CSK 789/17
Sygn. akt I CSK 789/17
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Dariusz Dończyk (przewodniczący)
SSN Józef Frąckowiak
SSN Agnieszka Piotrowska (sprawozdawca)
w sprawie z powództwa T. L. i R. P. L.
przeciwko D. S.A. w W.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 21 sierpnia 2019 r.,
skargi kasacyjnej powodów od wyroku Sądu Apelacyjnego w (…)
z dnia 26 kwietnia 2016 r., sygn. akt I ACa (…),
uchyla zaskarżony wyrok w punkcie 2 i 3 i sprawę
w tym zakresie przekazuje Sądowi Apelacyjnemu
w (…) do ponownego rozpoznania i orzeczenia
o kosztach postępowania kasacyjnego.
UZASADNIENIE
Powodowie R. P. L. i T. L. wnieśli o nakazanie pozwanemu D. S.A. z siedzibą w W., aby usunął szczegółowo opisane w pozwie wady i usterki nabytego od pozwanego lokalu mieszkalnego. Na wypadek nieuwzględnienia tego żądania domagali się zasądzenia kwoty 90 000 zł z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu (25 stycznia 2007 r.) tytułem obniżenia ceny zakupu mieszkania. Nadto wnieśli o zasądzenie na ich rzecz kwoty 10 500 zł z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu tytułem obniżenia ceny zakupu miejsca parkingowego ze względu na jego wady oraz kwoty po 30 000 zł na rzecz każdego z powodów, łącznie 60 000 zł jako zadośćuczynienia za straty moralne wynikające z zamieszkiwania w lokalu obarczonym wadami i usterkami oraz nadmiernym hałasem. W odpowiedzi na pozew z dnia 26 marca 2007 r., strona pozwana wniosła o oddalenie powództwa.
Wyrokiem z dnia 29 marca 2012 r. (I C (…)), Sąd Okręgowy w W. umorzył postępowanie w zakresie żądania nakazania usunięcia wad lokalu (pkt I); zasądził od pozwanego na rzecz powodów solidarnie na kwotę 9 032,22 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 25 stycznia 2007 r. do dnia zapłaty (pkt II); w pozostałym zakresie oddalił powództwo (pkt III) i orzekł o kosztach procesu (pkt V i V).
Sąd pierwszej instancji ustalił, że w dniu 23 maja 2003 r. powodowie zawarli z pozwanym umowę przyrzeczenia sprzedaży wyodrębnionego lokalu mieszkalnego nr (…) w budynku przy ul. P. w W., o powierzchni 56,70 m ze stosownym udziałem we współwłasności działki gruntu oraz we współwłasności części wspólnych budynku oraz dwoma miejscami postojowymi nr [X] i [Y] w garażu podziemnym za cenę 262 086,40 zł brutto, w tym 47 080 zł za miejsca postojowe. Kupujący odebrali lokal w stanie deweloperskim w dniu 28 stycznia 2004 r. i rozpoczęli w nim prace wykończeniowe. Jesienią 2004 r. powodowie zgłosili pozwanemu skargę na głośną pracę dźwigu (windy), sąsiadującego bezpośrednio z ich mieszkaniem (z kuchnią). Dla podniesienia komfortu akustycznego wykonany został dodatkowy ekran akustyczny na ścianie szachu od strony lokalu nr (…), jednak właściciele lokalu nadal zgłaszali występowanie uciążliwości, wobec czego pozwany nadal podejmował próby ich usunięcia. W dniu 15 lipca 2005 r. strony zawarły przyrzeczoną umowę ustanowienia odrębnej własności lokalu i jego sprzedaży oraz umowę sprzedaży udziału we współwłasności lokalu użytkowego - garażu za łączną cenę 226 476,40 zł, która została przez powodów uiszczona. Powodowie zgłosili pozwanemu wady fizyczne i usterki lokalu mieszkalnego w postaci nadmiernego hałasu ze strony windy, pękania ścian, ich przemarzania i pojawiania się na nich pleśni, nieprawidłowego montażu okien, wad posadzki balkonu, braku lub niewystarczającej izolacji termoakustycznej stropodachu, powodującej nadmierne nagrzewanie mieszkania latem i nadmierne wychładzanie zimą, krzywej ściany pomiędzy kuchnią i małym pokojem, braku ciągu wentylacyjnego w łazience, zbyt malej powierzchni miejsca postojowego nr [Y]. W związku ze skargą powodów, po przeprowadzeniu badań natężenia hałasu w ich mieszkaniu, Państwowy Inspektor Sanitarny wydał decyzję administracyjną z dnia 8 września 2006 r. stwierdzającą naruszenie wymagań higienicznych i zdrowotnych na podstawie wyników pomiarów natężenia hałasu przeprowadzonych w mieszkaniu powodów w dniu 17 sierpnia 2006 r. i nakazującą Zarządowi Wspólnoty Mieszkaniowej „O." spowodowanie do dnia 31 grudnia 2006 r. obniżenia poziomu dźwięku hałasu przenikającego do lokalu mieszkalnego powodów dla pory nocnej, podczas jazdy, ruszania, zatrzymywania dźwigu osobowego. Po przeprowadzeniu stosownych prac zniwelowano przekroczenie dopuszczalnego maksymalnego poziomu dźwięku dla pory nocnej, co zostało stwierdzone zaaprobowanym przez powodów pomiarem przeprowadzonym przez Państwowego Inspektora Sanitarnego w dniu 24 maja 2007 r. Na podstawie opinii biegłego sądowego z zakresu budownictwa Sąd Okręgowy ustalił, że miejsce postojowe nr [Y] ma prawidłowe wymiary, wilgotność ścian i stropu w mieszkaniu w miejscu widocznych śladów zawilgocenia i zagrzybienia jest nadmierna, w istniejące wloty przewodów wentylacyjnych w łazience i w.c. wmontowano wentylatory elektryczne (przez co zmniejszono powierzchnię wlotu otworów wentylacyjnych), zaś w kuchni zamontowany został okap z wentylatorem elektrycznym oraz kratką wentylacyjną o zmniejszonej powierzchni. Okna powinny mieć usunięte fragmenty uszczelek (co zrobił producent) dla umożliwienia dopływu do mieszkania świeżego powietrza, jednakże właściciele lokalu we własnym zakresie usunęli rozszczelnienie okien poprzez wklejenie brakujących fragmentów uszczelek, co nie pozwala na napływ świeżego powietrza do lokalu. Przyczyną pleśni w narożach ścian oraz miejscowego odparzania powłok malarskich nie są przecieki z dachu, lecz skraplanie się wilgoci wytwarzanej w mieszkaniu w trakcie normalnej eksploatacji. Dach budynku jest pokryty papą termozgrzewalną na osnowie z włókien szklanych, bardzo dobrej jakości i jest szczelny. Na podstawie kolejnej opinii sporządzonej na zlecenie Sądu pierwszej instancji przez Instytut Techniki Budowlanej (ITB) Sąd ten ustalił, że powodowie wprowadzili zmiany w węźle sanitarnym, niezgodne ze zmianami zgłoszonymi deweloperowi. Niskie wartości powietrza wywiewanego przez kratki wentylacyjne są wynikiem tych zmian. Usytuowanie obok siebie dwóch wylotów kominowych na dachu budynku nie jest poprawne, gdyż ogranicza swobodny wypływ powietrza z czap kominowych i wymaga poprawienia przez podniesienie wysokości komina niższego. Mieszkanie powodów położone na ostatniej kondygnacji budynku jest niedostatecznie wentylowane, co wymaga zaproponowanych przez biegłych z ITB zmian oraz regularnego wietrzenia mieszkania. Na podstawie kolejnej opinii biegłego sądowego z zakresu budownictwa Sąd Okręgowy ustalił, że dla uzyskania poprawy wentylacji celowe jest przebudowanie komina i montaż na kominach dwóch nasad wentylacyjnych, których koszt wynosi 4 465,11 zł każda z nich. W oparciu o powyższe ustalenia Sąd Okręgowy uznał, że powództwo zasługuje na uwzględnienie w zakresie roszczenia z rękojmi za wady fizyczne lokalu co do obniżenia jego ceny o kwotę 9 032,22 zł. (stanowiącej szacowane koszty montażu nasad wentylacyjnych na kominy i usunięcia wad posadzki balkonu). Ze względu na brak podstaw faktycznych i prawnych Sąd Okręgowy oddalił żądanie obniżenia ceny zakupu mieszkania i miejsca postojowego w pozostałym zakresie oraz oddalił w całości żądanie zasądzenia zadośćuczynienia z tytułu naruszenia dóbr osobistych powodów - ich zdrowia psychicznego i fizycznego oraz prawa do spokojnego zamieszkiwania w mieszkaniu wolnym od hałasu i wad.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty