04.07.2024 Ubezpieczenia

Oddalenie skargi kasacyjnej w sprawie renty z tytułu niezdolności do pracy - Wyrok NSA z dnia 4 lipca 2024 r., sygn. III OSK 826/24

Świadczenie rentowe w drodze wyjątku może być przyznane wyłącznie wtedy, gdy ubezpieczony wykazał wolę podejmowania pracy i opłacania składek, ale na skutek nadzwyczajnych, niezależnych od jego woli okoliczności, nie spełnia warunków do uzyskania świadczenia w trybie zwykłym.

Teza od Redakcji

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Wojciech Jakimowicz Sędziowie Sędzia NSA Olga Żurawska - Matusiak Sędzia del. WSA Kazimierz Bandarzewski (spr.) po rozpoznaniu w dniu 4 lipca 2024 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej I. W. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 11 września 2023 r. sygn. akt II SA/Wa 598/23 w sprawie ze skargi I.W. na decyzję Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 15 września 2022 r. nr 010000/620/27603/2022/WSW w przedmiocie odmowy przyznania renty z tytułu niezdolności do pracy w drodze wyjątku oddala skargę kasacyjną.

Uzasadnienie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z dnia 11 września 2023 r. sygn. akt II SA/Wa 598/23 oddalił skargę I. W. na decyzję Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 15 września 2022 r. nr 010000/620/27603/2022/WSW w przedmiocie odmowy przyznania renty z tytułu niezdolności do pracy w drodze wyjątku.

W uzasadnieniu wyroku Sąd pierwszej instancji wskazał, że Prezes ZUS zasadnie odmówił skarżącemu przyznania wnioskowanej renty z tytułu niezdolności do pracy w drodze wyjątku, albowiem ze stanu faktycznego niniejszej sprawy, ustalonego w oparciu o prawidłowo zebrany w sprawie materiał dowodowy wynika, że nie zostały spełnione przesłanki określone w art. 83 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 504 z póżn. zm.) zwanej dalej ustawą o emeryturach i rentach z FUS.

Podkreślono, że świadczenie w drodze wyjątku nie jest świadczeniem socjalnym, przyznawanym wyłącznie według potrzeb ze względu na trudną sytuację materialną wnioskodawcy. Brak niezbędnych środków utrzymania nie może być wyłączną przesłanką do uzyskania świadczenia w trybie art. 83 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Przyznanie tego świadczenia jest możliwe tylko w przypadku, gdy ubezpieczony wykazał wolę podejmowania pracy i opłacania składek, ale na skutek wystąpienia nadzwyczajnych, niezależnych od jego woli okoliczności, nie spełnia on wymagań do uzyskania świadczenia w trybie zwykłym i tylko z tego powodu przyznanie świadczenia w trybie wyjątkowym jest zasadne. Konieczne jest wykazanie, że ubezpieczony, którego praca stanowi źródło uprawnień do świadczenia z ubezpieczenia społecznego, nie wypracował prawa do "normalnego" świadczenia ubezpieczeniowego na skutek jakichś szczególnych okoliczności. Wprawdzie ustawa o emeryturach i rentach z FUS nie precyzuje, jak należy rozumieć "szczególne okoliczności" zaistnienie których może usprawiedliwiać niespełnienie warunków do uzyskania świadczeń w trybie zwykłym, jednak W orzecznictwie sądów administracyjnych za szczególne okoliczności przyjmuje się wydarzenia o charakterze nadzwyczajnym, czyli takie, które - wbrew zamiarom i woli ubezpieczonego - stanowią niemożliwą do przezwyciężenia przeszkodę do kontynuowania zatrudnienia. Na szczególne okoliczności składają się wyłącznie zdarzenia niezależne od ubezpieczonego. Chodzi tylko o zdarzenia albo trwały stan wykluczający aktywność zawodową konkretnej osoby z powodów ich skutków niemożliwych lub obiektywnie trudnych do przezwyciężenia.

ikona kłódki
Treści dostępne dla abonentów IFK Platformy Księgowych i Kadrowych

Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych

  • Codzienne aktualności prawne
  • Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
  • Bogatą bibliotekę materiałów wideo
  • Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
Kup dostęp
Powiązane dokumenty