Postanowienie SN z dnia 12 czerwca 2024 r., sygn. I CSK 4817/22
12 czerwca 2024 r.
Sąd Najwyższy w Izbie Cywilnej w składzie:
SSN Władysław Pawlak
na posiedzeniu niejawnym 12 czerwca 2024 r. w Warszawie
w sprawie z powództwa A. P. i C. G.
przeciwko K. P.
o zobowiązanie do złożenia oświadczenia woli,
na skutek skargi kasacyjnej A. P. i C. G.
od wyroku Sądu Apelacyjnego w Łodzi
z 27 stycznia 2022 r., I ACa 394/21,
odmawia przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania.
(E.C.)
UZASADNIENIE
Zaskarżonym wyrokiem z 27 stycznia 2022 r. Sąd Apelacyjny w Łodzi oddalił apelację powodów A. G. i C. G. od wyroku Sądu Okręgowego w Łodzi z 8 stycznia 2021 r. oddalającego ich powództwo przeciwko K. P. o zobowiązanie do złożenia oświadczenia woli o przeniesieniu na nich własności bliżej w pozwie opisanej nieruchomości. Sąd odwoławczy ustalił m.in., że w 1990 r. siostra pozwanego (matka powódki i żona powoda) zawarła z pozwanym ustną umowę, na podstawie której zobowiązał się on do nabycia we własnym imieniu nieruchomości będącej przedmiotem sprawy w celu przeniesienia jej własności na tę siostrę. Na podstawie pełnomocnictwa udzielonego siostrze oraz wskazanej umowy pozwany w latach 1990 - 1992 nabył nieruchomość zawierając kilka umów sprzedaży. Jej zakup został dokonany za pieniądze siostry. W marcu 2001 r. pozwany ustalił z siostrą, że odkupi od swojego przyjaciela M. B. wierzytelności przysługujące mu wobec ich obojga związane z prowadzoną na tej nieruchomości działalnością rolniczą, a nabyte na prośbę pozwanego przez tego przyjaciela od innej osoby, która wcześniej nabyła je od banku. Wierzytelności te były m.in. zabezpieczone hipoteką na tej nieruchomości. Pozwany ustalił także ustnie z siostrą, że po odkupieniu tych wierzytelności nie będzie już zobowiązany do przeniesienia na nią własności przedmiotowej nieruchomości. Pozwany zawarł w 2001 r. z M. B. ustną umowę, na podstawie której po zapłacie określonej kwoty przez pozwanego oboje z siostrą mieli być zwolnieni z długu. Pozwany dokonał tej zapłaty w tym samym roku. Jego siostra nie domagała się od niego przeniesienia własności tej nieruchomości, a zmarła w 2015 r. Sąd drugiej instancji podkreślił, że nadużyciem procesowym jest twierdzenie, że tylko z przesłuchania pozwanego i zeznań jego żony oraz M. B., wynika fakt zawarcia przez pozwanego z siostrą umowy zwalniającej pozwanego z wykonania umowy powierniczej dotyczącej zakupu i przeniesienia własności spornej nieruchomości. Okoliczność ta wynika bowiem mniej lub bardziej bezpośrednio z wszystkich dowodów przeprowadzonych w tej sprawie oraz okoliczności niespornych. Sąd, odnosząc się do kolejnego zarzutu powodów dotyczącego uznania, iż pomiędzy pozwanym a M. B. doszło do zawarcia umowy przejęcia długu siostry, pomimo braku pisemnej umowy wskazał, że trzeba to potraktować, jako oczywiste nieporozumienie. Sąd pierwszej instancji takich ustaleń ani oceny prawnej nie dokonał. Pozwany samodzielnie spłacił wspólne formalne zobowiązanie, a w zamian został zwolniony przez siostrę z obowiązku przenoszenia na nią własności spornej nieruchomości. Sąd Apelacyjny podzielił ponadto stanowisko Sądu Okręgowego, że doszło do przedawnienia roszczenia powodów, które wynikało z zobowiązania bezterminowego, a jego bieg rozpoczął się w dniu, w którym świadczenie powinno być spełnione, gdyby wierzyciel wezwał dłużnika do wykonania zobowiązania w najwcześniej możliwym terminie. Termin przedawnienia wynikał z art. 118 k.c. w brzmieniu obowiązującym do 9 lipca 2018 r. i wynosił lat dziesięć, a miał rozpocząć się najpóźniej 28 sierpnia 1992 r., kiedy doszło do zawarcia ostatniej umowy sprzedaży.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
