28.03.2024

Postanowienie SN z dnia 28 marca 2024 r., sygn. II CSKP 552/23

28 marca 2024 r.

Sąd Najwyższy w Izbie Cywilnej w składzie:

Pierwszy Prezes SN Małgorzata Manowska (przewodniczący, sprawozdawca)
‎SSN Marcin Łochowski
‎Prezes SN Joanna Misztal-Konecka

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym 28 marca 2024 r. w Warszawie
‎skargi kasacyjnej H.L.
‎od postanowienia Sądu Okręgowego w Gorzowie Wielkopolskim
‎z 14 stycznia 2021 r., V Cz 283/20,
‎w sprawie z wniosku H.L.
‎z udziałem W.W., R.W., G.W., P.W. i M.W.
‎o stwierdzenie nabycia spadku po A.S.,

uchyla zaskarżone postanowienie oraz punkt 2 poprzedzającego go postanowienia Sądu Rejonowego
‎w Strzelcach Krajeńskich i sprawę przekazuje Sądowi Rejonowemu dla m.st. Warszawy w Warszawie do ponownego rozpoznania.

Marcin Łochowski Małgorzata Manowska Joanna Misztal-Konecka

(M.M.)

UZASADNIENIE

Sąd pierwszej instancji zważył, że ostatnim miejscem zamieszkania spadkodawcy była miejscowość, która obecnie położona jest na terytorium Białorusi. W wyniku traktatu Ribbentrop – Mołotow z 28 września 1939 r. doszło do zmiany przebiegu przedwojennych granic. Zmiany te objęły także miejscowość B.. Miasto to zostało zaanektowane przez ZSRR po 17 września 1939 r. Te zmiany terytorialne zostały usankcjonowane dopiero umową z 16 sierpnia 1945 r. zawartą pomiędzy Polską a ZSRR. Sąd Rejonowy wskazał, że na terytorium Białorusi położona jest również nieruchomość wchodząca w skład spadku po A. S.. W tym stanie rzeczy, zdaniem Sądu I instancji, do oceny jurysdykcji krajowej sądu polskiego zastosowanie znajdzie art. 45 ust. 2 umowy o pomocy prawnej i stosunkach prawnych w sprawach cywilnych, rodzinnych, pracowniczych i karnych zawartej 26 października 1994 r. w Mińsku, która weszła w życie 30 lipca 1995 r. (Dz. U. z 1995 r. , Nr 128, poz. 619). Sąd ten zauważył, że ratyfikowane umowy międzynarodowe mają pierwszeństwo przed ustawami, a zatem ten przepis, a nie art. 1108 § 1 k.p.c. ma zastosowanie dla ustalenia istnienia jurysdykcji krajowej sądów polskich. Zgodnie natomiast z art. 45 ust. 2 powołanej umowy międzynarodowej, w sprawach spadkowych dotyczących mienia nieruchomego właściwe są sądy państwa, na którego terenie znajduje się nieruchomość wchodząca w skład spadku. Skoro zatem nieruchomość znajduje się w B., który obecnie leży w Białorusi, to właściwe w sprawie stwierdzenia nabycia spadku są sądy białoruskie.

ikona kłódki
Treści dostępne dla abonentów IFK Platformy Księgowych i Kadrowych

Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych

  • Codzienne aktualności prawne
  • Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
  • Bogatą bibliotekę materiałów wideo
  • Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
Kup dostęp