15.02.2024

Postanowienie SN z dnia 15 lutego 2024 r., sygn. I CSK 5052/22

15 lutego 2024 r.

Sąd Najwyższy w Izbie Cywilnej w składzie:

SSN Dariusz Dończyk

na posiedzeniu niejawnym 15 lutego 2024 r. w Warszawie
‎w sprawie z powództwa M. O.
‎przeciwko Bankowi spółce akcyjnej w W.
‎o zapłatę i ustalenie,
‎na skutek skargi kasacyjnej Banku spółki akcyjnej w W.
‎od wyroku Sądu Apelacyjnego w Warszawie
‎z 24 lutego 2022 r., I ACa 409/21,

1. Stwierdza, że czynność dokonana 20 września 2023 r. w sprawie I CSK 5052/22 w przedmiocie żądania sędziego wyłączenia od rozpoznania skargi kasacyjnej strony pozwanej nie jest orzeczeniem Sądu Najwyższego w rozumieniu art. 52 k.p.c. oraz art. 45 ust. 1 Konstytucji RP;

UZASADNIENIE

I. W sprawie z powództwa M. O. przeciwko Bankowi spółce akcyjnej z siedzibą w W. o zapłatę i ustalenie Sąd Okręgowy w Warszawie wyrokiem z 6 kwietnia 2021 r. ustalił, że umowa o kredyt hipoteczny dla osób fizycznych nr […] z 8 września 2008 r. jest nieważna w całości; zasądził od Banku S.A. w W. na rzecz M. O. kwotę 367 646,55 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od kwoty 249 786,39 zł od dnia 12 lutego 2021 r. do dnia zapłaty. W pozostałym zakresie powództwo oddalił oraz orzekł o kosztach procesu. Na skutek rozpoznania apelacji pozwanego wniesionej od wyroku Sądu pierwszej instancji Sąd Apelacyjny w Warszawie, wyrokiem z 24 lutego 2022 r. zmienił zaskarżony wyrok w punkcie drugim częściowo w ten sposób, że oddalił powództwo o zapłatę odsetek ustawowych za opóźnienie liczonych od kwoty 367 646,55 zł za okres od 12 lutego 2021 r. do dnia zapłaty (pkt I); uwzględnił podniesiony przez pozwanego zarzut zatrzymania i ustalił, że zapłata przez Bank spółkę akcyjną z siedzibą w W. na rzecz M. O. zasądzonej w punkcie drugim kwoty nastąpi za jednoczesnym zaoferowaniem przez M. O. na rzecz Banku spółki akcyjnej z siedzibą w W. kwoty 450 000 zł, oddalił w pozostałej części apelację pozwanego (pkt III) oraz rozstrzygnął o kosztach postępowania apelacyjnego (pkt IV). Podłożem sporu sądowego była zawarta przez strony (przez powódkę jako konsumenta) umowa z 8 września 2008 r. o kredyt hipoteczny, na podstawie której bank zobowiązał się oddać do jej dyspozycji kwotę 450 000 zł. Kredyt był indeksowany do CHF po przeliczeniu wypłaconej kwoty zgodnie z kursem kupna CHF według Tabeli Kursów Walut Obcych obowiązującej w Banku w dniu uruchomienia kredytu lub transzy. Sąd drugiej instancji podzielił stanowisko Sądu pierwszej instancji dotyczące abuzywności postanowień umowy kredytowej w możliwości swobodnego ustalania kursu CHF przez bank w tabelach kursowych oraz o naruszeniu obowiązków informacyjnych przez pozwany bank. Konsekwencją stwierdzenia abuzywności zawartych w umowie kredytowej klauzul waloryzacyjnych, określających główne świadczenia stron, było uznanie ich za bezskuteczne w stosunku do powódki, następstwem czego był upadek całej umowy. Utrzymanie w pozostałym zakresie umowy nie było bowiem możliwe bez postanowień określających główne świadczenia stron. Eliminacja uznanych za abuzywne klauzul indeksacyjnych powoduje brak możliwości dalszego utrzymania w obrocie tak zredukowanej umowy. Upadek umowy uzasadniał zastosowanie art. 410 § 1 i art. 405 k.c. do żądania zwrotu przez powódkę spełnionych na podstawie tej umowy świadczeń. Sąd drugiej instancji nie podzielił podniesionego przez stronę pozwaną zarzutu przedawnienia dochodzonego świadczenia. Podzielił natomiast podniesiony zarzut zatrzymania, co miało także wpływ na zakres uwzględnionego żądania o zapłatę odsetek za czas opóźnienia w zwrocie świadczenia. Wyrok Sądu Apelacyjnego został zaskarżony skargą kasacyjną przez stronę pozwaną. W ramach jednej z podstaw kasacyjnych kasacyjnych zarzucono naruszenie przepisów Dyrektywy 93/13/EWG.

ikona kłódki
Treści dostępne dla abonentów IFK Platformy Księgowych i Kadrowych

Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych

  • Codzienne aktualności prawne
  • Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
  • Bogatą bibliotekę materiałów wideo
  • Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
Kup dostęp