12.03.2024

Postanowienie SN z dnia 12 marca 2024 r., sygn. II USK 429/22

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Zbigniew Korzeniowski

w sprawie z odwołania A. I.
‎przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w Białymstoku
‎o ustalenie wysokości podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne,
‎po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w dniu 12 marca 2024 r.,
‎skargi kasacyjnej odwołującej się od wyroku Sądu Apelacyjnego w Białymstoku
‎z dnia 20 maja 2022 r., sygn. akt III AUa 1147/21,

1. odmawia przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania,

2. nie obciąża skarżącej kosztami postępowania kasacyjnego strony pozwanej.

UZASADNIENIE

Sąd Apelacyjny w Białymstoku wyrokiem z 20 maja 2022 r. oddalił apelację A. I. od wyroku Sądu Okręgowego w Suwałkach z 26 maja 2021 r., który oddalił jej odwołanie od decyzji pozwanego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Białymstoku z 31 maja 2019 r., stwierdzającej, że podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, w tym dobrowolne ubezpieczenie chorobowe, w kwocie 9.365 zł A. I. z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej od 1 września 2014 r. jest nieważna z mocy prawa, zgodnie z art. 58 k.c. i ma na celu obejście przepisów ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa oraz, że podstawa wymiaru składek wynosi 30% minimalnego wynagrodzenia od 1 września 2014 r., zaś od 1 maja 2015 r. 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia.

Spór dotyczył kwestii, czy Zakład Ubezpieczeń Społecznych jest uprawniony do kontroli i korekty zadeklarowanej przez A. I. podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i dobrowolne ubezpieczenie chorobowe z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej od 1 września 2014 r.

W ocenie Sądu Apelacyjnego Zakład jest uprawniony do wydawania decyzji m.in. w zakresie indywidualnych spraw dotyczących ustalania wymiaru składek. System ubezpieczeń społecznych oparty jest na zasadzie równego traktowania wszystkich ubezpieczonych, którzy ten system tworzą. Zgodnie z art. 2a ust. 2 ustawy systemowej zasada równego traktowania dotyczy w szczególności warunków objęcia systemem ubezpieczeń społecznych, obowiązku opłacania i obliczania wysokości składek na ubezpieczenie społeczne, obliczania wysokości świadczeń oraz okresu wypłaty świadczeń i zachowania prawa do świadczeń. Powyższe reguły dotyczą również osób wykonujących pozarolniczą działalność, a zatem osób samodzielnie deklarujących wysokość podstawy wymiaru składek zgodnie z art. 18 ust. 8 ustawy systemowej. Oznacza to, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych w celu realizacji zasady równego traktowania wszystkich ubezpieczonych jest uprawniony do przeciwdziałania nadużyciom prawa do świadczeń także osób samodzielnie deklarujących podstawę wymiaru składek.

ikona kłódki
Treści dostępne dla abonentów IFK Platformy Księgowych i Kadrowych

Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych

  • Codzienne aktualności prawne
  • Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
  • Bogatą bibliotekę materiałów wideo
  • Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
Kup dostęp