Wyrok SN z dnia 22 lutego 2024 r., sygn. II CSKP 2121/22
22 lutego 2024 r.
Sąd Najwyższy w Izbie Cywilnej w składzie:
Pierwszy Prezes SN Małgorzata Manowska
(przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Marcin Krajewski
SSN Ewa Stefańska
uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę Sądowi Okręgowemu w Poznaniu do ponownego rozpoznania
i rozstrzygnięcia o kosztach postępowania kasacyjnego.
(M.M.)
UZASADNIENIE
Wyrokiem z 27 maja 2021 r. Sąd Rejonowy Poznań-Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu zasądził na rzecz powoda – Banku spółki akcyjnej w W. od pozwanego S.O. 53 752,78 złotych.
Sąd pierwszej instancji ustalił, że 13 grudnia 2018 r. pozwany zawarł
z powodem umowę pożyczki na kwotę 50 000 złotych, która została wypłacona
w tym samym dniu gotówką w kasie oddziału.
Sąd Rejonowy wskazał, że S.O. (lat 71, z zawodu cieśla) padł ofiarą oszustwa, wykorzystano jego naiwność i uczciwość. Śledztwo w tej sprawie w kierunku popełnienia przestępstwa z art. 286 k.k. prowadziła Prokuratura Rejonowa Poznań-Nowe Miasto. Zostało ono, wobec niewykrycia sprawców, umorzone. W wyniku działań przestępców pozwany zawarł kilka umów pożyczek, natomiast środki uzyskane w ten sposób przekazał sprawcom przestępstwa. W następstwie tego ciąży na nim obowiązek spłaty zadłużenia sięgającego łącznie kilkuset tysięcy złotych, co przekracza jego możliwości majątkowe. Sąd nie kwestionował tego, że sprawcy przestępstwa zachowali się w sposób wysoce sprzeczny z zasadami współżycia społecznego, wykorzystując naiwność i uczciwość starszych osób. Działania sprzecznego z zasadami współżycia społecznego nie można jednak zarzucić powodowi. Bank jest w okolicznościach sprawy podmiotem trzecim, który nie miał związku z przestępstwem, nie wiedział o nim i nie mógł mu zapobiec. Nie ponosi on odpowiedzialności za zaistniałą sytuację i w ocenie sądu, choć pozwany pokrzywdzony został przestępstwem, nie może skutecznie uchylić się od spełnienia zaciągniętego zobowiązania względem banku. Gdyby sąd podzielił stanowisko pozwanego, przerzuciłby w całości skutki zaistniałej sytuacji na bank, który był w tym przypadku podmiotem trzecim, niezwiązanym z przestępstwem. Taką sytuację Sąd pierwszej instancji uznał za nie do zaakceptowania w świetle zasad współżycia społecznego. Sąd pierwszej instancji wskazał, że pozwany wziął udział w rzekomej prowokacji z własnej woli, wykazał się pewną lekkomyślnością i brakiem krytycyzmu.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
