Postanowienie SN z dnia 21 marca 2024 r., sygn. I CSK 1989/23
21 marca 2024 r.
Sąd Najwyższy w Izbie Cywilnej w składzie:
SSN Władysław Pawlak
na posiedzeniu niejawnym 21 marca 2024 r. w Warszawie
w sprawie z powództwa T. spółki z ograniczoną odpowiedzialnością
w likwidacji w S.
przeciwko W. spółce akcyjnej w W. i C. w L.
o zapłatę,
na skutek skargi kasacyjnej T. spółki z ograniczoną odpowiedzialnością
w likwidacji w S.
od wyroku Sądu Apelacyjnego w Szczecinie
z 16 stycznia 2023 r., I AGa 150/22,
1. odmawia przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania;
[SOP]
UZASADNIENIE
Powódka T. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w likwidacji w S. wniosła 17 stycznia 2020 r. pozew przeciwko W. spółce akcyjnej w W. oraz C. w L. o zapłatę solidarnie 820 846,51 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od 18 stycznia 2019 r. Powódka wskazała, że roszczenie wywodzi z art. 746 k.p.c., gdyż pozwani wyrządzili jej szkodę, wykonując zabezpieczenie na podstawie nieprawomocnego wyroku Sądu Okręgowego w Szczecinie z 21 września 2015 r. Szkoda miała polegać na utraconych korzyściach powódki w okresie niemożliwości prowadzenia działalności gospodarczej wskutek czynności zabezpieczających.
Wyrokiem z 20 września 2022 r. Sąd Okręgowy w Szczecinie uwzględnił powództwo w całości.
Wyrokiem z 16 stycznia 2023 r. Sąd Apelacyjny w Szczecinie na skutek apelacji pozwanych zmienił zaskarżony wyrok i powództwo w całości oddalił. Stwierdził, że specyfika sprawy wyraża się w tym, iż kluczowe znaczenie dla jej rozstrzygnięcia miała ocena charakteru prawnego terminu określonego w art. 746 § 1 k.p.c. oraz rozstrzygniecie, czy art. 746 § 1 k.p.c., ze względu na początkową datę obowiązywania tego przepisu, znajduje w realiach tej sprawy zastosowanie. Sąd odwoławczy wskazał, że okoliczności faktyczne niezbędne do dokonania analizy prawnej w tym zakresie zostały prawidłowo ustalone przez Sąd Okręgowy. Zgodnie z tymi ustaleniami pozwani w obecnej sprawie wytoczyli 17 czerwca 2011 r. powództwo o zapłatę przeciwko powódce T. sp. z o.o. w likwidacji w S. Wyrokiem z 21 września 2015 r. Sąd Okręgowy w Szczecinie uwzględnił w całości powództwo pozwanych i zasądził od powódki kwoty objęte żądaniem pozwu. Na skutek apelacji powódki wyrokiem z 2 listopada 2016 r. Sąd Apelacyjny w Szczecinie zmienił w całości powyższy wyrok w ten sposób, że oddalił powództwo. Wyrokiem z 14 marca 2018 r. Sąd Najwyższy oddalił skargę kasacyjną pozwanych od powyższego wyroku Sądu Apelacyjnego. W oparciu o przedłożony przez pozwanych nieprawomocny wskazany wyrok z 21 września 2015 r. komornik sądowy wszczął przeciwko powódce postępowanie zabezpieczające. Powódka 31 października 2018 r. wystąpiła do Sądu Rejonowego dla m.st. Warszawy w Warszawie z wnioskiem o zawezwanie do próby ugodowej pozwanych w sprawie o zapłatę solidarnie odszkodowania w kwocie 1 500 000 zł z odsetkami ustawowymi z tytułu szkody wyrządzonej powódce przez wykonanie zabezpieczenia na podstawie wyroku z 21 września 2015 r. Na rozprawie 18 stycznia 2019 r. Sąd Rejonowy stwierdził, że do ugody nie doszło. Sąd Apelacyjny w obecnej sprawie wskazał, że zasadniczą zmianą art. 746 k.p.c., wprowadzoną ustawą z dnia 16 września 2011 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2011 r. Nr 233, poz. 1381, dalej: „ustawa nowelizująca”), która weszła w życie 3 maja 2012 r., było dodanie § 1, stanowiącego, że w przypadku wniesienia skargi kasacyjnej, termin, o którym mowa w art. 746 § 1 k.p.c., rozpoczyna bieg w dniu prawomocnego zakończenia postępowania wywołanego jej wniesieniem. Jednocześnie w art. 9 ust. 1 ustawy nowelizującej zastrzeżono, że jej przepisy stosuje się do postępowań wszczętych po dniu jej wejścia w życie. Sąd odwoławczy odrzucił stanowisko Sądu pierwszej instancji, że bieg rocznego terminu wskazanego w art. 746 § 1 k.p.c. należało liczyć od 14 marca 2018 r., tj. dopiero od daty wydania przez Sąd Najwyższy wyroku oddalającego skargę kasacyjną pozwanych, a zatem, że w sprawie miał zastosowanie art. 746 § 1 k.p.c. Zdaniem Sądu Apelacyjnego art. 9 ust. 1 ustawy nowelizującej odnosi się do wszczęcia postępowań, które bezpośrednio doprowadziły do szkody, o której mowa w art. 746 § 1 k.p.c., a więc do postępowań, z którymi wiąże się zabezpieczenie, nie zaś do postępowania kasacyjnego, wszczętego w takiej sprawie po dniu wejście w życie tej ustawy. Nawet jednak gdyby przyjąć, że w niniejszej sprawie roczny termin na dochodzenie roszczenia odszkodowawczego, należy liczyć od daty wydania wyroku oddalającego skargę kasacyjną, a nie od daty wydania wyroku Sądu Apelacyjnego w Szczecinie, to także w tym przypadku termin ten nie został przez powódkę dochowany, gdyż powództwo w niniejszej sprawie zostało wniesione 17 stycznia 2020 r. Zdaniem Sądu Apelacyjnego zawezwanie do próby ugodowej nie przerwało biegu tego terminu, zważywszy, że czynność tego rodzaju nie może wywoływać takiego skutku. Sąd Apelacyjny uznał również, że wygaśnięcie roszczenia na skutek upływu terminu zawitego, w ogóle nie może być kwestionowane z powołaniem się na art. 5 k.c. Poza tym nie wystąpiły żadne okoliczności, które mogłyby uzasadniać zastosowanie tego przepisu w sprawie.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
