21.02.2024

Postanowienie SN z dnia 21 lutego 2024 r., sygn. I KO 5/24

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Waldemar Płóciennik

w sprawie P. D.

oskarżonego z art. 226 § 1 k.k. i in.

po rozpoznaniu w Izbie Karnej na posiedzeniu

w dniu 21 lutego 2024 r.,

wystąpienia Sądu Rejonowego w Opolu z dnia 19 stycznia 2024 r.

o przekazanie sprawy II K 1763/21 do rozpoznania innemu sądowi równorzędnemu

na podstawie art. 37 k.p.k.

p o s t a n o w i ł

odmówić przekazania sprawy II K 1763/21 Sądu Rejonowego w Opolu do rozpoznania innemu sądowi równorzędnemu.

UZASADNIENIE

P. D. został oskarżony o popełnienie trzech przestępstw: jednego z art. 226 § 1 k.k. i art. 212 § 2 k.k. w zb. z art. 231a k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. oraz dwóch z art. 234 k.k. Akt oskarżenia w tej sprawie wpłynął do Sądu Rejonowego w Opolu w dniu 30 listopada 2021 r., a sprawę zarejestrowano pod sygnaturą II K 1763/21. Jak wynika z raportu losowania sprawę przydzielono SSR X.X. (k – 244). Postanowieniem z dnia 10 grudnia 2021 r. sędzia ta, na jej żądanie, na podstawie art. 41 § 1 k.p.k. została wyłączona od udziału w tej sprawie. Jako kolejny referent wylosowana została sędzia X.Y. (k – 253). Sąd z jej udziałem wydał w dniu 10 stycznia 2022 r. wyrok nakazowy, w którym uznano oskarżonego za winnego popełnienia zarzuconych mu czynów i wymierzono karę łączną 150 stawek dziennych grzywny, przy ustaleniu wysokości jednej stawki na 10 złotych. Po złożeniu przez oskarżonego sprzeciwu, jako nowego referenta wylosowano w dniu 31 stycznia 2022 r. sędziego X.Z. (k – 277). Przez kilka miesięcy nie podejmowano w sprawie czynności procesowych. Dopiero w dniu 7 września 2022 r. jako referenta wylosowano asesor Z.Z. (k – 284). W toku rozprawy przeprowadzonej w dniu 28 listopada 2022 r. oskarżony złożył wniosek o wyłączenie sędziego, który postanowieniem Sądu Rejonowego w Opolu nie został uwzględniony (k – 304). Podobnie rzecz się miała z wnioskami o wyłączenie sędziego złożonymi w toku rozprawy w dniu 9 stycznia 2023 r. i 3 kwietnia 2023 r. (postanowienia z dnia 12 stycznia 2023 r. k – 324 i z dnia 19 kwietnia 2023 r. k – 337). W toku postępowania wpadkowego związanego z zażaleniem na odmowę zawieszenia postępowania, oskarżony domagał się wyłączenia dziewięciu sędziów Sądu Okręgowego w Opolu, przy czym jego wniosek nie został uwzględniony. Podczas kolejnej rozprawy, która miała miejsce w dniu 22 maja 2023 r., Sąd Rejonowy ukarał oskarżonego karą porządkową grzywny za to, że ubliżył przewodniczącej m.in. w ten sposób, że stwierdził, iż „uczestniczy ona w popełnianiu przestępstw oraz że wszyscy sędziowie SR w Opolu są przestępcami” (k – 362 – postanowienie w tym przedmiocie zostało utrzymane w mocy orzeczeniem Sądu Okręgowego w Opolu z dnia 2 sierpnia 2023 r.). Postanowieniem z dnia 7 lipca 2023 r. Sąd Rejonowy w Opolu uwzględnił wniosek asesor Z.Z. i wyłączył ją od udziału w sprawie odwołując się do wskazanych w jej żądaniu okoliczność, a zwłaszcza tego, że została przesłuchana jako świadek – pokrzywdzona w prowadzonym przez prokuraturę postępowaniu odnoszącym się do zachowań oskarżonego w toku prowadzonego przez Z.Z. postępowania sądowego. Począwszy od 11 sierpnia 2023 r. sędziowie Sądu Rejonowego w Opolu: V.V. (wylosowana jako referent w opisywanej sprawie), [……] zaczęli składać żądania wyłączenia ich od rozpoznania sprawy, przy czym ostatnie takie żądanie datowane jest na 20 listopada 2023 r. (k – 450). W dniu 30 listopada 2023 r. wiceprezes Sądu Rejonowego w Opolu zarządził na podstawie art. 42 § 4 zd. 2 k.p.k. i art. 43 k.p.k. o przedstawieniu akt sprawy Sądowi Okręgowemu w Opolu celem rozpoznania wniosków sędziów o ich wyłączenie oraz rozważenie możliwości przekazania sprawy innemu sądowi równorzędnemu. Postanowieniem z dnia 11 grudnia 2023 r. Sąd Okręgowy w Opolu odmówił wyłączenia sędzi Z.Z. od udziału w sprawie, a wnioski pozostałych sędziów pozostawił bez rozpoznania. Sąd podkreślił, że „Okoliczność, w której strony postępowań wypowiadają negatywne opinie, czy wręcz oskarżenia pod adresem sędziów, nie należą aktualnie do rzadkości, wypowiedzi takie przybierają różne formy, mają różną skalę. Nierzadkie są i takie sytuacje, kiedy strony podejmują próby inicjowania różnych postępowań przeciwko sędziom orzekającym, w ich sprawach. W ocenie Sądu Okręgowego, sytuacje takie, jak wyżej wskazane, nie mogą prowadzić do automatycznego przyjmowania, iż zachodzą wątpliwości, co do bezstronności sędziego, a co za tym idzie, iż należałoby go wyłączyć od rozpoznania sprawy”. Przenosząc te uwagi na grunt rozpoznawanej sprawy Sąd Okręgowy stwierdził, że „podniesiona przez sędziego Z.Z. argumentacja nie uzasadnia przyjęcia, iż ma ona jednoznacznie negatywny stosunek do oskarżonego i nie potrafi w sposób bezstronny orzekać w przedmiotowej sprawie. Stanowiska tego nie uzasadnia ani fakt, iż wniosła o objęcie ściganiem z urzędu oskarżonego P.D. za zniesławienie sędziów Sądu Rejonowego w Opolu w filmiku opublikowanym na portalu F., ani relacje koleżeńskie, jakie sędzia utrzymuje z asesorem sądowym”.

ikona kłódki
Treści dostępne dla abonentów IFK Platformy Księgowych i Kadrowych

Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych

  • Codzienne aktualności prawne
  • Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
  • Bogatą bibliotekę materiałów wideo
  • Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
Kup dostęp