19.01.2024

Postanowienie SN z dnia 19 stycznia 2024 r., sygn. II CSKP 897/22

19 stycznia 2024 r.

Sąd Najwyższy w Izbie Cywilnej w składzie:

SSN Paweł Grzegorczyk (przewodniczący, sprawozdawca)
‎SSN Agnieszka Piotrowska
‎SSN Władysław Pawlak

Protokolant Przemysław Mazur

po rozpoznaniu na rozprawie 19 stycznia 2024 r. w Warszawie
‎skargi kasacyjnej R. K.
‎od postanowienia Sądu Apelacyjnego w Warszawie
‎z 27 kwietnia 2020 r., VII AGz 35/20,
‎w sprawie z powództwa R. K.
‎przeciwko N. S.a.r.l. (Wielkie Księstwo Luksemburga)
‎o zapłatę,

uchyla zaskarżone postanowienie i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi Apelacyjnemu w Warszawie, pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania kasacyjnego.

(r.g.)

UZASADNIENIE

Powód R.K. wniósł pozew przeciwko N. (Wielkie Księstwo Luksemburga), domagając się zapłaty kwoty 4 377 490 zł wraz
‎z odsetkami ustawowymi za opóźnienie.

Postanowieniem z dnia 6 września 2019 r. Sąd Okręgowy w Warszawie odrzucił pozew (pkt I) i orzekł o kosztach postępowania (pkt II-III).

Sąd Okręgowy wskazał, że z § 31 ust. 2 zdanie pierwsze umowy inwestycyjnej i umowy akcjonariuszy z dnia 14 lipca 2011 r. wynikało, iż wszelkie spory powstałe z tej umowy lub powstające z nią w związku będą rozstrzygane przez Sąd Arbitrażowy przy Krajowej Izbie Gospodarczej w Warszawie w składzie trzech arbitrów, stosownie do regulaminu tego sądu obowiązującego w dniu wniesienia pozwu. Sąd Okręgowy stwierdził, że w realiach niniejszej sprawy spełnione zostały obie przesłanki odrzucenia pozwu wymienione w art. 1165 § 1 k.p.c., tj. spór między stronami był objęty zapisem na sąd polubowny, a pozwany podniósł zarzut zapisu na sąd polubowny przed wdaniem się w spór co do istoty sprawy. Zdaniem Sądu Okręgowego, zapis na sąd polubowny nie był także niewykonalny w rozumieniu art. 1165 § 2 k.p.c. ani nie utracił mocy w rozumieniu art. 1168 § 2 k.p.c.

Sąd podniósł, że poza procesowymi przypadkami wygaśnięcia zapisu na sąd polubowny, umowa o arbitraż mogłaby utracić moc także z przyczyn materialnoprawnych z uwagi na potrzebę stosowania w drodze analogii bądź wprost niektórych przepisów kodeksu cywilnego o czynnościach prawnych.‎W świetle art. 475 § 1 k.c. trudności dłużnika w spełnieniu jakichkolwiek świadczeń pieniężnych nie powinny być jednak zrównywane z niemożliwością świadczenia, nawet w wypadku jego niewypłacalności. Przyjmuje się bowiem, że dłużnik odpowiada zawsze za swoją zdolność płatniczą. Sąd zaznaczył przy tym, że dokonanie zapisu na sąd polubowny stanowi dobrowolne ograniczenie konstytucyjnego dostępu do sądu (powszechnego). Zawierając zapis, strony powinny liczyć się z obowiązkiem uiszczenia opłat przewidzianych przez regulamin sądu arbitrażowego.

ikona kłódki
Treści dostępne dla abonentów IFK Platformy Księgowych i Kadrowych

Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych

  • Codzienne aktualności prawne
  • Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
  • Bogatą bibliotekę materiałów wideo
  • Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
Kup dostęp