05.12.2023

Postanowienie SN z dnia 5 grudnia 2023 r., sygn. I USK 274/23

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Robert Stefanicki

w sprawie z odwołania M.D.
‎przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych […] Oddziałowi w Warszawie
‎z udziałem zainteresowanego M.B.
‎o podleganie ubezpieczeniom społecznym,
‎po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w dniu 5 grudnia 2023 r.,
‎skargi kasacyjnej ubezpieczonej od wyroku Sądu Apelacyjnego w Łodzi
‎z dnia 10 lutego 2023 r., sygn. akt III AUa 891/22,

1. odmawia przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania;

2. zasądza od ubezpieczonej M.D. na rzecz organu rentowego kwotę 240 (dwieście czterdzieści) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu kasacyjnym.

(J.C-S.)

UZASADNIENIE

Zakład Ubezpieczeń Społecznych […] Oddział w Warszawie decyzją z dnia 23 lipca 2021 r. stwierdził, że M. D. nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu jako pracownik u płatnika składek M. B. od dnia 1 grudnia 2020 r.

Na skutek odwołania ubezpieczonej do ww. decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wyrokiem z 14 kwietnia 2022 r. Sąd Okręgowy w Łodzi oddalił odwołanie i zasądził od M. D. na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych […] Oddziału w Warszawie kwotę 180 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego. Sąd I instancji ustalił m.in., że M. D., uzyskała w dniu 22 października 2020 r. tytuł licencjata i ukończyła kierunek Finanse i rachunkowość w Uniwersytecie […]. W marcu 2020 r. ubezpieczona urodziła pierwsze dziecko, a w grudniu dowiedziała się, że jest w kolejnej ciąży. W dniu 22 grudnia 2020 r. M. B. – prowadzący od 1 lipca 2020 r. jednoosobową działalność gospodarczą z kodem 96.02.Z - fryzjerstwo i pozostaje zabiegi kosmetyczne - zgłosił M. D. do ubezpieczeń społecznych jako pracownika ze wskazaniem daty powstania obowiązku ubezpieczenia społecznego 1 grudnia 2020 r. Tego dnia miała być zawarta umowa o pracę na czas określony do 31 maja 2021 r. w pełnym wymiarze godzin na stanowisku managera. Jako miejsce wykonywania pracy wskazano w umowie […] W.. Wysokość wynagrodzenia określono na kwotę 4.200 zł brutto. Zadaniem pracownika miała być analiza klientów, monitorowanie działań konkurencji, dbanie o asortyment w salonie, przygotowanie oferty na specjalne okazje i wydarzenia, udział w targach i imprezach branżowych, budowanie i pielęgnowanie relacji z klientami. Od 5 marca 2021 r. odwołująca zaczęła korzystać ze zwolnień lekarskich w związku z ciążą. Sąd odmówił wiary M. D. co do tego, że już w listopadzie 2020 r. umówiła się z płatnikiem na zawarcie umowy o pracę, a także, że wykonywała czynności na rzecz płatnika w ramach stosunku pracy i to na cały etat. Sąd Okręgowy wskazał, że nie ma żadnych dowodów na faktyczne wykonywanie pracy przez odwołującą się. W umowie o pracę wpisano, że praca miała być świadczona w W., a tymczasem strony i świadkowie zeznali, że ubezpieczona pracowała zdalnie przez 4 dni w tygodniu. M. D. nie otrzymała jednak od pracodawcy żadnego sprzętu do pracy zdalnej, nie posiadała specjalnie utworzonego konta w mediach społecznościowych. W ocenie Sądu I instancji nie było rzeczywistej potrzeby zatrudnienia managera, zaś odwołująca się po prostu czasem przyjechała do salonu i pomagała w różnych czynnościach, tyle że nie wiadomo dokładnie, kiedy to było, czy w spornym okresie, czy już po tym, jak Zakład Ubezpieczeń Społecznych wszczął postępowanie. Praca ta jednak nie wymagała jej zaangażowania na cały etat, czyli codziennie po 8 godzin. Ubezpieczona nie zamawiała towaru, bowiem robił to płatnik. Nie bywała zresztą w salonie codziennie i nie była w stanie reagować na jakiekolwiek bieżące potrzeby. Sąd Okręgowy odmówił również wiary płatnikowi co do okoliczności i przyczyn, które miały doprowadzić do zatrudnienia odwołującej się m.in. dlatego, że zatrudnieni fryzjerzy pracowali w wymiarze ½ etatu i zarabiali 1.300 zł, czyli minimalne wynagrodzenie pracownicze oraz płatnik nie potrafił racjonalnie wytłumaczyć, dlaczego M. D. została zgłoszona do ubezpieczeń społecznych dopiero 22 grudnia 2020 r., skoro umowa o pracę miała być zawarta od 1 grudnia 2020 r. Sąd I instancji uznał, że nie doszło do zawarcia umowy o pracę. Ubezpieczona w dniu 15 grudnia 2020 r. dowiedziała się o ciąży i nie miała żadnego tytułu do ubezpieczeń. Prawdopodobne jest, że postanowiła poprosić o pomoc przyjaciół. Dlatego też została zgłoszona do ubezpieczeń społecznych dopiero w dniu 22 grudnia 2020 r. To, że nastąpiło to z datą od 1 grudnia 2020 r., miało tylko uwiarygodnić zawarcie umowy o pracę. Także zakres obowiązków strony przedstawiały zupełnie niespójnie. W umowie o pracę wpisano, że praca ma być świadczona w W. i polegać na konkretnych czynnościach. Tymczasem strony przed Sądem Okręgowym próbowały wykazać, że była to praca zdalna, a gdy już raz na jakiś czas odwołująca się przyjechała do salonu, to robiła wszystko: sprzątała, parzyła herbatę klientom, dzwoniła do klientów.

ikona kłódki
Treści dostępne dla abonentów IFK Platformy Księgowych i Kadrowych

Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych

  • Codzienne aktualności prawne
  • Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
  • Bogatą bibliotekę materiałów wideo
  • Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
Kup dostęp