22.11.2023

Postanowienie SN z dnia 22 listopada 2023 r., sygn. I USK 115/23

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Jarosław Sobutka

w sprawie z odwołania S.F.
‎przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w Kielcach
‎o zasiłek opiekuńczy i zasiłek chorobowy,
‎po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w dniu 22 listopada 2023 r.,
‎skargi kasacyjnej ubezpieczonej od wyroku Sądu Okręgowego - Sądu Pracy
‎i Ubezpieczeń Społecznych w Kielcach
‎z dnia 24 listopada 2022 r., sygn. akt V Ua 53/22,

odmawia przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania. D.S.

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 12 kwietnia 2022 r. Sąd Rejonowy w Kielcach zmienił zaskarżoną decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Kielcach z dnia 18 września 2019 r. w ten sposób, że uznał, że S.F. nie jest zobowiązana do zwrotu pobranego zasiłku opiekuńczego za okres od 18 grudnia 2015 r. do 8 lutego 2016 r. w kwocie 9.173,77 zł oraz zasiłku chorobowego z funduszu chorobowego za okresy od 9 lutego 2016 r. do 8 sierpnia 2016 r., od 19 grudnia 2016 r. do 18 czerwca 2017 r., od 18 września 2017 r. do 18 marca 2018 r., od 19 czerwca 2018 r. do 17 grudnia 2018 r. w kwocie 119.125,51 zł (pkt I wyroku) oraz zasądził od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Kielcach na rzecz S.F. kwotę 180 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego (pkt II wyroku). Sąd I instancji podniósł, że Sąd Okręgowy w Kielcach V Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych prawomocnym wyrokiem z dnia 14 września 2020 r. wydanym w sprawie sygn. akt V U 279/19 oddalił odwołanie S.F. od decyzji korygującej podstawę wymiaru składek z dnia 24 lipca 2019 r. To zaś skutkuje przyjęciem w niniejszej sprawie, że u wnioskodawczyni S.F. ze względu na zmniejszenie podstawy wymiaru składek wystąpiła nadpłata wynosząca 128.299,28 zł, a więc świadczenie w tej wysokości było świadczeniem jej nieprzysługującym. Biorąc pod uwagę powyższe, w przedmiotowej sprawie należało ustalić czy nadpłata wynikająca z prawomocnej decyzji organu rentowego z dnia 24 lipca 2019 r. stanowi nienależne świadczenie, które wnioskodawczyni zobowiązana jest zwrócić. Zdaniem Sądu Rejonowego na podstawie zgromadzonego materiału dowodowego w niniejszej sprawie nie ma podstaw by stwierdzić, że świadczenia wypłacane przez ZUS wnioskodawczyni opierały się na nieprawdziwych zeznaniach lub fałszywych dokumentach. Ponadto organ rentowy nie wskazywał takich podstaw w aktach administracyjnych sprawy ani w trakcie postępowania sądowego, dlatego też bezspornym jest, że co do tej części przepis art. 84 ust. 2 pkt 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych nie ma zastosowania w przedmiotowej sprawie. Wobec powyższego Sąd I instancji dokonał analizy uznania nadpłaty jako świadczenia nienależnego ze względu na świadome wprowadzenie w błąd Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Kielcach przez wnioskodawczynię S.F. Powołując się na orzecznictwo Sądu Najwyższego, Sąd Rejonowy stanął na stanowisku, że na podstawie zgromadzonego materiału dowodowego nie sposób uznać, iż wnioskodawczyni S.F. świadomie wprowadziła w błąd organ rentowy. Sąd Rejonowy wskazał przy tym, że Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych znana była podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie chorobowe wnioskodawczyni. W rezultacie jako błędne należy uznać zachowanie polegające na wypłacie zasiłku chorobowego bez wcześniejszego rozwiania wątpliwości i zakwestionowania podstawy wymiaru zasiłku. Co więcej, organ rentowy w trakcie przebywania wnioskodawczyni na zwolnieniu lekarskim kontrolował zasadność tych zwolnień i nie dopatrzył się wcześniej nieprawidłowości. Wnioskodawczyni nigdy nie przedstawiała organowi rentowemu żadnych nieprawdziwych okoliczności w związku z pobieranymi świadczeniami, nie zatajała również żadnych informacji.

ikona kłódki
Treści dostępne dla abonentów IFK Platformy Księgowych i Kadrowych

Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych

  • Codzienne aktualności prawne
  • Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
  • Bogatą bibliotekę materiałów wideo
  • Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
Kup dostęp