21.12.2023

Postanowienie SN z dnia 21 grudnia 2023 r., sygn. I CSK 6102/22

Sąd Najwyższy w Izbie Cywilnej w składzie:

SSN Mariusz Łodko

na posiedzeniu niejawnym 21 grudnia 2023 r. w Warszawie
‎w sprawie z powództwa E. P. i G. P.
‎przeciwko Bank spółce akcyjnej w W.
‎o zapłatę,
‎na skutek skargi kasacyjnej Bank spółki akcyjnej w W.
‎od wyroku Sądu Apelacyjnego w Gdańsku
‎z 13 kwietnia 2022 r., I ACa 1049/21,

1. odmawia przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania;

2. zasadza od Bank spółki akcyjnej w W. na rzecz E. P. i G. P. po 1 350 złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego wraz z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie za czas po upływie tygodnia od dnia doręczenia pozwanej odpisu niniejszego postanowienia.

UZASADNIENIE

Bank spółka akcyjna w W. wniosła skargę kasacyjną od wyroku Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z 13 kwietnia 2022 r. Wniosek o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania uzasadniła wystąpieniem istotnych zagadnień prawnych (art. 398 § 1 pkt 1 k.p.c.) sprowadzających się do odpowiedzi na pytania: 1) czy w świetle systemu ochrony konsumenta, wprowadzonego przepisami dyrektywy 93/13 z 5 kwietnia 1993 r. w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich, przepisy art. 385 k.c. i nast. stanowią lex specialis wobec przepisów dotyczących bezwzględnej nieważności czynności prawnych np. art. 58 § 1 k.c., inaczej mówiąc czy sąd orzekający, w sytuacji w której dane postanowienie umowne może mieć charakter abuzywny, może pominąć przepisy normujące system ochrony konsumentów i uznać, że w sytuacji, w której postanowienie umowne jest sprzeczne z przepisem powszechnie obowiązującego prawa, to umowa jest bezwzględnie nieważna, czy też powinien dokonać oceny tego postanowienia umownego pod kątem jego abuzywności i na tej podstawie zbadać konsekwencje prawne i faktyczne w stosunku do umowy oraz przedsiębiorcy, a ewentualna dodatkowa ocena postanowień umowy pod kątem ich bezwzględnej nieważności nie powinna dotyczyć tych samych okoliczności, które wchodzą w zakres badania ich abuzywności? Ponadto, w przypadku stwierdzenia, że możliwym jest pominięcie przepisów o postanowieniach abuzywnych, to czy w sytuacji, w której sąd orzekający ustali, że umowa zawarta pomiędzy przedsiębiorcą a konsumentem obarczona jest częściowo wadami, które prowadzą do jej bezwzględnej nieważności, to czy sąd orzekający uprawniony jest w takiej sytuacji do dokonania wykładni „życzliwej umowie” („benigna interpretatio"), tj. do zastosowania wykładni umowy w oparciu m.in. o art. 56 k.c., art. 58 § 3 k.c. i art. 354 k.c.?; 2) czy w świetle art. 5 k.c. za działanie sprzeczne z zasadami współżycia społecznego, stanowiące nadużycie prawa podmiotowego uznane może być postępowanie konsumenta polegające na żądaniu od banku zwrotu wpłaconych przez niego kwot, na poczet umowy pożyczki denominowanej/indeksowanej do waluty obcej, która uznana została za nieważną, w sytuacji, w której: (i) konsument dokonał spłaty wszystkich należności wynikających z umowy pożyczki, a umowa ta uległa w związku z tym rozwiązaniu; (ii) cel umowy został spełniony; (iii) sytuacja ekonomiczna konsumenta w związku z zawarciem oraz spłatą pożyczki denominowanej/indeksowanej do waluty obcej była lepsza niż ta, w której znalazłby się zaciągając pożyczkę złotową, a także lepsza niż ta, w której konsument znalazłby się nie zawierając w ogóle umowy pożyczki; (iv) stopień ryzyka związany z konstrukcją pożyczki denominowanej/indeksowanej do waluty obcej wypełnił się w stopniu nienaruszającym interes konsumenta; (v) konsument dochodził zapłaty kwot w terminie niemalże 2 lat od dokonania całkowitej spłaty pożyczki?

ikona kłódki
Treści dostępne dla abonentów IFK Platformy Księgowych i Kadrowych

Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych

  • Codzienne aktualności prawne
  • Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
  • Bogatą bibliotekę materiałów wideo
  • Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
Kup dostęp