15.11.2023

Postanowienie SN z dnia 15 listopada 2023 r., sygn. III USK 191/23

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Jolanta Frańczak

w sprawie z odwołania K. T.
‎od decyzji Dyrektora Zakładu Emerytalno - Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji w Warszawie
‎o wysokość renty rodzinnej,
‎na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w dniu 15 listopada 2023 r.,
‎na skutek skargi kasacyjnej odwołującej się od wyroku Sądu Apelacyjnego w Poznaniu
‎z dnia 30 listopada 2022 r., sygn. akt III AUa 1361/20,

1. odmawia przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania,

2. zasądza od odwołującej się K. T. na rzecz Dyrektora Zakładu Emerytalno - Rentowego MSWiA w Warszawie tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego kwotę 240 (dwieście czterdzieści) złotych z ustawowymi odsetkami za czas po upływie tygodnia od dnia doręczenia odwołującej się orzeczenia do dnia zapłaty.

UZASADNIENIE

Sąd Apelacyjny w Poznaniu wyrokiem z dnia 30 listopada 2022 r., po rozpoznaniu apelacji Dyrektora Zakładu Emerytalno-Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji w Warszawie (dalej jako organ emerytalny) od wyroku Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 22 października 2020 r., którym zmieniono decyzję organu emerytalnego z dnia 12 lipca 2017 r. ponownie ustalającą wysokość renty rodzinnej, przysługującej K. T. (dalej jako odwołująca się) po zmarłym mężu renciście policyjnym A. T. na kwotę 1.456,94 zł netto i przyznano jej począwszy od dnia 1 października 2017 r. rentę rodzinną w dotychczasowej wysokości (tj. 4.473,09 zł), zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób, że oddalił odwołanie (pkt 1) oraz orzekł o kosztach procesu (pkt 2 i 3).

Sąd Apelacyjny odmiennie niż Sąd pierwszej instancji ocenił charakter służby męża odwołującej się w okresie od dnia 16 grudnia 1971 r. do dnia 30 lipca 1990 r., którą pełnił on w Wydziale „X.” SB KW MO w P. jako wywiadowca (od 1974 r. starszy wywiadowca), uznając ją za służbę na rzecz totalitarnego państwa w rozumieniu art. 13b ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Celno-Skarbowej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (obecnie jednolity tekst: Dz.U. z 2020 r., poz. 723 ze zm., dalej ustawa zaopatrzeniowa). Z uzupełnionego przez Sąd Apelacyjny materiału dowodowego wynika, że mąż odwołującej się było oceniany przez przełożonych jako zdolny, zdyscyplinowany, spostrzegawczy i obowiązkowy pracownik „z perspektywą wzrostu w organach MO, wyróżniający się dużą umiejętnością rozpoznawania figurantów na podstawie zdjęć fotograficznych”. Miał „osiągnięcia w prawidłowym ustalaniu kontaktów i adresów do obserwowanych figurantów, poprawnie dokonywał zdjęć fotograficznych z modeli zakamuflowanych, wykazywał się dużą samodzielnością, chętnie pracował w kolektywie wśród starszych pracowników korzystając z ich rad i doświadczenia, z powierzonych zadań obserwacyjnych wywiązywał się poprawnie, osiągał pozytywne wyniki, dobrze sporządzał dokumentację z wykonywanej pracy, przyczyniał się do poprawy, stanu bezpieczeństwa i porządku publicznego”. Aktywnie uczestniczył w życiu społecznym i politycznym, „w toku prowadzonych działań podejmował trafne decyzje adekwatne do występujących sytuacji operacyjnych. Właściwie kierował grupami obserwacyjnymi. Czynnie włączał się w życie organizacji partyjnej oraz w działalność społeczną Wydziału”. Przez cały sporny okres otrzymywał dodatek specjalny, był sukcesywnie awansowany. W ocenie Sądu Apelacyjnego przebieg służby męża odwołującej się, jak i jego czyny oraz postawa w czasie służby w sekcji operacyjnej noszą znamiona działań, które można zakwalifikować jako naruszenie praw i wolności człowieka, co wypełnia definicję „służby na rzecz totalitarnego państwa” (art. 13b ust. 1 ustawy zaopatrzeniowej). Czynności wykonywane przez niego były typowymi czynnościami techniczno-operacyjnymi składającymi się na pracę na rzecz państwa totalitarnego, nie tylko z uwagi na formalnie zajmowane stanowisko wymienione w ustawie zaopatrzeniowej, ale i w rozumieniu tego pojęcia przedstawionym w uchwale składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 16 września 2020 r., III UZP 1/20 (OSNP 2021 nr 3, poz. 28).

ikona kłódki
Treści dostępne dla abonentów IFK Platformy Księgowych i Kadrowych

Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych

  • Codzienne aktualności prawne
  • Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
  • Bogatą bibliotekę materiałów wideo
  • Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
Kup dostęp