03.10.2023

Postanowienie SN z dnia 3 października 2023 r., sygn. II UZ 55/23

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Leszek Bielecki (przewodniczący)
‎SSN Robert Stefanicki
‎SSN Renata Żywicka (sprawozdawca)

w sprawie z powództwa J. M., Z. N., J. Z.
‎przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w Bydgoszczy
‎o składki,
‎po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w dniu 3 października 2023 r.,
‎zażalenia odwołujących się na wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku
‎z dnia 6 marca 2023 r., sygn. akt III AUa 363/21,

1. oddala zażalenie;

2. zasądza od J. M., Z. N. i J. Z. solidarnie na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w Bydgoszczy kwotę 5400 zł (pięć tysięcy czterysta złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania zażaleniowego.

UZASADNIENIE

Sąd Apelacyjny w Gdańsku wyrokiem z dnia 6 marca 2023 r. w sprawie, III AUa 363/21 z odwołania J. M., Z. N., J. Z. przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Bydgoszczy o składki na skutek apelacji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Bydgoszczy od wyroku Sądu Okręgowego w Bydgoszczy z dnia 18 grudnia 2020 r., sygn. akt VI U 608/19 uchylił zaskarżony wyrok i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu, pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach procesu w instancji odwoławczej.

J. M., Z. N. i J. Z. wnieśli odwołanie od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Bydgoszczy z 19 grudnia 2018 r. stwierdzającej, że jako osoby prowadzące działalność gospodarczą pod nazwą N. s.c. są oni dłużnikami organu rentowego z tytułu nieopłaconych składek za okres od marca 2009 r. do października 2012 r. na ubezpieczenie społeczne w kwocie 107.406,08 zł (plus odsetki w kwocie 82.502 zł) oraz z tytułu składek na ubezpieczenie zdrowotne w kwocie 28.016,41 zł (plus odsetki w kwocie 21.643 zł), łącznie 239.567,49 zł.

Sąd Okręgowy Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Bydgoszczy wyrokiem z 18 grudnia 2020 r., w punkcie 1 - stosownie do art. 477 § 21 k.p.c. - uchylił zaskarżoną decyzję uznając, iż została wydana z rażącym naruszeniem przepisów o postępowaniuprzed organem rentowym i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania organowi rentowemu, w punkcie drugim zasądził od organu rentowego na rzecz odwołujących kwotę 10.800 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego. W ocenie Sądu pierwszej instancji organ rentowy wydał decyzję w sprawie o wysokość składek nie wskazując sposobu ich obliczenia ani w samej decyzji, ani też w jej uzasadnieniu. Wobec złożonego przez odwołującego zarzutu przedawnienia w płatności składek oraz ich wysokości, istotną kwestią była metoda jaką posłużono się przy obliczeniu na nowo składek. Wydanie decyzji poprzedzały postępowania sądowe w sprawie o podstawę wymiaru składek dotyczącą pracowników odwołującej spółki. W konsekwencji trwających postępowań sądowych odwołania zostały oddalone co oznaczało, że podstawa wymiaru składek miałaby być wyższa w porównaniu do pierwotnie wydanych decyzji. Tymczasem organ rentowy nie poinformował płatnika składek o tym jaka była różnica pomiędzy podstawą wymiaru składek od których już opłacono składki czyli zadeklarowaną, a wyliczoną na nowo ani też o wysokości nowych składek dotyczących pracowników. Takie zestawienie dołączono co prawda do akt w trakcie trwającego postępowania sądowego, lecz nie zostało ono doręczone płatnikowi składek. Wobec tego organ rentowy sporządził z urzędu korektę deklaracji za pracowników a odwołujący nie mieli możliwości zapoznania się z wysokością nowo ustalonych składek. W załączniku do decyzji podane zostały tylko kwoty składek za wszystkich pracowników łącznie za poszczególne miesiące, termin faktycznej zapłaty, kwota zaległości i kwota odsetek za zwłokę. Z decyzji nie wynikało, których pracowników ona dotyczy i czy także zawiera zaległości w składkach na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne samych odwołujących czyli wspólników spółki cywilnej. W decyzji brak jest takiej informacji. Trudno ustalić w jaki sposób obliczono składkę za poszczególnych zainteresowanych w rozbiciu na miesiące. Brak identyfikacji tych osób w decyzji przy zbiorczym potraktowaniu wysokości składek za poszczególne miesiące uniemożliwia weryfikację zaskarżonej decyzji. Tym bardziej, że w uzasadnieniu oprócz ogólnikowo sformułowanych informacji co do podstawy prawnej niczego więcej nie wyjaśniono. Trudno także ustalić w jaki sposób dokonano wyliczenia odsetek od zaległych składek skoro brak jest elementarnych informacji dotyczących wysokości obliczonych składek. Z tych też względów Sąd Okręgowy uznał, że zaskarżona decyzja została wydana z rażącym naruszeniem przepisów o postępowaniu przed organem rentowym.

ikona kłódki
Treści dostępne dla abonentów IFK Platformy Księgowych i Kadrowych

Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych

  • Codzienne aktualności prawne
  • Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
  • Bogatą bibliotekę materiałów wideo
  • Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
Kup dostęp