07.12.2023

Postanowienie SN z dnia 7 grudnia 2023 r., sygn. I NSWR 2294/23

Sąd Najwyższy w składzie:

Prezes SN Joanna Lemańska (przewodniczący)
‎SSN Janusz Niczyporuk (sprawozdawca)
‎SSN Paweł Księżak

w sprawie ze skargi Prokuratora Generalnego,
‎o wznowienie postępowania,

w sprawach o sygn. akt I NSWR 33/23, I NSWR 49/23, I NSWR 318/23,
‎I NSWR 1236/23, I NSWR 1230/23, I NSWR 2250/23, I NSWR 28/23, I NSWR 826/23, I NSWR 1453/23, I NSWR 975/23, I NSWR 704/23, I NSWR 1108/23,
‎I NSWR 418/23,

dotyczących protestu przeciwko ważności referendum ogólnokrajowego zarządzonego na 15 października 2023 r.,

przy udziale Prokuratora Generalnego i Przewodniczącego Państwowej Komisji Wyborczej,

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych w dniu 7 grudnia 2023 r.,

postanawia:

odrzucić skargi.

[SOP]

UZASADNIENIE

Prokurator Generalny pismem z 28 listopada 2023 r., na podstawie art.524§ 1 k.p.c. w zw. z art. 243 § 1 i art. 242 § 1 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. - Kodeks wyborczy (tekst jedn. Dz. U. z 2023 r. poz. 2408 z późn. zm.; dalej:„k.wyb.”) i art. 34 ust. 2 ustawy z dnia 14 marca 2003 r. o referendum ogólnokrajowym (tekst jedn. Dz. U. z 2020 r. poz. 851 z późn. zm.; dalej: u.r.o.) oraz art. 379 pkt 4 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. wniósł skargę o wznowienie postępowania (dalej: „skarga” lub „skarga o wznowienie postępowania”) zakończonego postanowieniem Sądu Najwyższego z dnia 15 listopada 2023 r., INSWR 33/23 wobec wystąpienia składu sądu orzekającego sprzecznego zprzepisami prawa. Postanowieniem tym Sąd Najwyższy pozostawił protest bez dalszego biegu.

Prokurator Generalny stwierdził, że Sąd Najwyższy wydając powyższe postanowienie dopuścił się naruszenia art. 243 § 1 w zw. z art. 242 k.wyb. (składsądu orzekającego), co skutkuje nieważnością postępowania. ZdaniemProkuratora Generalnego do protestów w sprawie ważności referendum stosuje się przepisy k.wyb. (34 ust. 2 u.r.o.), które nakazują rozpatrywać je wskładzie trzech sędziów w postępowaniu nieprocesowym (art. 242 § 1 k.wyb.). Zgodnie z art. 243 § 1 k.wyb. protest niespełniający warunków określonych wart.241 k.wyb. pozostawia się bez dalszego biegu (w tym poprzez niesformułowanie zarzutów). Zdaniem Prokuratora Generalnego art. 243 k.wyb. niezawiera szczególnej regulacji odnoszącej się składu sądu oraz trybu postępowania, co oznacza, że należy stosować zasady określone wart.242§1k.wyb. Na powyższe wskazuje również stanowisko judykatury, którew takim składzie dokonuje oceny zasadności protestu (postanowienie SąduNajwyższego z 13 września 2023 r., I NSW 10/23; postanowienie SąduNajwyższego z 14 listopada 2023 r., I NSW 78/23; postanowienie SąduNajwyższego z 21 listopada 2023 r., I NSW 974/23). Prokurator Generalny dodał nadto, że brak odesłania do k.p.c., przy jednoczesnej regulacji trybu i składu sądu przez art. 242 k.wyb., wskazuje, że takie same zasady należy stosować dowszystkich rozstrzygnięć, w tym z art. 243 § 1 k.wyb. Dodatkowym argumentem przemawiającym za składem trzyosobowym jest w ocenie Prokuratora Generalnego art. 77 ustawy z dnia 8 grudnia 2017 r. o Sądzie Najwyższym (Dz. U. z 2023 r. poz.1093 z późn. zm.; dalej „u.SN”), zgodnie z którym Sąd Najwyższy orzeka wskładzie trzech sędziów, chyba że ustawa stanowi inaczej. Tym samym regulacje z art. 242 k.wyb. oraz art. 77 u.SN należy uznać za zbieżne. Jeżeli zatem nie ma wyraźnego odesłania do przepisów k.p.c. należy uznać, że każde orzeczenie wprzedmiocie protestu referendalnego (wyborczego) musi zostać wydane w składzie trzyosobowym.

ikona kłódki
Treści dostępne dla abonentów IFK Platformy Księgowych i Kadrowych

Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych

  • Codzienne aktualności prawne
  • Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
  • Bogatą bibliotekę materiałów wideo
  • Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
Kup dostęp