18.05.2023

Postanowienie SN z dnia 18 maja 2023 r., sygn. II USK 384/22

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Jolanta Frańczak

w sprawie z odwołania I. D.
‎przeciwko Dyrektorowi Zakładu Emerytalno-Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji w Warszawie
‎o wysokość emerytury policyjnej i policyjnej renty inwalidzkiej,
‎po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w dniu 18 maja 2023 r.,
‎skargi kasacyjnej strony pozwanej od wyroku Sądu Apelacyjnego w Warszawie
‎z dnia 4 lutego 2022 r., sygn. akt III AUa 914/21,

1. odmawia przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania,

2. zasądza od Dyrektora Zakładu Emerytalno-Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji w Warszawie na rzecz I. D. kwotę 240 zł (dwieście czterdzieści) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu kasacyjnym.

UZASADNIENIE

Sąd Apelacyjny w Warszawie wyrokiem z dnia 4 lutego 2020 r. zmienił zaskarżony apelacją Dyrektora Zakładu Emerytalno-Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji w Warszawie (dalej jako organ emerytalny) wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 19 maja 2021 r., zmieniający dwie decyzje organu emerytalnego z dnia 11 lipca 2017 r. o ponownym ustaleniu wysokości pobieranej przez ubezpieczonego I. D. emerytury policyjnej począwszy od dnia 1 października 2017 r. na kwotę 2.069,02 zł oraz policyjnej renty inwalidzkiej na kwotę 750 zł, przez przywrócenie wysokości tych świadczeń do poziomu sprzed dnia 1 października 2017 r. (tj. 74,92% podstawy wymiaru) - w ten sposób, że zmienił decyzję organu emerytalnego o ponownym ustaleniu wysokości emerytury w części i ustalił, że od dnia 1 października 2017 r. wynosi ona 63,95% podstawy wymiaru, przy przyjęciu 0% podstawy wymiaru za każdy rok służby od dnia 1 lipca 1986 r. do dnia 12 maja 1990 r. i oddalił odwołanie od tej decyzji w pozostałej części (pkt I), oddalił apelację w pozostałej części (pkt III) oraz orzekł o kosztach postępowania (pkt II i IV).

Sąd Apelacyjny odmiennie niż Sąd Okręgowy ocenił charakter służby ubezpieczonego w Wydziale VI Służby Bezpieczeństwa WUSW w K. w latach 1986 - 1990 uznając ją za służbę na rzecz totalitarnego państwa w rozumieniu art. 13b ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Celno-Skarbowej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (obecnie jednolity tekst: Dz.U. z 2020 r., poz. 723 ze zm., dalej ustawa zaopatrzeniowa), którą ubezpieczony podjął na skutek własnych starań i pełnił z dużym zaangażowaniem. Zebrany materiał dowodowy wskazuje bowiem, że w omawianym okresie ubezpieczony skutecznie wykonywał typowe czynności operacyjne, niezbędne w funkcjonowaniu Służby Bezpieczeństwa i osiągał stawiane przed nim cele wspierając funkcje totalitarnego państwa. Posiadał wówczas „na kontakcie 10 tajnych współpracowników, przy czym osobiście pozyskał 8 tajnych współpracowników, w tym 2 na materiałach kompromitujących”. Oczywistym jest, że pozyskiwanie tajnych współpracowników odbywało się w drodze swoistego szantażu w drodze grożenia ujawnieniem kompromitujących okoliczności. O pełnej gotowości ubezpieczonego do pełnienia tej służby świadczą ankiety osobowe wypełnianych przez ubezpieczonego niezwykle skrupulatnie, z podaniem wszelkich danych dotyczących jego dotychczasowego życia zawodowego i prywatnego, ze szczegółowym wskazaniem wszystkich danych dotyczących członków jego rodziny (wraz z miejscem pracy, zamieszkania) operacyjnemu wywiadowi Służby Bezpieczeństwa celem weryfikacji jego kandydatury do tej służby. Z opinii i charakterystyk służbowych za ten okres wynika, że ubezpieczony identyfikował się w pełni z ówczesnym totalitarnym ustrojem, który czynnie wspierał z dużym zaangażowaniem wykonując zlecone mu zadania operacyjne, wykazywał przy tym własną inicjatywę, był oddany służbie, co było uzasadnieniem dla wniosków o jego awanse w toku służby. Natomiast Służba Bezpieczeństwa, której był funkcjonariuszem co do zasady zajmowała się łamaniem wolnościowych praw człowieka, praw wolności słowa i zgromadzeń, gwałceniem prawa do życia, własności i bezpieczeństwa obywateli, podejmowaniem stanowczych i niekiedy radykalnych działań mających na celu zwalczanie starań opozycji skierowanych na odzyskanie przez Polskę niepodległości. Z tego względu Sąd Apelacyjny uznał apelację co do zasady za trafną w odniesieniu do omawianego okresu służby i zmienił częściowo wyrok Sądu pierwszej instancji.

ikona kłódki
Treści dostępne dla abonentów IFK Platformy Księgowych i Kadrowych

Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych

  • Codzienne aktualności prawne
  • Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
  • Bogatą bibliotekę materiałów wideo
  • Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
Kup dostęp