29.09.2023

Postanowienie SN z dnia 29 września 2023 r., sygn. I CSK 190/23

29 września 2023 r.

Sąd Najwyższy w Izbie Cywilnej w składzie:

SSN Monika Koba

na posiedzeniu niejawnym 29 września 2023 r. w Warszawie
‎w sprawie z powództwa D.K. i W.K.
‎przeciwko Bankowi spółce akcyjnej w W.
‎o zapłatę i ustalenie,
‎na skutek skargi kasacyjnej Banku spółki akcyjnej w W.
‎od wyroku Sądu Apelacyjnego w Łodzi
‎z 31 sierpnia 2022 r., I ACa 301/22,

1) odmawia przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania,

UZASADNIENIE

Wyrokiem z 2 grudnia 2021 r. Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim, ustalił, że umowa o kredyt hipoteczny dla osób fizycznych „M.” waloryzowany kursem CHF zawarta 12 czerwca 2009 r. pomiędzy powodami D. K. i W. K. a Bankiem spółką akcyjną w W. ( poprzednikiem prawnym pozwanego Bank spółki akcyjnej w W.) jest w całości nieważna; zasądził od pozwanego na rzecz powodów łącznie kwotę 1 094 235,57 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od kwoty 582 606,32 zł od 26 września 2020 r. do dnia zapłaty i od kwoty 511 628,57 zł od 29 września 2021 r. do dnia zapłaty i orzekł o kosztach procesu.

Sąd Apelacyjny w Łodzi wyrokiem z 31 sierpnia 2022 r. - orzekając na skutek apelacji pozwanego - oddalił apelację i orzekł o kosztach postępowania apelacyjnego.

Orzeczenie to zostało zaskarżone skargą kasacyjną przez pozwanego. Skarżący we wniosku o przyjęcie skargi do rozpoznania powołał się na przesłanki z art. 3989 § 1 pkt 1 i 2 k.p.c.

Zdaniem skarżącego w sprawie występują istotne zagadnienia prawne wymagające odpowiedzi na pytania: (1) Czy sposób, w jaki postanowienie umowne było stosowane (wykonywane), już po zawarciu stosunku prawnego, może mieć znaczenie dowodowe, tzn. służyć wykazaniu tezy o braku niedozwolonego charakteru (abuzywności) tego postanowienia umownego, według stanu na dzień zawarcia umowy?; (2) Czy w przypadku umów kredytu indeksowanego (waloryzowanego ) do kursu waluty obcej, zawartych po wejściu w życie nowelizacji kodeksu cywilnego w dniu 24 stycznia 2009 r., zmieniającej art. 358 § 2 k.c., stwierdzenie przez Sąd niedozwolonego charakteru (abuzywności) norm, regulujących odesłanie do konkretnego źródła pochodzenia kursu walutowego (kursu kupna i sprzedaży, tzw. klauzula spreadu), skutkuje koniecznością dokonania wykładni postanowień umowy z pominięciem klauzuli spreadu oraz stwierdzeniem, że umowa podlega wykonaniu, z wykorzystaniem do przeliczeń kursu średniego waluty indeksacji publikowanego przez Narodowy Bank Polski, aktualnego na dzień danej operacji finansowej?; (3) Czy żądanie „ustalenia nieważności umowy" stanowi roszczenie dopuszczalne na gruncie przepisów kodeksu postępowania cywilnego, czy może być uwzględnione przez sąd rozpatrujący sprawę, a jeżeli takie sformułowanie roszczenia jest wadliwe, to jaki powinien być skutek zgłoszenia takiego powództwa przez stronę powodową?; (4) Jeżeli stronie powodowej przysługuje dalej idące roszczenie o zapłatę, wynikające ze stosunku prawnego w postaci rzekomo nieważnej umowy kredytu indeksowanego (waloryzowanego) kursem waluty obcej, w szczególności wynikające z możliwości żądania zwrotu dokonanych świadczeń na podstawie przepisów o bezpodstawnym wzbogaceniu, to czy strona powodowa posiada interes prawny w żądaniu ustalenia nieistnienia stosunku prawnego wynikającego z umowy?; (5) Czy norma zawarta w umowie kredytu indeksowanego (waloryzowanego) do kursu waluty obcej, zawierająca odesłanie do kursu określonego w tabeli kursowej publikowanej przez bank, podlega kontroli z punktu widzenia przesłanek abuzywności, czy też kontrola taka jest wyłączona na mocy art. 1 ust. 2 Dyrektywy Rady 93/13/EWG z dnia 5 kwietnia 1993 r. w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich (dalej jako: „Dyrektywa 93/13"), z uwagi na fakt, że publikowanie kursów walutowych przez banki oparte jest na ustawowej podstawie prawnej, tj. art. 111 ust. 1 pkt. 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (Dz.U 2020, poz. 288, dalej jako: „Prawo bankowe" lub „p.b.”)?; (6) Czy norma, zawarta w umowie kredytu indeksowanego (waloryzowanego) do kursu waluty obcej, regulująca odesłanie do konkretnego źródła pochodzenia kursu walutowego (tzw. „klauzula spreadu"), stanowi normę regulującą główne świadczenia stron w rozumieniu art. 385 § 1 k.c. oraz czy norma ta należy do essentialia negotii umowy kredytu?.

ikona kłódki
Treści dostępne dla abonentów IFK Platformy Księgowych i Kadrowych

Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych

  • Codzienne aktualności prawne
  • Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
  • Bogatą bibliotekę materiałów wideo
  • Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
Kup dostęp