Postanowienie SN z dnia 29 września 2023 r., sygn. I CSK 6958/22
29 września 2023 r.
Sąd Najwyższy w Izbie Cywilnej w składzie:
SSN Władysław Pawlak
na posiedzeniu niejawnym 29 września 2023 r. w Warszawie
w sprawie z powództwa Ł. G., Z. G.,
G. i D. G.
przeciwko Bankowi spółce akcyjnej w W.
o zapłatę i ustalenie,
na skutek skargi kasacyjnej Bank spółki akcyjnej w W.
od wyroku Sądu Apelacyjnego w Katowicach
z 8 sierpnia 2022 r., I ACa 935/21,
1. odmawia przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania;
2. zasądza od pozwanego na rzecz powodów kwotę 2700 (dwa tysiące siedemset) zł, tytułem kosztów postępowania kasacyjnego.
UZASADNIENIE
Sąd Okręgowy m.in. ustalił, że strony zawarły 28 września 2007 r. umowę kredytu hipotecznego, w której jako kwotę kredytu wskazano 136 350 zł. Kredyt był indeksowany do CHF po przeliczeniu wypłaconej kwoty zgodnie z kursem kupna CHF według tabeli kursów walut obcych obowiązującej w Banku w dniu uruchomienia kredytu lub transzy (§ 2 ust. 2 umowy). Zmiany kursów walut w okresie kredytowania miały mieć wpływ na wysokość kwoty zaciągniętego kredytu oraz raty kapitałowo-odsetkowej. Sąd podkreślił, że natura stosunku obligacyjnego chronionego art. 353 k.c. wyklucza akceptację sytuacji, w której zobowiązanie kredytobiorcy w zakresie wysokości rat kapitałowo-odsetkowych zostałoby pozostawione tylko jednej stronie i to silniejszej z racji swojego statusu. Wysokość comiesięcznego świadczenia zwrotnego powodów oznaczana była przez pozwanego. Powodowie nie zdawali sobie sprawy jaką ostatecznie kwotę będą zobowiązani zwrócić pozwanemu, co świadczy o braku przejrzystości postanowień umownych. Sąd Okręgowy stwierdził, że powodowie mają interes prawny w ustaleniu nieważności umowy, a polega on na zniweczeniu stosunku obligacyjnego oraz jego skutków. W § 8 pkt 3 regulaminu ustalono, że kredytobiorca zobowiązuje się spłacić kwotę kredytu w CHF ustaloną w złotych według przeliczenia z zastosowaniem kursu sprzedaży CHF obowiązującego w dniu spłaty zgodnie tabelą kursów pozwanego. Przy zawarciu umowy powodowie nie wiedzieli na jaką ilość CHF kwota kredytu będzie przeliczona, jak również nie znali faktycznej wysokości rat, bo nie wiedzieli po jakim kursie bank sprzeda im CHF, zatem nie mogli oszacować kosztu kredytu. Pozwany mógł bez udziału powodów ustalać kryteria kursu decydującego o wysokości ich zadłużenia. Najistotniejsze było to, że nie zostały wskazane zasady określania sposobu ustalania tego kursu. Za abuzywne Sąd uznał § 2 pkt 2 oraz § 7 pkt 1, § 9 ust. 3 umowy oraz § 8 ust. 3, § 9 ust. 4, § 10 ust. 4, § 11 ust. 4, § 13 ust. 4 regulaminu, gdyż zawierały one odniesienie do obowiązującej w pozwanym banku tabeli kursu walut obcych. Sąd powołał się na orzecznictwo TSUE wskazujące na niedopuszczalność modyfikacji postanowienia umownego uznanego za abuzywne lub zastąpienie go innym. Uznał także, że nie jest możliwe zastosowanie art. 358 k.c. w miejsce pominiętego zapisu, gdyż wszedł on w życie dopiero 24 stycznia 2009 r., a więc po zawarciu umowy. Ostatecznie Sąd Okręgowy, powołują się na wady prawne, sprzeczność z art. 353 k.c. oraz art. 58 § 1 k.c. stwierdził nieważność umowy kredytu. Skutkiem nieważności umowy był obowiązek wzajemnego zwrotu świadczeń stosownie do treści art. 410 i art. 411 pkt 1 k.c. Za niezasadny Sąd uznał zarzut przedawnienia roszczenia powodów.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
