26.09.2023

Postanowienie SN z dnia 26 września 2023 r., sygn. III USK 13/23

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Robert Stefanicki

w sprawie z odwołania B.D.
‎od decyzji Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego
‎o prawo do renty rolniczej,
‎na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w dniu 26 września 2023 r.,
‎na skutek skargi kasacyjnej odwołującej się od wyroku Sądu Apelacyjnego w Lublinie
‎z dnia 14 października 2021 r., sygn. akt III AUa 88/20,

1. odmawia przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania,

2. przyznaje od Skarbu Państwa - Sądu Okręgowego w Lublinie na rzecz adwokata C.K. kwotę 120 (sto dwadzieścia) złotych, powiększoną o stawkę podatku od towarów i usług, tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu w postępowaniu kasacyjnym.

UZASADNIENIE

Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego decyzją z dnia 10 kwietnia 2017 r. odmówił B.D. prawa do renty rolniczej, gdyż Komisja Lekarska w orzeczeniu z dnia 6 kwietnia 2017 r. uznała, że nie jest całkowicie niezdolna do pracy w gospodarstwie rolnym.

Wyrokiem z dnia 27 listopada 2019 r. Sąd Okręgowy w Lublinie oddalił odwołanie wnioskodawczyni złożone od powyższej decyzji, gdyż nie zostały spełnione warunki do ustalenia prawa do renty rolniczej, określone w art. 21 ust. 1 i ust. 5-7 ustawy z 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (jednolity tekst: Dz.U. z 2019 r., poz. 299 ze zm.).

Na skutek apelacji B.D. od wyroku Sądu Okręgowego w Lublinie z dnia 27 listopada 2019 r. Sąd Apelacyjny w Lublinie III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych oddalił apelację jako bezzasadną. Kwestią sporną w przedmiotowej sprawie było ustalenie, czy B.D. spełnia wszystkie przesłanki do przyznania jej prawa do renty rolniczej, w szczególności, czy jest trwale lub okresowo całkowicie niezdolna do pracy w gospodarstwie rolnym. Sąd I instancji opierając się na opiniach biegłych sądowych, ustalił, że wnioskodawczyni nie jest całkowicie niezdolna do pracy w gospodarstwie rolnym, co skutkowało oddaleniem odwołania. Sąd Okręgowy w celu ustalenia, czy wnioskodawczyni jest osobą niezdolną do pracy w gospodarstwie rolnym, przeprowadził dowód z opinii biegłych lekarzy sądowych: wspólną neurologa i laryngologa, ortopedy, kolejnego neurologa, następnie opinię biegłej sądowej fizjoterapeuty, a finalnie opinię wspólną ortopedy i fizjoterapeuty. W złożonych opiniach biegli z zakresu neurologii, laryngologii i ortopedii zgodnie uznali, że B.D. nie jest całkowicie niezdolna do pracy w gospodarstwie rolnym. Biegła fizjoterapeuta w samodzielnej opinii z 3 czerwca 2019 r. stwierdziła początkowo, że schorzenia wnioskodawczyni czynią ją „niezdolną do pracy fizycznej zgodnie z kwalifikacjami”, bowiem zespół górnego otworu klatki piersiowej i konflikt barkowo-ramienny „uniemożliwiają pracę fizyczną w gospodarstwie rolnym”. Dążąc do ustalenia stanu faktycznego w sprawie, Sąd Okręgowy dopuścił dowód ze wspólnej opinii biegłych: lekarza ortopedy oraz biegłej fizjoterapeuty. Biegli we wspólnej opinii zaprezentowali jednolite stanowisko, że wnioskodawczyni nie jest całkowicie niezdolna do pracy w gospodarstwie rolnym. Wnioski zawarte w wymienionych (ostatecznych) opiniach są stanowcze, zaś argumentacja biegłych podniesiona w uzasadnieniach opinii jest wyczerpująca, co umożliwiło Sądowi II instancji prześledzenie toku rozumowania biegłych, a ponadto jest zgodna z zasadami logiki i znajduje oparcie w zgromadzonej dokumentacji medycznej oraz w wynikach badań przeprowadzonych bezpośrednio przez biegłych. Mając to na uwadze, Sąd Apelacyjny stwierdził, że zawarta w powyższych opiniach ocena biegłych nie budzi wątpliwości, a same opinie stanowią dowody wystarczające do przeprowadzenia kontroli skarżonej decyzji. Zdaniem Sądu II instancji przymiotu takiego nie posiada samodzielna opinia biegłej sądowej z zakresu fizjoterapii z dnia 3 czerwca 2019 r., która uznała wnioskodawczynię za osobę „niezdolną do pracy fizycznej w gospodarstwie rolnym zgodnie z kwalifikacjami”. W ocenie Sądu Apelacyjnego wartość dowodową opinii biegłej z dnia 3 czerwca 2019 r. obniża okoliczność, że biegła nie wskazała wyraźnie w jej wnioskach, czy stwierdzone schorzenia skutkują w jej ocenie całkowitą niezdolnością wnioskodawczyni do pracy w gospodarstwie rolnym. Co więcej, wniosków tej opinii biegła fizjoterapeuta nie podtrzymała we wspólnej opinii złożonej z biegłym specjalistą z zakresu ortopedii. Przeprowadzone przed Sądem Okręgowym postępowanie wykazało, iż w przypadku wnioskodawczyni ocena stanu zdrowia dokonana przez komisję lekarską Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego była trafna, ponieważ na datę wydania przez organ rentowy skarżonej decyzji wnioskodawczyni nie spełniała przesłanki ustalenia prawa do renty rolniczej, wymienionej w art. 21 ust. 1 pkt 2 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników w postaci trwałej lub okresowej całkowitej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym.

ikona kłódki
Treści dostępne dla abonentów IFK Platformy Księgowych i Kadrowych

Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych

  • Codzienne aktualności prawne
  • Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
  • Bogatą bibliotekę materiałów wideo
  • Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
Kup dostęp