Postanowienie SN z dnia 13 czerwca 2023 r., sygn. II USK 479/22
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Robert Stefanicki
w sprawie z odwołania A.G.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w Białymstoku
o podleganie dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w dniu 13 czerwca 2023 r.,
skargi kasacyjnej organu rentowego od wyroku Sądu Apelacyjnego w Białymstoku
z dnia 4 lutego 2021 r., sygn. akt III AUa 328/20,
odmawia przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania.
UZASADNIENIE
Sąd Okręgowy w Suwałkach wyrokiem z 19 marca 2020 r. zmienił zaskarżoną decyzję z 18 września 2019 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Białymstoku w pkt II i stwierdził, że A.G. jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą podlega dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu od 25 stycznia 2019 r. do 31 sierpnia 2019 r. Sąd ten ustalił, że ubezpieczona podlegała dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu w okresach, w których prowadziła pozarolniczą działalność gospodarczą - pracownia techniki dentystycznej i została prawidłowo i terminowo zgłoszona do obowiązkowych ubezpieczeń emerytalnych, rentowych i wypadkowych i dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego, tj. jak w zaskarżonej decyzji: 14 stycznia 2015 r. – 31 lipca 2015 r., 1 września 2015 r. – 14 kwietnia 2016 r., 14 kwietnia 2017 r.- 25 stycznia 2018 r. W okresach od 15 kwietnia 2016 r. do 13 kwietnia 2017 r. i od 26 stycznia 2018 r. do 24 stycznia 2019 r. przebywała na zasiłku macierzyńskim i w tych okresach podlegała wyłącznie ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowemu z tytułu pobierania zasiłku macierzyńskiego. Bezpośrednio po urlopie macierzyńskim ubezpieczona, będąc w kolejnej ciąży, była niezdolna do pracy i korzystała ze zwolnienia lekarskiego. Zwolnienie to zostało zgłoszone do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.
Sąd wskazał, że w celu zachowania ciągłości podlegania dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu, osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą powinna zgłosić się ponownie do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego w terminie 7 dni od dnia powstania obowiązku podlegania ubezpieczeniom emerytalnym i rentowemu z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej. Obowiązek podlegania ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowemu z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej przez odwołującą się powstał następnego dnia po zakończeniu pobierania zasiłku macierzyńskiego, tj. 25 stycznia 2019 r. i od tej daty zaczął bieg termin 7 dni. Sąd ustalił, na podstawie akt organu rentowego oraz zeznań świadka - pracownika biura rachunkowego, że formularz zgłoszenia Zakładu Ubezpieczeń Społecznych P ZUA został wypełniony przez biuro rachunkowe w terminie – 31 stycznia 2019 r. i wysłany w tym dniu elektronicznie do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Z informacji o wysyłce i potwierdzeniu z 24 lipca 2019 r. wynikało, że została ona nadana 31 stycznia 2019 r., ale została odrzucona. Przyczyną nieprzyjęcia do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych zgłoszenia wysłanych dokumentów było użycie nieprawidłowej wersji programu „Płatnik”. W styczniu 2019 r. program „Płatnik” nie aktualizował się automatycznie, tak jak późniejsze wersje, jego aktualizacja wymagała ingerencji informatyka biura rachunkowego. W związku z tym zgłoszenie zostało odrzucone. Informacje o tym biuro rachunkowe powzięło od pracownika Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w lutym 2019 r., a więc po terminie zgłoszenia. Mogło uzyskać je wcześniej, sprawdzając status przesłanych dokumentów następnego dnia, ale nie wykonało tego. Informacja o zmianie wersji oprogramowania dostępna była na stronie Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Ponowne zgłoszenie ubezpieczonej zostało dokonane przez biuro rachunkowe 19 lutego 2019 r., w wersji papierowej na ZUS KOA. Nastąpiło to po poinformowaniu biura rachunkowego przez pracownika Zakładu Ubezpieczeń Społecznych o braku prawidłowego zgłoszenia wobec ustalenia, że wpłynął wniosek ubezpieczonej o świadczenie z ubezpieczenia chorobowego. Na podstawie tego zgłoszenia dokonano zmian na koncie ubezpieczonej - przyjęto do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego i wypłacono zasiłek chorobowy. W lipcu 2019 r. organ rentowy poinformował, że zmienił status ubezpieczonej i nie podlega ona dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu od daty ustania prawa do zasiłku macierzyńskiego. Sąd wskazał, że w okolicznościach faktycznych rozpoznawanej sprawy, doszło do wystąpienia szeregu szczególnie istotnych zdarzeń, które w konsekwencji doprowadziły do wydania dla niej negatywnej decyzji. Udzielone informacje, podjęte działania (wypełnienie druku ZUS KOA) i wypłata zasiłku chorobowego, utwierdziły ubezpieczoną w przekonaniu, że dochowała należytej staranności w zakresie istotnym dla niej interesów. Z tych przyczyn Sąd Okręgowy uznał, że nie można było w tej konkretnej sprawie działać ze zbytnim rygoryzmem i podjętych działań interpretować na jej niekorzyść. Niewątpliwie zmiany wersji programu „Płatnik” i fakt braku reakcji biura rachunkowego w odpowiednim terminie na te zmiany, nie powinien w tak dalekim stopniu jej obciążać. Tym bardziej że przy kolejnych aktualizacjach, zmiany wprowadzane zostały automatycznie. Takie działanie powinno mieć miejsce zawsze, gdyż leży w interesie zarówno ubezpieczonych, jak i Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Uwzględniając powyższe, Sąd przyjął, że w odniesieniu do ubezpieczonej doszło do wyjątkowej sytuacji i zbiegu niekorzystnych działań, zarówno biura rachunkowego, jak i Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, a wręcz do niedopełnienia przez ZUS obowiązków informacyjnych.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
