Wyrok SN z dnia 6 czerwca 2023 r., sygn. II CSKP 1183/22
Zarzut potrącenia ma charakter obronny i nie może pogorszyć sytuacji procesowej pozwanego; podniesienie tego zarzutu nie jest równoznaczne z uznaniem powództwa.
Sąd Najwyższy w Izbie Cywilnej w składzie:
SSN Dariusz Dończyk (przewodniczący, sprawozdawca) SSN Grzegorz Misiurek SSN Karol Weitz
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym 6 czerwca 2023 r. w Warszawie, skargi kasacyjnej J. B. od wyroku Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z 24 listopada 2020 r., V ACa 397/20, w sprawie z powództwa A. G. przeciwko J. B. o zapłatę,
uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę Sądowi Apelacyjnemu w Gdańsku do ponownego rozpoznania i rozstrzygnięcia o kosztach postępowania kasacyjnego.
Uzasadnienie
Pozwany wniósł o oddalenie powództwa, zaprzeczając, aby strony zawarły umowę pożyczki, która powinna posiadać formę dokumentu. Pozwany nie wyraził też zgody na przeprowadzenie dowodu z zeznań świadka i przesłuchania powoda na tę okoliczność. Dokonywane przelewy stanowiły zapłatę za nabywane od pozwanego udziały - łącznie 63. Kwota 50 000 zł nie odpowiadała umówionej cenie, lecz wpisano ją na prośbę powoda i jego ojca, chcących zaniżyć zobowiązania podatkowe. Faktyczna cena za udziały wynosiła 194 000 zł.
Po przystąpieniu do sprawy po stronie powoda profesjonalnego pełnomocnika podkreślił on, że pozwany nigdy nie rozliczył się pozostałej części z przelanej kwoty 194 000 zł na poczet nabycia udziałów, tj. kwoty 144 000 zł, gdyż pozwany sprzedał powodowi część zakupionych przez siebie udziałów za kwotę 50 000 zł. Brak zwrotu tej kwoty i domaganie się jej przez powoda stanowi podstawę faktyczną pozwu. Nawet wtedy, gdy umowa pożyczki nie posiada wymaganej prawem formy dokumentowej, to nie jest z tej przyczyny nieważna. Ponadto przelewy bankowe dołączone do pozwu stanowią co najmniej uprawdopodobnienie istnienia czynności prawnej między stronami. Podstawę prawną roszczenia ustala sąd i to on władny jest stwierdzić, czy zwrot kwoty 144 000 zł posiadanej przez pozwanego bez podstawy prawnej, jest powodowi należy jako zwrot pożyczki, rozliczenie zaliczki, zwrot bezpodstawnego wzbogacenia, czy też w ogóle nie jest mu należny. W piśmie z 27 czerwca 2019 r. powód zmodyfikował żądanie pozwu w ten sposób, że w miejsce żądania zasądzenia od pozwanego na rzecz powoda kwoty 144 000 zł wraz z odsetkami ustawowymi od 30 marca 2018 r. do dnia zapłaty tytułem udzielonej pożyczki powód domagał się zasądzenia od pozwanego na rzecz powoda kwoty 144 000 zł z odsetkami ustawowymi od 30 marca 2018 r. do dnia zapłaty tytułem zwrotu bezpodstawnego wzbogacenia. Wskazał, iż słowem pożyczka posłużył się w znaczeniu potocznym. Transakcje, którą strony zawarły, w znaczeniu prawnym należałoby potraktować jako zlecenie, na wykonanie którego pozwany otrzymał od powoda zaliczkę zgodnie z treścią tytułu przelewu. Wobec tego pozwany otrzymał od powoda świadczenie nienależne i pozostaje bezpodstawnie wzbogacony wobec powoda.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
