26.04.2023

Postanowienie SN z dnia 26 kwietnia 2023 r., sygn. III USK 303/22

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Jolanta Frańczak

w sprawie z odwołania J. W.
‎od decyzji Dyrektora Zakładu Emerytalno - Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji w Warszawie
‎o wysokość emerytury policyjnej i policyjnej renty inwalidzkiej,
‎na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w dniu 26 kwietnia 2023 r.,
‎na skutek skargi kasacyjnej odwołującego się od wyroku Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu
‎z dnia 14 grudnia 2021 r., sygn. akt III AUa 878/21,

1. odmawia przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania,

2. zasądza od J. W. na rzecz Dyrektora Zakładu Emerytalno - Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji w Warszawie kwotę 240 (dwieście czterdzieści) zł tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

UZASADNIENIE

Sąd Apelacyjny we Wrocławiu wyrokiem z dnia 14 grudnia 2021 r. zmienił, zaskarżony apelacją Dyrektora Zakładu Emerytalno-Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji w Warszawie (dalej jako organ emerytalny), wyrok Sądu Okręgowego w Opolu z dnia 22 marca 2021 r. w ten sposób, że oddalił odwołanie ubezpieczonego J. W. od dwóch decyzji organu emerytalnego z dnia 21 czerwca 2017 r., z których pierwsza ponownie ustalała wysokość emerytury ubezpieczonego przez obniżenie jej do kwoty 2.069,20 zł (tj. 46,37% podstawy wymiaru świadczenia wynoszącej 4.891,41 zł) z powodu służby na rzecz totalitarnego państwa w okresie od dnia 30 czerwca 1971 r. do dnia 30 września 1983 r., a druga ponownie ustalała wysokość renty inwalidzkiej ubezpieczonego na kwotę 1.000 zł.

W ocenie Sądu Apelacyjnego, Sąd pierwszej instancji dokonał błędnej oceny prawnej przesłanek uzasadniających przeliczenie świadczeń ubezpieczonego, gdyż ocena jego indywidualnej postawy w okresie zatrudnienia w wydziale paszportowym oraz w kontrwywiadzie SB w okresie od dnia 30 czerwca 1971 r. do dnia 30 września 1983 r. pozwalała na stwierdzenie, że postępowanie organu emerytalnego było prawidłowe. Podzielając stanowisko zawarte w uchwale Sądu Najwyższego z dnia 16 września 2020 r., III UZP 1/20 (LEX nr 3051750), zgodnie z którym warunkiem utraty świadczenia emerytalnego w dotychczasowej wysokości jest wykazanie naruszenia przez funkcjonariusza podstawowych praw i wolności innych osób, zwłaszcza walczących o suwerenność i wolną Polskę, Sąd Apelacyjny - wbrew odmiennym twierdzeniom ubezpieczonego - przyjął, że w okresie służby nie wykonywał on jedynie prac technicznych, lecz był funkcjonariuszem operacyjnym. Niewątpliwie działalność kontrwywiadu i wydziału paszportów była związana z ograniczaniem praw i wolności obywatelskich, ponieważ polegała na analizie sytuacji osób starających się o paszport i na zbieraniu o nich opinii z perspektywy celów totalitarnego państwa, włącznie z konsekwencją w postaci odmowy wydania paszportu. Była więc stricte pracą operacyjną. Zdaniem Sądu Apelacyjnego, tego rodzaju działalność stanowi służbę na rzecz totalitarnego państwa, bowiem jej celem była ingerencja w prawa i wolności obywatelskie, a jak powszechnie wiadomo, negatywna ocena zachowania obywateli przez funkcjonariuszy aparatu państwa wiązała się z dotkliwymi represjami. Natomiast zeznania ubezpieczonego i jego małżonki, jakoby czynnie wyrażał on dezaprobatę dla represji w Kopalni W., czy też wspierał opozycjonistów, nie znajdują oparcia w zebranym materiale dowodowym i stanowią jedynie linię obrony na potrzeby niniejszego postępowania. Ubezpieczony został skierowany w okresie stanu wojennego do służby w ośrodku dla internowanych opozycjonistów, a niewątpliwie w tamtym czasie była to praca, którą państwo totalitarne powierzało tylko pewnym i zaufanym funkcjonariuszom. Oznacza to, że w spornym okresie wykonywał czynności i służbę na rzecz totalitarnego państwa w rozumieniu art. 13b ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Celno-Skarbowej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (obecnie jednolity tekst: Dz.U. z 2020 r., poz. 723 ze zm., dalej jako ustawa zaopatrzeniowa).

ikona kłódki
Treści dostępne dla abonentów IFK Platformy Księgowych i Kadrowych

Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych

  • Codzienne aktualności prawne
  • Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
  • Bogatą bibliotekę materiałów wideo
  • Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
Kup dostęp