Postanowienie SN z dnia 4 lipca 2023 r., sygn. I USK 311/22
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Robert Stefanicki
w sprawie z odwołania B.K. i Stowarzyszenia w Polsce Oddziału Okręgowego w K.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w Krakowie
o objęcie ubezpieczeniem,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy i Ubezpieczeń
Społecznych w dniu 4 lipca 2023 r.,
skargi kasacyjnej Stowarzyszenia w Polsce Oddziału Okręgowego
w K. od wyroku Sądu Apelacyjnego w Krakowie
z dnia 7 czerwca 2022 r., sygn. akt III AUa 762/20,
I. odmawia przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania;
II. zasądza od skarżącego Stowarzyszenia w Polsce Oddziału Okręgowego w K. na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w Krakowie kwotę 240 (dwieście czterdzieści) złotych tytułem kosztów zastępstwa prawnego w postępowaniu kasacyjnym.
UZASADNIENIE
Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Krakowie decyzją z dnia 2 marca 2018 r. stwierdził, że odwołujący B.K. jako osoba wykonująca pracę na podstawie umów zlecenia u płatnika składek Stowarzyszenie w Polsce Oddział Okręgowy w K. podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym, wypadkowemu w okresie od 16 stycznia 2001 r. do 9 czerwca 2015 r. z podstawą wymiaru składek na ubezpieczenia szczegółowo wskazaną w decyzji.
Wyrokiem z dnia 28 listopada 2019 r. Sąd Okręgowy w Krakowie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych oddalił odwołanie, umorzył postępowanie w zakresie okresu od 16 stycznia 2001 r. do grudnia 2012 r. jako bezprzedmiotowe oraz zasądził od płatnika oraz od odwołującego na rzecz organu rentowego zwrot kosztów zastępstwa procesowego.
Na skutek apelacji płatnika składek od ww. wyroku Sądu Okręgowego w Krakowie VII Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, Sąd Apelacyjny w Krakowie III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych wyrokiem z dnia 7 czerwca 2022 r. oddalił apelację i zasądził od płatnika na rzecz organu rentowego zwrot kosztów postępowania apelacyjnego.
Jak wyjaśnił Sąd Apelacyjny w przedmiotowej sprawie, spór sprowadzał się do wyjaśnienia zagadnienia, czy umowa zawarta w dniu 16 stycznia 2001 r. pomiędzy odwołującym się płatnikiem składek a ubezpieczonym wykreowała stosunek zobowiązaniowy odpowiadający umowie o dzieło w rozumieniu art. 627 k.c., czy też umowie o świadczenie usług, do której na podstawie art. 750 k.c. stosuje się odpowiednio przepisy o umowie zlecenia, a w konsekwencji, czy umowa ta w spornym okresie stanowiła tytuł podlegania obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym oraz podstawę określenia wysokości składek na poszczególne ubezpieczenia oraz związane z tym fundusze. Sąd Apelacyjny podzielił i przyjął za własne ustalenia faktyczne Sądu pierwszej instancji, wskazując, że w realiach niniejszej sprawy, treść analizowanej umowy oraz sposób wykonywania zobowiązania prowadzi do wniosku, iż nawiązana przez strony więź obligacyjna nie odpowiada cechom charakteryzującym umowę o dzieło. Jak uzasadnił Sąd drugiej instancji, ubezpieczony dzielił się swoją wiedzą z osobami uczestniczącymi w spotkaniach organizowanych przez odwołującego się płatnika składek i były to zazwyczaj osoby piastujące funkcje głównego księgowego. W tego rodzaju uwarunkowaniach faktycznych nie sposób – w ocenie Sądu Apelacyjnego - podzielić wysuwanej przez skarżącego tezy o spełnieniu kryteriów definiujących umowę o dzieło. W momencie zawarcia spornej umowy strony określiły przedmiot zobowiązania poprzez wskazanie czynności, jakie miał realizować ubezpieczony w bliżej nieokreślonym przedziale czasowym. Nacisk położono na aspekt czynnościowy zleconych ubezpieczonemu prac, to jest regularne przeprowadzanie konsultacji zbiorowych, a nie efekt tych działań. Powierzone ubezpieczonemu zadanie nie obejmowało realizacji zindywidualizowanego, jednostkowego świadczenia spełniającego kryteria sprecyzowane już w momencie nawiązywania więzi obligacyjnej, służące weryfikacji świadczenia z punktu widzenia należytego wykonania zobowiązania. Przedmiotem analizowanego kontraktu nie było opracowanie konkretnego zagadnienia w temacie ściśle określonym w chwili zawarcia umowy, lecz cykliczne konsultacje z ogólnie wyznaczonej dziedziny (księgowości i rachunkowości), obejmujące odpowiedzi na zadawane na bieżąco pytania. Ubezpieczony w istocie miał stały zakres obowiązków (przeprowadzanie konsultacji zbiorowych), na który składały się zbliżone rodzajowo czynności. Zastosowany przez strony sposób ustalenia przedmiotu zobowiązania nie spełniał wymogów właściwych dla oznaczenia „dzieła” jako indywidualnie określonego rezultatu, który miał zostać osiągnięty poprzez podjęte przez ubezpieczonego działania. W przypadku analizowanej umowy nie doszło do wykonania zindywidualizowanego, skonkretyzowanego „dzieła”, lecz nawiązania stałej współpracy polegającej na realizowaniu przez ubezpieczonego powtarzalnych czynności w dłuższej perspektywie czasowej. Sąd Apelacyjny podzielił konstatację Sądu pierwszej instancji, iż zadaniem ubezpieczonego nie było wytworzenie skonkretyzowanego, indywidualnie oznaczonego dobra, lecz staranne świadczenie usług doradczo-konsultacyjnych, co nie pozwala na przyporządkowanie spornego kontraktu do umów o dzieło. W konsekwencji powstał tytuł podlegania przez wykonawcę umowy ubezpieczeniom społecznym, w myśl art. 6 ust. 1 pkt 4 w związku z art. 12 ust. 1 i art. 13 pkt 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (jednolity tekst: Dz.U. z 2022 r., poz. 1009).
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
