02.06.2023

Postanowienie SN z dnia 2 czerwca 2023 r., sygn. III CB 15/23

2 czerwca 2023 r.

Sąd Najwyższy w Izbie Cywilnej w składzie:

SSN Marta Romańska

na posiedzeniu niejawnym 2 czerwca 2023 r. w Warszawie,
‎w sprawie z powództwa Z.G.
‎przeciwko M.F.
‎o ochronę dóbr osobistych i zapłatę,
‎na skutek żądania sędziego Sądu Najwyższego X.Y.
‎wyłączenia od rozpoznania wniosku pozwanego o zbadanie spełnienia przez SSN X.Y.1. wymogów niezawisłości i bezstronności w sprawie I CSK 2115/22

wyłącza sędziego Sądu Najwyższego X.Y. od rozpoznania wniosku pozwanego o zbadanie spełnienia przez SSN X.Y.1. wymogów niezawisłości i bezstronności w sprawie I CSK 2115/22.

UZASADNIENIE

(sporządzone w trybie art. 357 § 5 k.p.c. w zw. z art. 398²¹ k.p.c. i art. 391 § 1 k.p.c.)

W orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego zwracano uwagę, że konstytucyjne prawo do sądu (art. 45 ust. 1 Konstytucji RP) obejmuje także prawo do odpowiedniego ukształtowania ustroju i pozycji organów rozpoznających sprawy (zob. wyrok z 14 listopada 2007 r., SK 16/05, OTK ZU-A 2007, nr 10, poz. 124). W powołanym wyroku z 13 grudnia 2005 r., SK 53/04, Trybunał Konstytucyjny potwierdził, że instytucja wyłączenia sędziego jest ściśle związana z zasadami niezależności, bezstronności i niezawisłości sędziego, wynikającymi z art. 45 ust. 1 Konstytucji RP. Instytucja ta nie tylko nie wkracza w sferę niezawisłości sędziego i nie narusza jej, ale ma służyć pełnej realizacji gwarancji tej niezawisłości, a w konsekwencji właściwego wypełniania nakazu respektowania konstytucyjnego prawa do sądu. Gwarancyjny charakter instytucji wyłączenia sędziego musi zapewniać możliwość weryfikacji przez stronę składu osobowego sądu orzekającego (zob. też wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 11 grudnia 2002 r., SK 27/01). W konsekwencji, powstanie wątpliwości co do bezstronności i niezawisłości sędziego, wynikających z powołanych przez stronę stosownych orzeczeń sądu konwencyjnego, unijnego i krajowego czyni zasadnym wniosek zainteresowanej strony o wyłączenie sędziego na podstawie art. 49 k.p.c. W świetle art. 49 k.p.c. już samo istnienie rozbieżnych interpretacji w orzecznictwie naczelnych krajowych organów sądowych odnośnie do przymiotów w postaci niezawisłości i bezstronności konkretnej grupy sędziów, niezależnie od tego, czy rację mają ci, którzy okoliczności towarzyszące objęciu urzędu uznają za mogące świadczyć o zależności od osób, które zadecydowały o powołaniu sędziego i być może oczekujących dyspozycyjności, czy przeciwnicy tego stanowiska, stanowi wystarczającą podstawę do uwzględnienia wniosku strony, powołującej się na określoną linię orzeczniczą w tej materii, podzielaną także w orzeczeniach sądów międzynarodowych.

ikona kłódki
Treści dostępne dla abonentów IFK Platformy Księgowych i Kadrowych

Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych

  • Codzienne aktualności prawne
  • Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
  • Bogatą bibliotekę materiałów wideo
  • Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
Kup dostęp