Postanowienie SN z dnia 16 marca 2023 r., sygn. III USK 62/22

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Halina Kiryło

w sprawie z odwołania I. Sp. z o.o. w W.
‎od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału we Wrocławiu
‎z udziałem A. M.
‎o i podstawę wymiaru składek,
‎na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w dniu 16 marca 2023 r.,
‎na skutek skargi kasacyjnej odwołującego się od wyroku Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu
‎z dnia 25 sierpnia 2021 r., sygn. akt III AUa 1698/20,

odmawia przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania.

UZASADNIENIE

Sąd Apelacyjny we Wrocławiu wyrokiem z dnia 25 sierpnia 2021 r. oddalił apelację płatnika składek I. Sp. z o.o. w W. od wyroku Sądu Okręgowego we Wrocławiu z dnia 29 lipca 2020 r. oddalającego wniesione przez płatnika składek odwołanie od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału we Wrocławiu z 20 kwietnia 2018 r., w której to organ rentowy stwierdził wysokość podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne A. M. podlegającego ubezpieczeniom, jako osoba wykonująca pracę na podstawie umowy zlecenia u płatnika składek I. Sp. z o.o. i w okresach i wysokości szczegółowo określonej w zaskarżonej decyzji.

Od powyższego wyroku płatnik składek wywiódł skargę kasacyjną, zaskarżając wyrok Sądu drugiej instancji w całości. W podstawach skargi, podniósł zarzut naruszenia prawa materialnego, to jest: 1) art. 58 § 1 k.c. w związku z art. 6 ust. 1 pkt 4 w związku z art. 9 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (zwanej dalej ustawą systemową), przez ich błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie polegające na przyjęciu, że umowy zlecenia zawarte między ubezpieczonym A. M. a agencjami pracy tymczasowej (G. sp. z o.o. i [x]. sp. z o.o.) zostały zawarte w celu obejścia prawa, a zatem są nieważne; podczas gdy ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego wynika, że: (-) umowy zlecenia były ważnie zawarte z agencjami pracy tymczasowej (na podstawie przepisów ustawy z dnia 9 lipca 2003 r. o zatrudnianiu pracowników tymczasowych) i faktycznie wykonywane przez ubezpieczonego na rzecz pracodawcy użytkownika, którym przez cały okres współpracy była wyłącznie spółka I. sp. z o.o. sp.k. (obecnie I. sp. z o.o.), a odbiorcą tych świadczeń nigdy nie był płatnik składek; (-) umowy zlecenia zawarte między ubezpieczonym A. M. i agencjami pracy tymczasowej (G. sp. z o.o. i [x]. sp. z o.o.) nigdy nie zostały zakwestionowane przez organ rentowy (ani w trakcie kontroli, ani w trakcie postępowania administracyjnego) i nie zostało wykazane, że umowy te nie były wykonywane; (-) Sądy obu instancji nie dokonały jakichkolwiek ustaleń, które pozwalałyby na przyjęcie, że wspólnym i świadomym celem obu stron przy dokonywaniu danej czynności prawnej (umowy zlecenia między ubezpieczonym i agencją pracy tymczasowej) było obejście wskazanych przepisów prawa (ustawy systemowej), a tylko taki wspólny i świadomy cel byłby niezbędnym warunkiem uznania jej za nieważną, wobec czego (przy nie kwestionowaniu ważności stosunku prawnego nawiązanego między ubezpieczonym a płatnikiem składek) zachodził zbieg tytułów do ubezpieczeń; 2) art. 58 § 1 k.c. w związku z art. 4 pkt 2 lit. a i art. art. 18 ust. 1 i 3 i art. 20 ustawy systemowej, przez ich błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie polegające na przyjęciu, że w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne ubezpieczonego z tytułu umów zlecenia zawartych z płatnikiem składek należy uwzględnić wynagrodzenie wypłacane ubezpieczonemu z tytułu ważnych umów zlecenia zawartych z innymi podmiotami - zainteresowanymi w niniejszej sprawie (tj. agencjami pracy tymczasowej: [x]. sp. z o.o. i G. sp. z o.o.), podczas gdy ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego wynika w szczególności, że: (-) umowy zlecenia zawarte między ubezpieczonym a agencjami pracy tymczasowej ([X]. sp. z o.o. i G. sp. z o.o.) stanowiły ważny (niezakwestionowany) tytuł do ubezpieczeń; (-) ubezpieczony A. M. w ramach umów zlecenia zawartych z agencjami pracy tymczasowej ([x].‎sp. z o.o. oraz G. sp. z o.o.) wykonywał czynności ochrony na obiekcie: ,,K.”, na rzecz pracodawcy użytkownika, którym była wyłącznie spółka I. sp. z o.o. (wykonawca usług ochrony na wskazanych obiektach), a odbiorcą tych świadczeń nigdy nie był płatnik składek; z tego tytułu agencje pracy tymczasowej wypłacały mu należne wynagrodzenie; (-) w ramach umów zlecenia zawartych z płatnikiem składek ubezpieczony A. M. nie wykonywał żadnych czynności ochrony wskazanego obiektu (zawarcie tych umów nie miało żadnego związku z ochroną obiektu: ,,K.”) - w zakresie czynności ochrony tego obiektu płatnika składek nie łączył z ubezpieczonym żaden stosunek prawny, na mocy którego płatnik składek byłby zobowiązany do wypłaty mu wynagrodzenia i opłacenia składek na ubezpieczenia, a tym bardziej do opłacenia składek na ubezpieczenia od wynagrodzenia wypłacanego ubezpieczonemu przez inne podmioty (agencje pracy tymczasowej: [x]. sp. z o.o., G. sp. z o.o.); 3) art. 58 § 1 k.c. w związku z art. 4 pkt 2 lit. a i art. 18 ust. 1 i 3 i art. 20 ustawy systemowej, przez ich błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie polegające na przyjęciu, że nieważne, z uwagi na rzekome „obejście przepisów prawa”, są akurat umowy zlecenia zawarte między ubezpieczonym A. M. a agencjami pracy tymczasowej [x]. sp. z o.o. oraz G. sp. z o.o.), w sytuacji, kiedy zgromadzony materiał dowodowy oraz ustalenia Sądów obu instancji wskazują, iż te umowy zlecenia były ważnie zawarte, na ich podstawie ubezpieczony faktycznie realizował czynności ochrony wskazanego obiektu na rzecz innego niż płatnik składek podmiotu (I. sp. z o.o.) i otrzymywał wynagrodzenie od agencji pracy tymczasowej; natomiast w ramach umów zlecenia zawartych z płatnikiem składek nie wykonywał żadnych czynności ochrony na tym obiekcie; 4) art. 65 § 2 k.c., przez pominięcie przez Sądy obu instancji, że przy dokonywaniu wykładni treści umowy należy badać zgodny zamiar stron oraz cel umów - niewątpliwie celem umów zlecenia zawartych z agencjami pracy tymczasowej ([x]. sp. z o.o., G. sp. z o.o.) było wykonywanie na ich podstawie w spornym okresie czynności ochrony obiektu ,,K.” na rzecz pracodawcy użytkownika, tj. spółki I. sp. z o.o., co jednocześnie przesądza, że umowy te nie zostały zawarte w celu obejścia prawa; 5) art. 6 k.c. w związku z art. 232 k.p.c., przez niewłaściwe zastosowanie i pominięcie faktu, że to na organie rentowym spoczywał ciężar dowodu oraz obowiązek dowodzenia w zakresie wykazania okoliczności, na które się powoływał między innymi, że umowy zlecenia zostały zawarte przez ww. ubezpieczonych w celu obejścia prawa (oraz w zakresie skutku w postaci nieważności umowy), a tym samym w procesie nie zostało udowodnione jakoby umowy zlecenia z agencjami pracy tymczasowej ([x]. sp. z o.o., G. sp. z o.o.) zostały zawarte w celu obejścia prawa.

Treści dostępne dla abonentów IFK Platformy Księgowych i Kadrowych

Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych

• Codzienne aktualności prawne
• Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
• Bogatą bibliotekę materiałów wideo
• Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty

Zamów teraz Masz już konto? Zaloguj się