Postanowienie SN z dnia 15 lutego 2023 r., sygn. II USK 88/22
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Bohdan Bieniek
w sprawie z odwołania K. W.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w Gdańsku
z udziałem M. S.
o ustalenie podlegania polskiemu ustawodawstwu,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w dniu 15 lutego 2023 r.,
skargi kasacyjnej odwołującej się od wyroku Sądu Apelacyjnego w Gdańsku
z dnia 26 października 2021 r., sygn. akt III AUa 1484/19,
1. odmawia przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania,
2. zasądza od odwołującej się na rzecz organu rentowego kwotę 240 (dwieście czterdzieści) zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu kasacyjnym.
UZASADNIENIE
Sąd Apelacyjny w Gdańsku, wyrokiem z dnia 26 października 2021 r., oddalił apelację K. W. od wyroku Sądu Okręgowego w Gdańsku z dnia 20 sierpnia 2019 r., mocą którego oddalono jej odwołanie od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, Oddział w Gdańsku z dnia 16 listopada 2018 r. wycofującej zaświadczenia A1 wydane w trybie art. 13 ust. 1 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 883/2004 z 29 kwietnia 2004 r. sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego (dalej rozporządzenie nr 883/2004) potwierdzające, że w okresach: od 20 kwietnia do 25 lipca, od 26 lipca do 18 sierpnia i od 15 września do 20 grudnia 2012 r. oraz od 12 stycznia do 12 kwietnia, od 1 czerwca do 30 września i od 1 października do 31 października 2013 r., a także od 1 stycznia do 31 grudnia 2014 r. wobec M. S. zastosowanie miało ustawodawstwo polskie.
Od powyższego wyroku odwołująca się wywiodła skargę kasacyjną. Wniosek o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania odwoływał się do art. 398 § 1 pkt 1 i 2 k.p.c., wskazując, że: a) istnieje potrzeba wykładni przepisu art. 16 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 987/09 z 16 września 2009 r. budzącego poważne wątpliwości w zakresie tego: (-) czy ustalenie ustawodawstwa właściwego dla ubezpieczonej w ramach procedury koordynacji opisanej w tym przepisie, mogą być przedmiotem merytorycznej kontroli ze strony polskiego sądu, w przypadku gdy organ rentowy ustalił ubezpieczonej ustawodawstwo, zaś jego niemiecki odpowiednik jedynie zaakceptował w sposób milczący te ustalenia; (-) jak należy rozumieć użyte w tym przepisie sformułowanie w odniesieniu do ustalenia ustawodawstwa właściwego przez instytucję ubezpieczeniową, że „staje się ostateczne", to jest, czy „ostateczność” odnosi skutek tylko wobec instytucji ubezpieczeniowych, które czyniły ustalenia w ramach procedury koordynacji (charakter horyzontalny), czy też odnosi skutek wobec ubezpieczonej i powoduje, że ona nie jest już uprawniona do tego, aby kwestionować przed sądem te ustalenia (charakter wertykalny), w kontekście wynikającego z art. 83 ust. 1 i 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz art. 45 ust. 1 i art. 78 Konstytucji prawa do sądu, zasady dwuinstancyjności postępowania oraz przyjęcia domniemania, że co do zasady od każdej decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych przysługuje odwołanie do właściwego sądu; b) w sprawie występują istotne zagadnienia prawne a mianowicie: (-) czy podjęte przez organ rentowy w ramach przeprowadzania procedury ustalenia ustawodawstwa właściwego w trybie art. 16 rozporządzenia nr 987/09, rozstrzygnięcie dotyczące ustalenia ustawodawstwa mającego zastosowanie dla ubezpieczonej, podlega merytorycznej kontroli ze strony polskiego sądu, czy też rozstrzygnięcia organu rentowego w tej materii są a priori wyłączone spod kontroli sądu w zakresie ich merytorycznej poprawności i zgodności z przepisami prawa materialnego? (-) czy podjęta przez organ rentowy decyzja o wycofaniu wydanych uprzednio przez ten organ zaświadczeń A1 potwierdzających polskie ustawodawstwo jako mające zastosowanie dla ubezpieczonej, powinna zostać poprzedzona skierowaną do ubezpieczonej decyzją stwierdzającą, że ustawodawstwo polskie nie jest właściwe w jej sytuacji, jak również, czy niewydanie uprzednio takiej decyzji powoduje, że decyzja o wycofaniu zaświadczeń A1 została wydana z naruszeniem przepisów prawa materialnego, czy też w ramach sprawy wywołanej odwołaniem od decyzji o wycofaniu zaświadczeń A1, ubezpieczona jest uprawniona do formułowania zarzutów również w odniesieniu do ustaleń merytorycznych przez organ rentowy dotyczących ustalenia ustawodawstwa mającego zastosowanie? (-) czy organ rentowy, badając sytuację prawną ubezpieczonej w trybie przeprowadzania procedury koordynacji z art. 16 rozporządzenia nr 987/09, jest zobligowany wziąć pod rozwagę i uwzględnić z urzędu możliwość ustalenia ustawodawstwa polskiego jako mającego zastosowanie dla ubezpieczonej w oparciu o art. 12 rozporządzenie nr 883/04 w przypadku braku stwierdzenia podstaw do ustalenia ustawodawstwa polskiego na podstawie art. 13 tego rozporządzenia?
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
