Postanowienie SN z dnia 9 czerwca 2022 r., sygn. III USK 462/21
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Romualda Spyt
w sprawie z odwołania E. R.
od decyzji Dyrektora Zakładu Emerytalno - Rentowego MSWiA w Warszawie
o wysokość emerytury policyjnej,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w dniu 9 czerwca 2022 r.,
na skutek skargi kasacyjnej organu rentowego od wyroku Sądu Apelacyjnego w Lublinie
z dnia 16 lutego 2021 r., sygn. akt III AUa 744/20,
odmawia przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania.
UZASADNIENIE
Decyzjami z dnia 29 czerwca 2017 r. Dyrektor Zakładu Emerytalno-Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji ponownie ustalił wysokość policyjnej emerytury i wysokość policyjnej renty inwalidzkiej dla E. R. od dnia 1 października 2017 r., uzasadniając, że wysokość świadczenia emerytalnego stanowi 59,69% podstawy wymiaru 4.903,81 zł, tj. kwotę 2.927,08 zł, oraz wskazując, że wobec tego, że jest to kwota wyższa od przeciętnej emerytury ogłoszonej przez Prezesa ZUS podlega zmniejszeniu do kwoty 2.069,02 zł; natomiast wysokość renty wynosi 750 zł.
E. R. odwołał się od obydwu decyzji, żądając ustalenia świadczenia emerytalnego w poprzedniej wysokości.
Wyrokiem z dnia 2 kwietnia 2020 r. Sąd Okręgowy w Lublinie zmienił decyzję Dyrektora Zakładu Emerytalno-Rentowego MSWiA w Warszawie i ustalił odwołującemu się wysokość policyjnej emerytury na dzień 1 października 2017 r. na kwotę 2927,08 zł, oddalając odwołanie w pozostałym zakresie. Sąd przyjął, że wobec treści art. 13b ust. 5 tiret 4 ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (Dz.U 2016 r., poz. 2270) za służbę, o której mowa w tym przepisie, należy uznać okres służby odwołującego się w okresie od 16.10.1985 r. do 15.12.1989 r., a w konsekwencji wskaźnik wymiaru podstawy za te lata wynosi 0%, co w świetle ww. ustawy skutkuje koniecznością obniżenia podstawy wymiaru emerytury do 59,69%. Jednocześnie Sąd uznał, że nie ma podstaw do zastosowania wobec wnioskodawcy art. 15c ust. 3 ww. ustawy, z uwagi na okoliczność, że wnioskodawca poza okresem służby do 16 października 1985 r. do 15 grudnia 1989 r., ma 18 lat 23 dni służby w Policji – co jest okresem wyczerpującym samodzielnie przesłankę prawa do emerytury policyjnej z art. 12 ust. 1 tej ustawy. Sąd wskazał, że faktycznie wypracowany okres służby, bez okresu spornej służby, stanowił podstawę wyliczenia podstawy wymiaru 59,69%, a w konsekwencji obniżenie świadczenia do kwoty 2.069,02 zł skutkowałoby liczeniem ze wskaźnikiem także 0% za okresy, co do których ustawa nakazuje przyjąć wskaźniki 1,3% lub 2,6%, co stanowiłoby nieuzasadnione naruszenie stanowionego prawa, prawa nabytego słusznie przez wnioskodawcę za okresy nie stanowiące służby na rzecz totalitarnego państwa. Sąd nie uwzględnił wniosku pozwanego organu o zawieszenie postępowania sądowego do czasu wydania orzeczenia przez Trybunał Konstytucyjny w sprawie P 4/18, wskazując, że w kontekście konstytucyjnego prawa strony do rozpoznania sprawy bez zbędnej zwłoki, pod znakiem zapytania pozostaje celowość zawieszania postępowania w oczekiwaniu na rozstrzygnięcie Trybunału Konstytucyjnego, ponieważ pomimo znacznego upływu czasu w chwili wyrokowania przez Sąd Okręgowy procedowanie Trybunału Konstytucyjnego nie zostało zakończenie, a termin pierwszej rozprawy został po raz trzeci przesunięty. W celu zapewnienia stronie rozpoznania jej sprawy bez zbędnej zwłoki (art. 45 ust. 1 Konstytucji, art. 6 ust. 1 Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności) Sąd Okręgowy zdecydował się merytorycznie rozpoznać sprawę. Wskazując na fakultatywność art. 177 § 1 pkt 3k.p.c., Sąd stwierdził, że celowość tego zawieszenia byłaby uzasadniona podjęciem przez sąd orzekający w tej sprawie określonych wątpliwości mających istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia pracy, niezależnie od kwestii perspektywy rychłego wydania orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego. Sąd podkreślił, że ocena zgodności przepisu ustawy z Konstytucją jest dokonywana przez sąd na etapie stosowania pracy, w ramach ustalania przepisu obowiązującego prawa, który będzie zastosowany do danego stanu faktycznego, a zatem nie chodzi o rozstrzyganie przez sąd sprawy zgodności ustawy z Konstytucją, o którym mowa w art. 188 pkt 1 Konstytucji. W konsekwencji Sąd stwierdził, że odmowa zastosowania przepisu uznanego przez Sąd za sprzeczny z Konstytucją nie tylko nie narusza kompetencji Trybunału Konstytucyjnego, lecz nie ma bezpośredniego związku z tymi kompetencjami (por. stanowisko Sądu Najwyższego w wyroku z dnia 7 kwietnia 1998 r., I PKN 90/98, OSNAPiUS 2000 nr 1, poz. 6). Sąd pokreślił również, że przyjęcie, że sądy powszechne nie są uprawnione do badania zgodności ustaw z Konstytucją jest wyraźnie sprzeczne z art. 8 ust. 2 Konstytucji RP, który zobowiązuje do bezpośredniego stosowania jej przepisów, przy czym pod pojęciem „stosowania” należy rozumieć w pierwszym rzędzie sądowe stosowanie prawa (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 29 sierpnia 2001 r., III RN 189/00, OSNAPiUS 2002 nr 6, poz.130).
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
