18.05.2022

Postanowienie SN z dnia 18 maja 2022 r., sygn. II USK 512/21

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Jolanta Frańczak

w sprawie z odwołania F. K.
‎przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w G.
‎o umorzenie należności z tytułu wypłaconych świadczeń z funduszu alimentacyjnego,
‎po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w dniu 18 maja 2022 r.,
‎skargi kasacyjnej odwołującego się od wyroku Sądu Apelacyjnego w […]
‎z dnia 25 listopada 2020 r., sygn. akt III AUa […],

1. odmawia przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania,

2. przyznaje od Skarbu Państwa - Sądu Apelacyjnego w […] na rzecz radcy prawnego K. F. kwotę 1.800 (tysiąc osiemset) zł, powiększa o stawkę podatku od towarów i usług, tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej odwołującemu się w postępowaniu kasacyjnym.

UZASADNIENIE

Sąd Apelacyjny w […] wyrokiem z dnia 25 listopada 2020 r. oddalił apelację odwołującego się F. K. od wyroku Sądu Okręgowego w K. z dnia 11 stycznia 2019 r., którym oddalono odwołanie od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. z dnia 29 maja 2018 r. odmawiającej odwołującemu się umorzenia należności likwidowanego funduszu alimentacyjnego z tytułu wypłaty świadczeń z funduszu alimentacyjnego w łącznej kwocie 16.522, 92 zł.

W wyrokach Sądów meriti przyjęto, że obecna sytuacja zdrowotna i rodzinna odwołującego się nie stanowi szczególnie uzasadnionego przypadku, o którym mowa w art. 68 ust. 1 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (obecnie jednolity tekst: Dz.U. z 2020 r., poz. 111). Odwołujący się jest niepełnosprawny w stopniu znacznym ze wskazaniem o niezdolności do pracy oraz konieczności stałej lub długotrwałej opieki innej osoby, uzyskuje dochód z zasiłku pielęgnacyjnego (153 zł netto miesięcznie) i z zasiłku z pomocy społecznej (481 zł netto miesięcznie) oraz przychód z tytułu prowadzonej działalności rolniczej, z tytułu której podlega ubezpieczeniu społecznemu rolników od marca 2017 r. do nadal. Jest on rozwiedziony, prowadzi samodzielnie gospodarstwo domowe, nie ma nikogo na swoim utrzymaniu. Taka sytuacja zdrowotna i rodzinna odwołującego się trwa od wielu lat, a więc nie można uznać, aby obecnie znalazł się w szczególnie trudnej sytuacji życiowej ze względu na stan zdrowia, czy sytuację rodzinną, mającej charakter nadzwyczajny czy wyjątkowy. Ponadto istotne jest, że sporna należność wobec funduszu alimentacyjnego powstała z uwagi na naganne zachowanie odwołującego się i niewywiązywanie się przez niego z nałożonych obowiązków alimentacyjnych wobec trójki swoich dzieci. W ocenie Sądów orzekających do przyjęcia, że zachodzi „szczególnie uzasadniony przypadek” w rozumieniu art. 68 ust. 1 ustawy o świadczeniach rodzinnych, pozwalający na umorzenie należności likwidowanego funduszu alimentacyjnego, nie wystarcza trudna sytuacja materialna, w jakiej niewątpliwie znajduje się odwołujący, czy nawet ustalenie, że zobowiązany aktualnie nie posiada środków utrzymania, ponieważ konieczna jest do tego także ocena, że przy uwzględnieniu jego wieku, stanu rodzinnego, kwalifikacji zawodowych oraz rokowań zdrowotnych nie będzie on w stanie również w przyszłości spłacać tych należności bez narażenia siebie na pozbawienie możliwości zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych. Chodzi więc o sytuacje nadzwyczajne powstałe w wyniku wypadku losowego, niezależne od zobowiązanego, w następstwie których jego sytuacja uległa takiemu pogorszeniu, że nie jest w stanie na bieżąco spłacać swoich należności, a nadto nie ma perspektywy poprawy i zmiany tej sytuacji. Zatem niemożność zaspokojenia należności funduszu alimentacyjnego odnosi się nie tylko do stanu bieżącego, ale także do perspektyw osoby zobowiązanej do świadczenia.

ikona kłódki
Treści dostępne dla abonentów IFK Platformy Księgowych i Kadrowych

Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych

  • Codzienne aktualności prawne
  • Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
  • Bogatą bibliotekę materiałów wideo
  • Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
Kup dostęp