Postanowienie SN z dnia 23 marca 2022 r., sygn. II USK 452/21
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Jolanta Frańczak
w sprawie z odwołania M. B.-K.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w T.
o ustalenie istnienia ubezpieczeń społecznych,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w dniu 23 marca 2022 r.,
skargi kasacyjnej ubezpieczonej od wyroku Sądu Apelacyjnego w […]
z dnia 25 listopada 2020 r., sygn. akt III AUa […],
odmawia przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania.
UZASADNIENIE
Sąd Apelacyjny w […] wyrokiem z dnia 25 listopada 2020 r. oddalił apelację odwołującej się M. B.-K. od wyroku Sądu Okręgowego w T. z dnia 9 maja 2019 r., którym oddalono odwołanie od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w T. z dnia 25 października 2018 r. stwierdzającej, że odwołująca się jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą nie mająca ustalonego prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, dla której podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne stanowi zadeklarowana kwota nie niższa niż 60% kwoty minimalnego wynagrodzenia, nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu od dnia 13 marca 2018 r.
W wyrokach Sądów meriti przyjęto, że w spornym w tej sprawie okresie od marca do lipca 2018 r., odwołująca się - prowadząca od 2015 r. działalność gospodarczą polegającą na świadczeniu usług medycznych (dyżurów medycznych) - w rzeczywistości zaprzestała prowadzenia tej działalności, ponieważ odmawiała swojemu kontrahentowi Przychodni w R. wykonywania świadczeń medycznych, a z drugim kontrahentem Szpitalem Specjalistycznym w G. rozwiązała umowę o pracę z dniem 31 marca 2018 r. i jednocześnie zakończyła współpracę w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Zasadniczym zamiarem odwołującej się było skorzystanie z regulacji podatkowych i wykazanie ponoszonych kosztów rzekomo związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej, która w tym okresie poległa wyłącznie – jak zeznała odwołująca się - na poszukiwaniu nowych miejsc pracy, opłacaniu składek na ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej, załatwianiu spraw urzędowych w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych i w Izbie Lekarskiej, prowadzeniu rozmów telefonicznych z Izbą Lekarską, wdrażaniu polityki RODO, przygotowywaniu się do egzaminu celem uzyskania specjalizacji z zakresu chorób wewnętrznych. Na koszty prowadzenia działalności gospodarczej składały się w tym okresie jedynie faktury wystawione w związku z wymianą hamulców w samochodzie, dwukrotna zapłata za paliwo oraz zapłata za usługi księgowe i noclegi związane ze zdawaniem egzaminów kończących specjalizację medyczną. Uzyskanie specjalizacji, co odwołująca się przedstawiała jako „bardzo intensywną pracę na rzecz rozwoju działalności gospodarczej”, nie było warunkiem prowadzenia przez nią działalności gospodarczej, gdyż posiadała uprawnienia do wykonywania zawodu lekarza od 2010 r. i także przed zakończeniem specjalizacji prowadziła działalność gospodarczą. Sąd Apelacyjny podniósł, że w spornym okresie odwołująca się zadeklarowała bardzo wysoką podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne (6.807,82 zł - za marzec 2018 r., 11.107,50 zł za okres kwiecień-czerwiec 2018 r. oraz 10.749,19 zł za lipiec 2018 r.), które opłacała do dnia urodzenia trzeciego dziecka, podczas gdy za 2018 r. uzyskała przychód z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej w kwocie 720 zł (w styczniu 2018 r.) i wygenerowała 18.937,21 zł strat. Okoliczności te wskazują, że rzeczywistym zamiarem odwołującej się było pozorowanie prowadzenia działalności gospodarczej, której wówczas faktycznie nie wykonywała. Ponadto odwołująca się w ramach zarejestrowanej działalności gospodarczej nie prowadziła indywidualnej praktyki lekarskiej, lecz świadczyła usługi medyczne w ramach tzw. dyżurów, czyli tylko wtedy, gdy zachodziła taka potrzeba świadczeniodawcy. Dyżury te w znacznym zakresie realizowała na rzecz swojego pracodawcy, a okresy przerw w świadczeniu pracy w ramach stosunku pracy pokrywały się z przerwami w świadczeniu dyżurów medycznych. To przemawia za przyjęciem, że w istocie nie prowadziła ona działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów o działalności gospodarczej, lecz realizowała zawarte umowy cywilno-prawne, według potrzeb ośrodków opieki zdrowotnej. Zasady doświadczenia życiowego wskazują bowiem, że placówki świadczące opiekę zdrowotną wykorzystywały umowy cywilnoprawne dla zapewnienia pracy personelu medycznego w formie tzw. dyżurów, które dotychczas były realizowane w ramach stosunku pracy, po to by zachować normy czasu pracy i uniknąć wypłat dodatkowego wynagradzania za godziny nadliczbowe. W konsekwencji tak dokonanych ustaleń faktycznych Sądy obu instancji przyjęły, że odwołująca się nie podlega ubezpieczeniom społecznym przewidzianym w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (obecnie jednolity tekst: Dz.U. z 2021 r., poz. 423 ze zm., dalej jako ustawa systemowa).
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
