Wyrok SN z dnia 30 czerwca 2022 r., sygn. II CSKP 304/22
Stosunek członkostwa w spółdzielni powstaje w wyniku dwóch oświadczeń woli, przy czym oświadczenie przystępującego do spółdzielni jest zawarte w składanej przez niego deklaracji, zaś drugie – oświadczenie spółdzielni – wyraża uchwała podjęta przez właściwy organ spółdzielni. Stwierdzenie na deklaracji członkowskiej przyjęcia w poczet członków nie kreuje stosunku członkostwa, a jedynie spełnia wymogi porządkowe i ewidencyjne. Stwierdzenie to ma charakter wyłącznie deklaratoryjny i jest pochodne w stosunku do uchwały, stwierdza bowiem, że stosunek członkostwa już istnieje w wyniku jej podjęcia.
Sąd Najwyższy w składzie:
Prezes SN Joanna Misztal-Konecka (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Jacek Grela
SSN Kamil Zaradkiewicz
w sprawie z powództwa Syndyka masy upadłości […] Spółdzielni […] "S." w upadłości z siedzibą w S. przeciwko S. P. o zapłatę, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 30 czerwca 2022 r., skargi kasacyjnej pozwanego od wyroku Sądu Apelacyjnego w […] z dnia 19 września 2019 r., sygn. akt V ACa […],
1. odrzuca skargę kasacyjną co do rozstrzygnięcia zawartego w punkcie I;
2. oddala skargę kasacyjną w pozostałym zakresie.
Uzasadnienie
1. Syndyk Masy Upadłości […] Spółdzielni […] „S.” w S. (dalej także: Spółdzielnia) wniósł o zasądzenie od S. P. kwoty 119 021,38 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od 18 października 2017 r. do dnia zapłaty z tytułu zadeklarowanych przez pozwanego udziałów w Spółdzielni, podnosząc, że doszło do ogłoszenia upadłości Spółdzielni.
2. Wyrokiem z 5 grudnia 2018 r. Sąd Okręgowy w B. oddalił powództwo.
3. Wyrokiem z 19 września 2019 r. Sąd Apelacyjny w […], po rozpoznaniu apelacji Syndyka Masy Upadłości […] Spółdzielni […] „S.” w upadłości z siedzibą w S.: sprostował zaskarżony wyrok w ten sposób, że w jego rubrum po słowie „S.” dodał słowa „w upadłości” (pkt I); zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób, że zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 119 021,38 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 18 października 2017 r. do dnia zapłaty oraz 5 400 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego, a także nakazał ściągnąć od pozwanego kwotę 5 952 zł tytułem nieuiszczonej opłaty sądowej (pkt II); rozstrzygnął o nieuiszczonych kosztach sądowych (pkt III) oraz kosztach procesu (pkt IV).
Sąd Apelacyjny podzielił ustalenia faktyczne poczynione przez Sąd Okręgowy, zgodnie z którymi 5 marca 2012 r. S. P. zawarł umowę o pracę z Radą Nadzorczą […] Spółdzielni […] „S.” w S., na stanowisku Prezesa Zarządu. 4 lipca 2016 r. pozwany złożył deklarację o przystąpieniu na członka Spółdzielni, na której to deklaracji brak jest podpisów członków zarządu stwierdzających przyjęcie w poczet członków. Deklaracja zawierała konkretną liczbę i kwotę udziałów, a także sposób ich uiszczenia. Liczba udziałów wynosiła 1364, w kwocie 50 zł każdy. Wpłacenie udziałów miało nastąpić w ratach, przy czym pierwsza rata wynosiła 15% wynagrodzenia zasadniczego wynikającego z umowy o pracę (24 480 zł), a pozostała część miała być wpłacana zgodnie z postanowieniami statutu Spółdzielni. Pozwany uiścił także kwotę 1850 zł, która stanowiła wpisowe. W wyniku dopełnienia obowiązków przez pozwanego i złożenia odpowiedniej deklaracji, 11 lipca 2016 r. na mocy uchwały nr 2 Rady Nadzorczej Spółdzielni został on przyjęty w poczet członków Spółdzielni. Liczba udziałów oraz ich wysokość została określona w Statucie Spółdzielni z 28 kwietnia 2014 r.: § 27 statut stanowi, że wysokość jednego udziału wynosi 50 zł, a osoba, która przystępuje na członka Spółdzielni zobowiązana jest zadeklarować i wpłacić udziały w wysokości dwunastokrotnego miesięcznego wynagrodzenia zasadniczego określonego umową o pracę, w dniu przyjęcia na członka. Udziały należy wpłacić jednorazowo lub w 48 ratach w ciągu 4 lat, przy czym, jeżeli wpłata następuje w ratach, to pierwsza rata nie może wynieść mniej niż połowa kwoty zadeklarowanych udziałów. W Statucie z 25 czerwca 2016 r. tymczasem określona w § 27 płatność udziałów uległa zmianie w ten sposób, iż pierwsza rata miała wynosić 15% zadeklarowanych udziałów, płatna przy przyjęciu na członka, a pozostała część w ratach miesięcznych w wysokości minimum 15% wynagrodzenia zasadniczego wynikającego z umowy o pracę. Pozwany posiadał statut oraz kopię deklaracji, nie otrzymał jednak deklaracji i nie znał jej treści. Pozostała część udziałów pozwanego, która miała być spłacana w ratach, zazwyczaj była uiszczana poprzez zakupy, które pozwany czynił na rzecz Spółdzielni, zaś pieniądze przeznaczane na kinkiety lub delegacje były przeksięgowywane na rzecz pozostałych rat. Na wniosek Spółdzielni Sąd Rejonowy w K. 4 sierpnia 2017 r. ogłosił jej upadłość. Pozwany w dniu 27 września 2017 r. otrzymał wezwanie do niezwłocznego uiszczenia niewpłaconej części udziałów w wysokości 119 021,38 zł.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
