Wyrok SN z dnia 28 stycznia 2014 r., sygn. I CSK 220/13
Ze względu na odrębność i niezależność norm prawnych kształtujących stosunki cywilnoprawne i stosunki podatkowe, skutki zdarzeń będących następstwem działania prawa cywilnego, podlegają na gruncie prawa podatkowego ocenie wyłącznie w oparciu o przepisy tego prawa i istniejące w nim instytucje prawne, niezależnie od tego jak można je zakwalifikować na płaszczyźnie prawa cywilnego.
Teza od Redakcji
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Krzysztof Strzelczyk (przewodniczący)
SSN Iwona Koper (sprawozdawca)
SSN Dariusz Zawistowski
w sprawie z powództwa J. K. przeciwko P. S.A. w W. o zapłatę, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 28 stycznia 2014 r., skargi kasacyjnej powódki od wyroku Sądu Apelacyjnego w [...] z dnia 25 października 2012 r., sygn. akt VI ACa [...],
oddala skargę kasacyjną.
Uzasadnienie
Powódka J. K. domagała się zasądzenia od P. S.A. w W. kwoty 250.060,59 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 20 marca 2008 r. tytułem odszkodowania za szkodę wyrządzona przez ubezpieczonego od odpowiedzialności cywilnej u pozwanego P. K., będącego pełnomocnikiem powódki w toczących się przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym w [...] sprawach zainicjowanych wniesieniem skarg na decyzje Dyrektora Izby Skarbowej.
Sąd Okręgowy w W. wyrokiem z dnia 3 czerwca 2011 r. uwzględnił powództwo do kwoty 231.226 zł w oparciu o poniższe ustalenia faktyczne.
Powódka wraz z Z. K. prowadziły od 29 stycznia 2001 r. do 12 maja 2003 r. działalność gospodarczą w formie spółki cywilnej E. między innymi w zakresie handlu hurtowego i detalicznego paliwami ciekłymi, stałymi i gazowymi oraz ropopochodnymi, podlegającymi opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (VAT). Decyzją nr [...] z dnia 16 maja 2006 r. Naczelnik Urzędu Skarbowego w P. określił dla zlikwidowanej spółki E. wysokość zobowiązania podatkowego z tytułu podatku VAT za luty 2003 r., podlegającego wpłacie do budżetu w kwocie 12.091 zł, podczas gdy spółka ta wykazała w deklaracji VAT-7 za ten miesiąc nadwyżkę naliczonego podatku VAT nad podatkiem należnym do przeniesienia na następny miesiąc w kwocie 17.481 zł, orzekając o solidarnej odpowiedzialności powódki, jako byłej wspólniczki tej spółki za zobowiązanie w tej kwocie wraz z odsetkami za zwłokę w wysokości 3.069 zł. W uzasadnieniu decyzji wskazał, że w wyniku kontroli podatkowej przeprowadzonej w dniach 12 i 13 maja 2003 r. organ podatkowy stwierdził, że w rejestrze zakupów VAT spółka cywilna zaewidencjonowała fakturę VAT nr [...] wystawioną 25 lutego 2003 r. przez Przedsiębiorstwo Handlu Produktami Ropopochodnymi L. w Ł. ul. J. (dalej jako L.) na wartość 55.180,32 zł i podatek VAT według stawki 22% w wysokości 12.139, 67 zł tytułem zakupu oleju napędowego. W wyniku dokonanych kontroli dokumentacji podatkowej tego przedsiębiorstwa przez organ podatkowy stwierdzono, że przedsiębiorca ten nie złożył deklaracji podatku od towarów i usług za luty 2003 r., z uwagi na zajęcie i zabezpieczenie dokumentacji podatkowej przez Agencję Bezpieczeństwa Wewnętrznego, a właściciel został aresztowany i do czasu ustania związanych z tym przeszkód nie jest możliwe złożenie przez niego deklaracji. Nadto stwierdzono, że L. zawarł w dniu 11 marca 2002 r. umowę agencyjną z A. sp. z o.o. z siedzibą w R., zgodnie z którą zleceniobiorca zobowiązał się do sprzedaży paliw w imieniu i na rzecz zleceniodawcy w ramach koncesji oraz został upoważniony do wystawiania faktur VAT w jego imieniu na finalnego odbiorcę, przy czym zleceniobiorca miał prowadzić oddzielny rejestr faktur wystawianych z upoważnienia zleceniodawcy. Na tej podstawie organ podatkowy uznał, że spółka E. nabyła olej od podmiotu nieuprawnionego do wystawiania faktur VAT za olej napędowy, działającego jako agent innego podmiotu, który nie złożył stosownej deklaracji. W oparciu o obowiązujące przepisy oraz orzecznictwo administracyjne Naczelnik Urzędu Skarbowego uznał, że wobec nieuregulowania należnego podatku od towarów i usług na etapie poprzedzającym zakup oleju przez E. spółka ta współpracując z tym podmiotem utraciła prawo do odliczenia podatku VAT za olej. Tym samym zawyżyła podatek naliczony do odliczenia o kwotę 12.139 zł. Decyzją nr [...] z dnia 16 maja 2006 r. Naczelnik Urzędu Skarbowego określił dla zlikwidowanej spółki E. zobowiązanie za marzec 2003 r. w podatku VAT, podlegające wpłacie do budżetu w kwocie 230 zł, podczas gdy spółka ta wykazała w deklaracji VAT-7 za ten miesiąc nadwyżkę naliczonego podatku nad podatkiem należnym do przeniesienia na następny miesiąc w kwocie 17.433 zł, orzekając o solidarnej odpowiedzialności powódki, jako byłej wspólniczki tej spółki za zobowiązanie w kwocie 230 zł wraz z odsetkami za zwłokę w wysokości 61 zł. W uzasadnieniu decyzji wskazał, że w rejestrze zakupów VAT spółka E. zaewidencjonowała fakturę VAT nr [...] r. wystawioną 31 stycznia 2003 r. przez Przedsiębiorstwo Handlowo Usługowe S. spółka cywilna R. D., A. P. na wartość netto 80.290 zł i podatek VAT według stawki 22% w wysokości 17.663,80 zł tytułem zakupu oleju napędowego. W wyniku kontroli ustalono, że przedsiębiorca ten jest czynnym płatnikiem VAT, przedmiotowa faktura została zaewidencjonowana w rejestrze zakupów VAT i wykazana w deklaracji VAT-7, brak jest dokumentu WZ, przedsiębiorca dokonał w styczniu zakupów od firmy Handlowo Usługowej J. J. S. oraz PHU I. , przy czym J. S. nie prowadzi działalności gospodarczej w ogóle a wobec I. A. nie udało się przeprowadzić postępowania wyjaśniającego, mimo że złożył za styczeń 2003 r. deklarację VAT - 7 wskazując na wartość sprzedaży 900.124 zł i podatek w kwocie 195.528 zł. Na tej podstawie naczelnik Urzędu Skarbowego stwierdził, że nie ma możliwości ustalenia od kogo S. kupiła przedmiotowe paliwo, co pozwoliło na stwierdzenie, że E. uczestniczyła w obrocie paliwa niewiadomego pochodzenia, od którego nie rozliczono podatku VAT. Tym samym wykazała nadwyżkę podatku naliczonego nad należnym do przeniesienia na następny miesiąc w wysokości 17.433 zł. Decyzją nr [...] – [...] z dnia 15 maja 2006 r. Naczelnik Urzędu Skarbowego określił dla spółki E. zobowiązanie za marzec 2003 r. w podatku VAT, podlegające wpłacie do budżetu kwocie 182.122 zł, podczas gdy spółka ta wykazała w deklaracji VAT-7 za ten miesiąc nadwyżkę naliczonego podatku VAT nad podatkiem należnym do przeniesienia na następny miesiąc w kwocie 7.352 zł, orzekając o solidarnej odpowiedzialności powódki, jako byłej wspólniczki tej spółki za zobowiązanie w kwocie 173.916 zł wraz z odsetkami za zwłokę w wysokości 41.859 zł. Organ podatkowy stwierdził, że w rejestrze zakupów VAT spółka cywilna zaewidencjonował faktury VAT nr [...] z dnia 10 marca 2003 r., nr [...] r. z dnia 17 marca 2003 r., nr [...] r. z dnia 19 marca 2003 r. nr [...] z dnia 26 marca 2003 r., nr [...] z dnia 27 marca 2003 r., nr [...] r. z dnia 28 marca 2003 r., nr [...] z dnia 31 marca 2003 r. i nr [...] z dnia 31 marca 2003 r. wystawione przez S. na całkowitą wartość 711.352 zł i podatek VAT według stawki 22% w wysokości całkowitej 156.497 zł tytułem zakupu oleju napędowego. W wyniku kontroli ustalono, że przedsiębiorca ten jest czynnym podatnikiem VAT, przedmiotowa faktura zastała zaewidencjonowana w rejestrze zakupów VAT i wykazana w deklaracji VAT-7, brak jest dokumentu WZ, przedsiębiorca dokonywał w marcu 2003 r. zakupów od P. , wobec którego nie udało się przeprowadzić postępowania wyjaśniającego, mimo że złożył za styczeń 2003 r. deklarację VAT-7 wykazując wartość sprzedaży w kwocie 1.220.000 zł, co skutkowało uznaniem, że spółka cywilna uczestniczyła w obrocie paliwa niewiadomego pochodzenia i współpracując z S. nabyła takie paliwo, od którego nie rozliczono podatku VAT. Wszystkie powyższe decyzje zostały utrzymane w mocy przez Dyrektora Izby Skarbowej w Ł. decyzjami o kolejnych numerach: [...], [...], [...].
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
