18.11.2020

Postanowienie SN z dnia 18 listopada 2020 r., sygn. I UK 40/20

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Halina Kiryło

w sprawie z odwołania A. G.
‎przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych […] Oddziałowi w Ł.
‎o przeniesienie odpowiedzialności za zobowiązania płatnika składek,
‎po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w dniu 18 listopada 2020 r.,
‎skargi kasacyjnej odwołującego się od wyroku Sądu Apelacyjnego w (...)
‎z dnia 16 maja 2019 r., sygn. akt III AUa (...),

odmawia przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania.

UZASADNIENIE

Sąd Apelacyjny w (...) wyrokiem z dnia 16 maja 2019 r. oddalił apelację odwołującego się A.G. od wyroku Sądu Okręgowego w Ł. z dnia 15 grudnia 2017 r., oddalającego jego odwołanie od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych […] Oddziału w Ł. z dnia 21 października 2015 r., na mocy której przeniesiono na niego odpowiedzialność za zobowiązania płatnika składek „C.” spółki z o.o. z siedzibą w Ł. z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne oraz Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych wraz z odsetkami za zwłokę i kosztami egzekucyjnymi w łącznej kwocie 168.640,56 zł, a w tym: 1/ na ubezpieczenia społeczne: 87.174,50 zł z tytułu nieopłaconych składek za okres od lutego 2010 r. do lutego 2011 r., 4.433,00 zł z tytułu odsetek za zwłokę, 4.917,70 zł z tytułu kosztów egzekucyjnych; 2/ na ubezpieczenie zdrowotne: 50.292,24 zł z tytułu nieopłaconych składek za okres od stycznia 2010 r. do lutego 2011 r., 2.946,00 zł z tytułu odsetek za zwłokę, 1.907,56 zł z tytułu kosztów egzekucyjnych; 3/ na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych: 15.440,06 zł z tytułu nieopłaconych składek za okres od grudnia 2009 r. do lutego 2011 r., 1.033,00 zł z tytułu odsetek za zwłokę, 496,50 zł z tytułu kosztów egzekucyjnych.

Odwołujący się zaskarżył powyższy wyrok w całości skargą kasacyjną. Zaskarżonemu wyrokowi zarzucił naruszenie prawa materialnego: 1/ art. 24 ust. 4 w związku z art. 24 ust. 5c ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (jednolity tekst: Dz.U. z 2020 r., poz. 266 ze zm.) w związku z art. 27 ust. 1 ustawy z dnia 16 września 2011 r. o redukcji niektórych obowiązków obywateli i przedsiębiorców (Dz.U. z 2011 r. Nr 232, poz. 1378) w związku z art. 59 § 1 pkt 9 i art. 116 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2015 r. (aktualny jednolity tekst: Dz.U. z 2020 r., poz. 1325 ze zm.), przez brak zastosowania mimo faktu, że zobowiązania składkowe spółki „C." sp. z o.o. w Ł. uległy przedawnieniu z upływem 5 lat od uprawomocnienia się orzeczenia o zakończeniu postępowania upadłościowego, co oznacza, że nie ma możliwości przeniesienia odpowiedzialności solidarnej za zobowiązania składkowe spółki na członka zarządu tej spółki, ponieważ organ rentowy ma obowiązek brać pod uwagę z urzędu przedawnienie zobowiązań składkowych; 2/ art. 116 § 1 Ordynacji podatkowej w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2015 r., przez niewłaściwe zastosowanie, tj. przyjęcie, że skarżący nie wykazał, że złożył wniosek o ogłoszenie upadłości spółki „C.” Sp. z o.o. w terminie, ponieważ przesłanka ogłoszenia upadłości płynnościowa miała wystąpić już w 2007 r., a majątkowa najpóźniej w dniu 30 listopada 2010 r., skoro zobowiązania spółki „C.” Sp. z o.o. z 2007 r. zostały uregulowane, a wniosek o ogłoszenie upadłości został złożony, jak tylko skarżący powziął wiedzę z przedłożonego sprawozdania finansowego za listopada 2010 r., że zostały spełnione przesłanki do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości, i tym samym na mocy art. 116 § 1 pkt 1 lit. a zwolnił się z odpowiedzialności; 3/ art. 116 § 1 Ordynacji podatkowej w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2015 r., przez niewłaściwe zastosowanie i przyjęcie, że skarżący nie wykazał, iż do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości spółki „C.” Sp. z o.o. nie doszło w terminie bez jego winy, skoro powziął wiedzę o sytuacji finansowej spółki po sporządzeniu sprawozdania finansowego za listopada 2010 r., w tym czasie prowadzona była kontrola podatkowa spółki ograniczająca dostęp do dokumentów finansowych oraz doszło do rozwiązania umowy z nierzetelnym faktorem i konieczne było ustalenie stanu rozrachunków z kontrahentami, a także, że przed złożeniem wniosku o ogłoszenie upadłości majątek spółki wystarczał na zaspokojenie zobowiązań względem ZUS i wyłącznie zaniedbania syndyka masy upadłości doprowadziły do braku spłaty tych zobowiązań, i tym samym na mocy art. 116 § 1 pkt 1 lit b. Ordynacji podatkowej, zwolnił się z odpowiedzialności; 4/ art. 116 § 1 Ordynacji podatkowej w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2015 r., przez błędne zastosowanie i przyjęcie, że do oceny czasu właściwego do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości bierze się pod uwagę stan wszystkich zobowiązań spółki z o.o. a nie okoliczności konkretnej sprawy. Dodatkowo skarżący zarzucił naruszenie przepisów postępowania: 1/ art. 316 § 1 w związku z art. 391 §1 k.p.c., art. 24 ust. 4 w‎związku z art. 24 ust. 5c ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych w związku z art. 27 ust. 1 ustawy o redukcji niektórych obowiązków obywateli i przedsiębiorców w związku z art. 59 § 1 pkt 9 Ordynacji podatkowej, przez brak wzięcia pod uwagę z urzędu faktu przedawnienia zobowiązań składkowych, których dotyczy niniejsze postępowanie; 2/ art. 378 § 1 i art. 316 § 1 w związku z art. 391 § 1 k.p.c., przez brak dokonania jakiejkolwiek oceny merytorycznej okoliczności przedstawionych przez skarżącego w zarzutach apelacji na uzasadnienie złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości oraz z ostrożności na brak winy w niezgłoszeniu wniosku o ogłoszenie upadłości w terminie, a także co do określenia czasu właściwego na złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości; 3/ art. 378 § 1 i art. 316 § 1 w związku z art. 391 § 1 k.p.c., przez brak należytego wyjaśnienia czasu właściwego na złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości; 4/ art. 233 §1, art. 382 i art. 227 w związku z art. 391 § 1 k.p.c., przez bezzasadne oddalenie przez Sąd pierwszej instancji wniosków dowodowych mających istotne znaczenie dla niniejszej sprawy i brak uwzględnienia tego zarzutu przez Sąd drugiej instancji, skoro przeprowadzenie tych wniosków dowodowych umożliwiłoby ocenę sytuacji majątkowej spółki „C.” Sp. z o.o. pozwalającą na spłatę zobowiązań między innymi wobec ZUS oraz na nieudolnie prowadzone postępowanie upadłościowe ze szkodą dla spółki i jej wierzycieli, co finalnie spowodowało brak zaspokojenia się organu rentowego, który na mocy art. 342 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lutego‎2003 r. - Prawo upadłościowe i naprawcze według brzmienia obowiązującego do dnia 31 grudnia 2015 r., jako wierzyciel uprzywilejowany miał szansę na spłatę zobowiązań; 5/ art. 102 w związku z art. 391 § 1 k.p.c. w związku z art. 103 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (jednolity tekst: Dz.U. z 2020 r., poz. 755), przez przyjęcie, że w sprawie nie zachodzi przypadek uzasadniający nieobciążenie skarżącego kosztami postępowania sądowego, skoro zobowiązania składkowe spółki „C.” Sp. z o.o. względem ZUS wygasły na skutek przedawnienia, skarżący złożył wniosek o ogłoszenie upadłości w czasie, kiedy powziął wiedzę o sytuacji finansowej spółki po sporządzeniu sprawozdania finansowego za listopad 2010 r. uzasadniającej złożenie tego rodzaju wniosku, w tym czasie prowadzona była kontrola podatkowa spółki ograniczająca dostęp do dokumentów finansowych oraz doszło do rozwiązania umowy z nierzetelnym faktorem i konieczne było ustalenie stanu rozrachunków z kontrahentami, a także, że przed złożeniem wniosku o ogłoszenie upadłości majątek spółki „C.” Sp. z o.o. wystarczał na zaspokojenie zobowiązań względem ZUS i wyłącznie zaniedbania syndyka masy upadłości doprowadziły do braku spłaty tych zobowiązań.

ikona kłódki
Treści dostępne dla abonentów IFK Platformy Księgowych i Kadrowych

Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych

  • Codzienne aktualności prawne
  • Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
  • Bogatą bibliotekę materiałów wideo
  • Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
Kup dostęp