Wyrok SN z dnia 1 października 2021 r., sygn. II KK 288/20
Sygn. akt II KK 288/20
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Marek Motuk (przewodniczący)
SSN Antoni Bojańczyk (sprawozdawca)
SSN Marek Siwek
Protokolant Emilia Bieńczak
przy udziale prokuratora Prokuratury Krajowej Jerzego Engelkinga
w sprawie R. P. , M. T. R. , T. W., J. W. B. skazanych z art. 296 § 1 k.k. i in.
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na rozprawie
w dniu 1 października 2021 r.,
kasacji wniesionych przez obrońców skazanych R. P., M. T. R., T. W. i prokuratora
od wyroku Sądu Apelacyjnego w (…)
z dnia 18 grudnia 2019 r., sygn. akt II AKa (…)
zmieniającego wyrok Sądu Okręgowego w S.
z dnia 29 października 2018 r., sygn. akt II K (…),
1. oddala kasację obrońcy skazanego M. R. jako oczywiście bezzasadną i w tym zakresie kosztami sądowymi postępowania kasacyjnego obciąża tego skazanego;
2. uchyla zaskarżony wyrok w całości i przekazuje sprawę Sądowi Apelacyjnemu w (…) do ponownego rozpoznania w postępowaniu odwoławczym.
UZASADNIENIE
Wyrokiem z dnia 29 października 2018 r. Sąd Okręgowy w S. (sygn. II K (…)), uznał oskarżonych M. T. R. , R. P., J. W. B. i T A. W. za winnych dokonania zarzucanych im czynów wyczerpujących dyspozycję art. 258 § 1 k.k., przy czym zmodyfikował ich opisy w ten sposob, że każdorazowo zwrot „kierował I. R.” zastąpił sformułowaniem „kierowała osoba, której sprawę wyłączono do odrębnego postępowania”, a zwrot „oraz R. K.” sformułowaniem „oraz osoba, której sprawę wyłączono do odrębnego postępowania” i za to na podstawie art. 258 § 1 k.k. wymierzył: a) M. T. R. i R. P. kary po 1 (jeden) rok pozbawienia wolności, b) J. W. B. i T. A. W. kary po 6 (sześć) miesięcy pozbawienia wolności (pkt 1 wyroku); oskarżonych M. T. R. i R. P. w miejsce zarzucanych im czynów (wskazanych odpowiednio w punktach II i VI wyroku) uznał za winnych tego, że w okresie od dnia 5 sierpnia 2015 roku do 7 września 2015 roku w W., województwa (…) oraz w W. i L. województwa (…), działając w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w krótkich odstępach czasu, a także wspólnie i w porozumieniu z dwoma innymi osobami, których sprawy zostały wyłączone do odrębnego postępowania, w warunkach zorganizowanej grupy przestępczej opisanej w punkcie 1 wyroku i wykonując zadania, jakie zostały im przydzielone w ramach wewnętrznej struktury grupy, składali obietnice udzielenia korzyści majątkowej członkom rady nadzorczej Spółdzielni Inwalidów „P.” z siedzibą w W., w postaci pieniędzy w kwocie 10.000 zł oraz wypłaty zaległego wynagrodzenia przed zaspokojeniem roszeń pracowniczych innych członków spółdzielni zatrudnionych w tym podmiocie, w zamian za niedopełnienie ciążącego na nich obowiązku weryfikacji podstaw formalnych do podjęcia uchwał skutkujących powołaniem dwóch nowych członków do zarządu spółdzielni – J. B. i T. W., nieposiadających doświadczenia w restrukturyzacji podmiotow gospodarczych, co mogło wyrządzić spółdzielni szkodę majątkową, a następnie korzystając z ich pomocy, polegającej na udzieleniu M. T. R. pełnomocnictwa do rozporządzenia nieruchomością, usiłowali udaremnić wykonanie orzeczeń sądowych oraz decyzji innych organów państwowych, stanowiących tytuły wykonawcze zasądzające świadczenia pieniężne, a także uszczuplić i ograniczyć zaspokojenie należności wielu wierzycieli Spółdzielni Inwalidów „P.” z siedzibą w W. (pracowników, kontrahentów oraz instytucji samorządowych i państwowych - łącznie 153 podmiotów), w sytuacji grożącej jej upadłości, poprzez zbycie należącego do spółdzielni udziału w 375.500/462.235 części prawa własności nieruchomości, znajdującej się w W. przy ul. S., o wartości 2.857.913,30 złotych i wniesienie go w dniu 3 września 2015 r. jako aportu do spółki T. Sp. z o.o., a następnie w dniu 7 września 2015 r. w podobnej formie tj. w zamian za objęcie nowoutworzonych udziałów, do utworzonego w tym celu przez członków grupy, podmiotu gospodarczego przedsiębiorstwa „P.” sp. z o.o. z siedzibą w W. przy ul. S., z przewidywaną opcją dalszego rozporządzenia nieruchomością, przy czym M. T. R. działał jako pełnomocnik Spółdzielni Inwalidów „P.” w W. i będąc z tego tytułu obowiązanym do zajmowania się sprawami majątkowymi spółdzielni, nie dopełnił ciążących na nim obowiązków wynikających z art. 38 § 1 pkt 5 i art. 46 § 1 pkt 3 ustawy z dnia 16 września 1982 roku Prawo Spółdzielcze (Dz. U. z 2016 roku poz. 21 t.j.) i pomimo braku umocowania do działania w tym zakresie, złożył nierzetelne oświadczenia przed notariuszem o wyrażeniu zgody przez Walne Zgromadzenie Członków Spółdzielni Inwalidów „P.” w W. na zbycie należącego do niej, a opisanego wyżej udziału w nieruchomości do spółki, czym zmierzali bezpośrednio do pokrzywdzenia wymienionych wyżej wierzycieli, a zarazem do wyrządzenia szkody majątkowej w wielkich rozmiarach Spółdzielni Inwalidów „P.” w W., lecz czynu tego nie dokonali z uwagi na odmowę dokonania w księdze wieczystej wpisu prawa własności, opisanego wyżej udziału w nieruchomości, na rzecz spółki T. Sp. z o.o., wobec stwierdzenia nieważności umowy przeniesienia własności, to jest popełnienia czynu wyczerpującego dyspozycję art. 296a § 2 k.k. w zw. z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 296 § 1 i 3 k.k., art. 300 § 1, 2 i 3 k.k. i art. 301 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 12 k.k., art. 65 § 1 k.k. i art. 308 k.k. i za to na podstawie art. 14 § 1 k.k. w zw. z art. 296 § 3 k.k. i z art. 64 § 2 k.k. w zw. z art. 65 § 1 k.k., art. 11 § 3 k.k. oraz art. 33 § 2 k.k. w zw. z art. 309 k.k. wymierzył: a) M. T. R. kary 3 (trzech) lat i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności oraz 600 (sześciuset) stawek dziennych grzywny ustalając wysokość jednej stawki dziennej na kwotę 40 zł (czterdziestu złotych); b) R. P. kary 3 (trzech) lat i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności oraz 600 (sześciuset) stawek dziennych grzywny ustalając wysokość jednej stawki dziennej na kwotę 10 zł (dziesięciu złotych) (pkt 2 wyroku); oskarżonych J. W. B. i T. A. W. w miejsce zarzuconych im czynów (wskazanych odpowiednio w punktach IV i VIII części wstępnej wyroku sądu pierwszej instancji) uznaje za winnych tego, że w okresie od dnia 1 września 2015 roku do 3 września 2015 roku w W. , województwa [...], działając wspólnie i w porozumieniu, w warunkach zorganizowanej grupy przestępczej opisanej w punkcie 1 wyroku i wykonując zadania, jakie zostały im przydzielone w ramach wewnętrznej struktury grupy, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w krótkich odstępach czasu, sprawując funkcje członków zarządu Spółdzielni Inwalidów „P.” z siedzibą w W. i będąc powołanymi na mocy uchwał Rady Nadzorczej Spółdzielni z dnia 1 września 2015 roku nr (…) i nr (…) zobowiązanymi na podstawie art. 48 § 1 ustawy z dnia 16 września 1982 roku Prawo Spółdzielcze (Dz. U. z 2016 roku poz. 21 t.j.) do kierowania działalnością spółdzielni i zajmowania się jej sprawami majątkowymi, udzielili pomocy M T. R., R. P. i dwóm innym osobom, których sprawy zostały wyłączone do odrębnego postępowania, do popełnienia przestępstwa udaremnienia wykonania orzeczeń sądowych oraz decyzji innych organów państwowych, stanowiących tytuły wykonawcze zasądzające świadczenia pieniężne, a także uszczuplenia zaspokojenia należności wielu wierzycieli Spółdzielni Inwalidów „P.” z siedzibą w W. (pracowników, kontrahentów oraz instytucji samorządowych i państwowych - łącznie 153 podmiotów) w sytuacji grożącej jej upadłości, poprzez zbycie udziału w wysokości 375.500/462.235 części prawa własności nieruchomości spółdzielni znajdującej się w W., przy ul. S. o wartości 2.857.913,30 złotych i wniesienie go najpierw w postaci aportu do spółki T. Sp. z o.o., a następnie w podobnej formie tj. w zamian za objęcie nowoutworzonych udziałów, do utworzonego w tym celu, podmiotu gospodarczego przedsiębiorstwa „P.” sp. z o.o. z siedzibą w W. przy ul. S., w ten sposób, że nie dopełniając ciążących na nich obowiązków wynikających z art. 38 § 1 pkt 5, art. 46 § 1 pkt 3 i art. 55 § 2 ustawy z dnia 16 września 1982 roku Prawo Spółdzielcze (Dz. U. z 2016 roku poz. 21 t.j.) i § 65 pkt 3 statutu spółdzielni, pomimo braku umocowania do działania w tym zakresie, udzielili pełnomocnictwa M. T. R. obejmującego swoim zakresem m.in. upoważnienie do przystępowania do dowolnych spółek oraz zbycia pod dowolnym tytułem prawnym dowolnych nieruchomości, co zmierzało do pokrzywdzenia wymienionych wyżej wierzycieli, a zarazem do wyrządzenia szkody majątkowej w wielkich rozmiarach Spółdzielni Inwalidów „P.” w W., lecz skutek ten nie nastąpił z uwagi na odmowę dokonania w księdze wieczystej wpisu prawa własności opisanego wyżej udziału w nieruchomości na rzecz spółki T. Sp. z o.o., wobec stwierdzenia nieważności umowy przeniesienia własności, to jest dokonania czynu wyczerpującego dyspozycję art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 296 § 1 i 3 k.k. oraz art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 300 § 1, 2 i 3 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 12 k.k., art. 65 § 1 k.k. i art. 308 k.k. i za to na podstawie art. 14 § 1 k.k. w zw. z art. 296 § 3 k.k. i z art. 64 § 2 k.k. w zw. z art. 65 § 1 k.k., art. 11 § 3 k.k. oraz art. 33 § 2 k.k. za co wymierzył im kary po 2 (dwa) lata i 6 (sześć) miesięcy pozbawienia wolności oraz po 400 (czterysta) stawek dziennych grzywny ustalając wysokość jednej stawki dziennej na kwotę 10 zł (dziesięć złotych) (pkt 3 wyroku). W pkt. 4 wyroku Sąd Okręgowy w S. na podstawie art. 85 § 1 i 2 k.k. w zw. z art. 86 § 1 k.k. w miejsce jednostkowych kar pozbawienia wolności orzeczonych wobec oskarżonych a) M. T. R. i R. P. w punktach 1 a i 2 wymierzył im kary łączne po 3 (trzy) lata i 6 (sześć) miesięcy pozbawienia wolności; b) J. W. B. i T. A. W. w punktach 1b i 3 wymierzył im kary łączne po 2 (dwa) lata i 6 (sześć) miesięcy pozbawienia wolności. Sąd na podstawie art. 41 § 1 k.k. w związku z popełnieniem przez oskarżonych przestępstw opisanych w punktach 2 i 3 orzekł: a) wobec M. T. R., J. W. B. oraz T. A. W. środek karny w postaci zakazu zajmowania stanowisk w zarządach spółek prawa handlowego i zarządach spółdzielni, b) wobec R. P. środek karny w postaci zakazu zajmowania stanowisk w zarządach spółek prawa handlowego na okresy 8 (ośmiu) lat (pkt 5). Na podstawie art. 63 § 1 i 5 k.k. na poczet orzeczonych wobec oskarżonych M. T. R. i R. P. w punkcie 4a oraz T. A. W. w punkcie 4b łącznych kar pozbawienia wolności, zaliczył: a) M. T. R. okres tymczasowego aresztowania od 29 listopada2016 r. godz. 8.35 do 17 sierpnia 2017 r. godz. 15:00 oraz od 12 września 2018 r., b) R. P. okres tymczasowego aresztowania od 17 stycznia 2016 r. godz. 6.05 do 17 sierpnia 2017 r. godz. 15:00 (pkt 6).
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty