29.06.2021

Postanowienie SN z dnia 29 czerwca 2021 r., sygn. II USK 203/21

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Zbigniew Korzeniowski

w sprawie z wniosku S. P.
‎przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w T.
‎o wydanie zaświadczenia,
‎po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w dniu 29 czerwca 2021 r.,
‎skargi kasacyjnej wnioskodawcy od wyroku Sądu Apelacyjnego w […]
‎z dnia 17 października 2019 r., sygn. akt III AUa […]

odmawia przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania.

UZASADNIENIE

Sąd Apelacyjny w […] wyrokiem z 17 października 2019 r. zmienił wyrok Sądu Okręgowego w W. z 16 listopada 2018 r. i oddalił odwołanie S. P. od decyzji pozwanego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. z 16 marca 2018 r., którą wycofał zaświadczenia A1 potwierdzające, iż w okresach od 6 lipca do 31 grudnia 2011 r., od 1 stycznia do 31 grudnia 2012 r., od 7 stycznia do 15 maja 2013 r., od 1 sierpnia 2015 r. do 30 lipca 2016 r. i od 1 sierpnia 2016 r. do 30 kwietnia 2017 r. w stosunku do S. P. zastosowanie znajdowało ustawodawstwo polskie oraz stwierdził, iż S. P. nie podlega ustawodawstwu polskiemu w okresie od 18 maja 2011 r. do 15 maja 2013 r. i od 1 czerwca 2015 r. do 30 kwietnia 2017 r.

W ocenie Sądu Apelacyjnego, Sąd Okręgowy dopuścił się naruszenia prawa procesowego i materialnego, niewłaściwie subsumując prawidłowo dokonane ustalenia faktyczne pod odpowiednie dyspozycje przepisów prawa materialnego. Zgodnie z art. 12 ust. 2 rozporządzenia nr 883/2004 osoba, która normalnie wykonuje działalność jako osoba pracująca na własny rachunek w Państwie Członkowskim, a która udaje się, by wykonywać podobną działalność w innym Państwie Członkowskim, nadal podlega ustawodawstwu pierwszego Państwa Członkowskiego, pod warunkiem że przewidywany czas takiej pracy nie przekracza 24 miesięcy. Art. 13 ust. 2 tego rozporządzenia stanowi zaś, że osoba, która normalnie wykonuje pracę na własny rachunek w dwóch lub w kilku Państwach Członkowskich podlega: a) ustawodawstwu Państwa Członkowskiego, w którym ma miejsce zamieszkania, jeżeli wykonuje znaczną część pracy w tym Państwie Członkowskim lub b) ustawodawstwu Państwa Członkowskiego, w którym znajduje się centrum zainteresowania dla jej działalności, jeżeli osoba ta nie zamieszkuje w jednym z Państw Członkowskich, w których wykonuje ona znaczną część swej pracy. Definicja osoby, która normalnie wykonuje działalność na własny rachunek w państwie członkowskim została wprost określona w art. 14 ust. 3 rozporządzenia wykonawczego nr 987/2009. Zgodnie z tym przepisem osobą, która normalnie wykonuje działalność jest osoba, która zwykle prowadzi znaczną część działalności na terytorium państwa członkowskiego, w którym ma swoją siedzibę. W szczególności osoba taka musi już prowadzić działalność od pewnego czasu, przed dniem od którego zamierza skorzystać z art. 12 rozporządzenia nr 883/2004. Z decyzji nr A2 z 12 czerwca 2009 r. Komisji Administracyjnej ds. koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego wynika, że dla celów art. 14 ust. 3 rozporządzenia nr 987/2009 wymóg do którego odnoszą, się słowa „od pewnego czasu” można uważać za spełniony jeżeli dana osoba prowadzi swoją działalność przez co najmniej dwa miesiące przed dniem, od którego zamierza skorzystać z przepisu art. 14. Zgodnie z art. 14 ust. 8 rozporządzenia nr 987/2009 do celów stosowania art. 13 ust. 1 i 2 rozporządzenia podstawowego „znaczna część pracy najemnej lub działalności na własny rachunek” wykonywana w państwie członkowskim oznacza znaczną pod względem ilościowym część pracy najemnej lub pracy na własny rachunek wykonywanej w tym państwie członkowskim, przy czym nie musi to być koniecznie największa część tej pracy. W celu określenia, czy znaczna część pracy jest wykonywana w danym państwie członkowskim, należy uwzględnić następujące kryteria orientacyjne: a) w przypadku pracy najemnej - czas pracy lub wynagrodzenie; oraz b) w przypadku pracy na własny rachunek - obrót, czas pracy, liczba świadczonych usług lub dochód. W ramach ogólnej oceny, spełnienie powyższych kryteriów w proporcji mniejszej niż 25% tych kryteriów wskazuje, że znaczna część pracy nie jest wykonywana w danym państwie członkowskim. Osoba zainteresowana objęciem art. 13 rozporządzenia nr 883/2004 informuje o tym fakcie instytucję właściwą według miejsca zamieszkania. Organ rentowy po przeprowadzeniu stosownego postępowania wyjaśniającego winien ustalić ustawodawstwo właściwe, a takie wstępne ustalenie ma charakter tymczasowy. Organ rentowy winien poinformować instytucje wszystkich Państw Członkowskich, w których praca jest wykonywana o swoim tymczasowym określeniu ustawodawstwa (art. 16 ust. 2 rozporządzenia wykonawczego). Powyższe ustalenie może polegać na poświadczeniu stosowania ustawodawstwa państwa zamieszkania osoby zainteresowanej lub na wydaniu decyzji tymczasowo stwierdzającej brak podstaw do stosowania tego ustawodawstwa. Tymczasowe ustalenie ustawodawstwa miejsca zamieszkania osoby zainteresowanej staje się ostateczne w terminie dwóch miesięcy od momentu poinformowania o nim instytucji państw członkowskich. W sytuacji gdy określenie tymczasowe wyłączało stosowanie ustawodawstwa miejsca zamieszkania zainteresowanego, a właściwe instytucje po ich poinformowaniu wydały decyzję o ustaleniu jako właściwego ustawodawstwa miejsca wykonywania pracy przez zainteresowanego, to instytucja państwa zamieszkania winna wydać decyzję ostateczną stwierdzającą brak podstaw do stosowania ustawodawstwa państwa zamieszkania zainteresowanego. Natomiast stwierdzenia spełnienia albo niespełnienia warunków ubezpieczenia społecznego w systemie prawnym państwa wykonywania pracy na własny rachunek, dokonują organy tego państwa, a nie państwa miejsca zamieszkania osoby zainteresowanej.

ikona kłódki
Treści dostępne dla abonentów IFK Platformy Księgowych i Kadrowych

Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych

  • Codzienne aktualności prawne
  • Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
  • Bogatą bibliotekę materiałów wideo
  • Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
Kup dostęp