Postanowienie SN z dnia 23 kwietnia 2021 r., sygn. II CSK 9/21
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Paweł Grzegorczyk
w sprawie z powództwa M. R.
przeciwko (…) Bank spółce akcyjnej z siedzibą w W.
o zapłatę,
na posiedzeniu niejawnym
w Izbie Cywilnej w dniu 23 kwietnia 2021 r.,
na skutek skarg kasacyjnych obu stron
od wyroku Sądu Apelacyjnego w (…)
z dnia 28 lutego 2020 r., sygn. akt I ACa (…),
1. odrzuca skargę kasacyjną pozwanej;
2. zasądza od pozwanej na rzecz powoda kwotę 5400 (pięć tysięcy czterysta 00/100) złotych tytułem kosztów postępowania kasacyjnego;
3. przyjmuje do rozpoznania skargę kasacyjną powoda.
UZASADNIENIE
Wyrokiem z dnia 28 lutego 2020 r. Sąd Apelacyjny w (…) oddalił apelację powoda M. R. od wyroku Sądu Okręgowego w Ł. z dnia 24 października 2018 r., oddalającego powództwo, w którym powód domagał się od pozwanej (…) Bank S.A. z siedzibą w W. zapłaty kwoty 231 027, 60 zł, powiększonej o kwotę 11 553, 72 zł odpowiadającą równowartości rat kredytu uiszczonych po wniesieniu pozwu, w związku z nieważnością umowy kredytu, ewentualnie zaś stwierdzenia nieważności umowy kredytu.
Sąd Apelacyjny przyjął, że powód objął zakresem zaskarżenia wyłącznie żądanie zasądzenia świadczenia. Oceniając to żądanie uznał, że w świetle analizy klauzul zawartych w spornej umowie kredytu możliwe byłoby przyjęcie, wbrew stanowisku Sądu Okręgowego, iż umowa jest nieważna, niemniej jednak nawet przy takim założeniu nie było podstawy do uwzględnienia powództwa o zapłatę, a zaskarżony wyrok należało uznać za prawidłowy. Zauważył, że podstawą roszczenia powoda o zapłatę w sytuacji nieważności umowy są przepisy o bezpodstawnym wzbogaceniu (art. 405 i n. k.c.). Nieważność umowy powoduje teoretycznie konieczność dokonania wzajemnych rozliczeń przez zwrot spełnionych świadczeń. Porównanie wysokości świadczeń spełnionych przez każdą ze stron prowadziło jednak do wniosku, że powód świadczył mniej niż otrzymał na skutek uruchomienia kredytu; nie jest zatem zubożony, lecz ciągle pozostaje wzbogacony, ponieważ saldo po jego stronie jest dodatnie. Sąd stwierdził również, że nieważność umowy, której przedmiotem są obustronne świadczenia pieniężne, nie rodzi obowiązku wzajemnego zwrotu świadczeń, lecz konieczność faktycznego rozliczenia nadwyżki po jednej ze stron. Nawet zatem przy ustaleniu nieważności umowy kredytowej roszczenie z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia podlegało oddaleniu, a art. 410 k.c. nie został naruszony.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
