Postanowienie SN z dnia 14 kwietnia 2021 r., sygn. I CSKP 58/21
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Jacek Widło (przewodniczący)
SSN Marcin Łochowski
SSN Mariusz Łodko (sprawozdawca)
w sprawie z wniosku Skarbu Państwa - Prezydenta W.
o założenie księgi wieczystej i wpis,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 14 kwietnia 2021 r.,
skargi kasacyjnej wnioskodawcy
od postanowienia Sądu Okręgowego w W.
z dnia 17 stycznia 2019 r., sygn. akt V Ca (…),
oddala skargę kasacyjną.
UZASADNIENIE
Skarb Państwa reprezentowany przez Prezydenta W. wniósł o założenie księgi wieczystej dla nieruchomości położonej w W., oznaczonej jako działka ewidencyjna nr 10/4 w obrębie 4-16-23, o powierzchni 1,6828 ha z wpisem w dziale II Skarbu Państwa - Prezydenta W. jako właściciela tej nieruchomości na podstawie art. 713 Kodeksu Napoleona. Wniosek został oddalony postanowieniem referendarza sądowego Sądu Rejonowego w W. z 10 września 2018 r., które utraciło moc na skutek wniesienia przez wnioskodawcę skargi.
Postanowieniem z 29 października 2018 r. Sąd Rejonowy w W. oddalił wniosek. W uzasadnieniu wskazał, że załączone do wniosku dokumenty geodezyjne nie potwierdzają okoliczności istotnych dla hipotezy normy zawartej w art. 713 Kodeksu Napoleona, lecz obrazują jedynie stan na 18 maja 2018 r.
Sąd Okręgowy w W. postanowieniem z dnia 17 stycznia 2019 r. oddalił apelację wnioskodawcy, podzielając ocenę Sądu Rejonowego, że wnioskodawca nie wykazał, iż przedmiotowa nieruchomość w czasie obowiązywania art. 713 Kodeksu Napoleona (dalej: k.N.) nie miała właściciela, co jest warunkiem uwzględnienia żądania zawartego we wniosku. Sąd ten przyjął, że art. 713 k.N. może stanowić samodzielną podstawę wpisu prawa własności w księdze wieczystej na rzecz Skarbu Państwa, ale samo powołanie takiej podstawy nie będzie wystarczające do dokonania wpisu prawa własności, chyba że wnioskodawca wykaże, że w czasie obowiązywania tego przepisu, a więc między 22 lipca 1807 r. i 31 grudnia 1946 r. stał się właścicielem nieruchomości dlatego, że nie miała ona innego właściciela. Sąd II instancji podniósł, że art. 713 k.N. zawiera domniemanie prawne, którym sąd jest związany, co wynika z brzmienia art. 234 k.p.c., ale domniemanie prawne jest jedynie normatywnym nakazem wyciągania z określonych faktów, stanowiących podstawy domniemania, konkretnych, ustawowo określonych wniosków, natomiast przesłanki faktyczne, czyli podstawy domniemania musi wykazać wnioskodawca, zgodnie z ogólnymi regułami ciężaru dowodzenia przewidzianymi w art. 6 k.c. Dołączone do wniosku dowody z dokumentów w postaci wypisu z rejestru gruntów i wyrysu z mapy ewidencji gruntów, przedstawiające stan nieruchomości na 18 maja 2018 r. oraz wniosek o ewentualne zarządzenie przez Sąd obwieszczenia publicznego na podstawie § 24 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 17 września 2001 r. w sprawie prowadzenie ksiąg wieczystych i zbiorów dokumentów nie były wystarczające do skonstruowania podstawy faktycznej domniemania prawnego, którą Sąd Rejonowy byłby związany. Dokumenty te odnosiły się bowiem do aktualnej sytuacji przedmiotowej nieruchomości, a nie do stanu jaki istniał na niej do 31 grudnia 1946 r.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
